Giải pháp STEM
Những câu chuyện là tương tự trên khắp thế giới, khảo cứu của chính phủ thấy rằng tỉ lệ thất nghiệp trong những người tốt nghiệp đại học là cao hơn dự báo trước đây nhưng cảnh quan việc làm thay đổi theo lĩnh vực học tập. Về căn bản thất nghiệp là cao hơn trong các lĩnh vực phi kĩ thuật như Nghệ thuật, Âm nhạc, Triết học, Lịch sử, Tài chính và Kiến trúc. Người tốt nghiệp học Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM) KHÔNG có vấn đề đó và cũng kiếm được lương cao.
Học Kĩ nghệ phần mềm
Tôi bao giờ cũng khuyến khích sinh viên đã tốt nghiệp đang làm việc trong công nghiệp chia sẻ kinh nghiệm với sinh viên hiện thời nhưng lần này một trong những sinh viên năm thứ tư của tôi muốn chia sẻ câu chuyện của cô ấy:
Cơ hội việc làm và kĩ năng được cần
Theo một khảo cứu kinh tế mới, kinh tế toàn cầu bắt đầu cải tiến và nếu bạn đang tìm việc làm, bạn sẽ có cơ hội tốt nếu bạn có kĩ năng đúng. Mặc dầu thị trường việc làm địa phương có thể biến động từ nước này sang nước khác nhưng năm 2014 được dự báo là năm tốt vì phần lớn các công ti đang thuê người để lấp vào nhiều vị trí họ cần nhưng đã không lấp được trong nhiều năm qua vì khủng hoảng tài chính.
Lựa chọn lĩnh vực học tập
Với người tốt nghiệp trung học, việc chọn lĩnh vực học tập trong đại học có lẽ là quyết định khó nhất nhưng nó là bản chất bởi vì nó cho sinh viên phương hướng để tập trung vào và cho phép họ lập kế hoạch nghề nghiệp của họ từ sớm. Chắc chắn các lĩnh vực như khoa học, công nghệ, kĩ nghệ và toán học giúp chuẩn bị cho sinh viên đi vào nghề nghiệp xác định mà hiện thời đang có nhu cầu cao trên khắp thế giới. Tuy nhiên, theo một khảo cứu đại học, chỉ vài người tốt nghiệp trung học ghi danh vào các lĩnh vực này vì phần lớn không biết điều họ muốn. Tác giả của khảo cứu này lưu ý: “Phần lớn trong số họ không có ý tưởng họ thực sự muốn làm gì khi họ tốt nghiệp. Ngay cả những người nói rằng họ làm, họ thực sự không làm. Bạn không thể đổi lỗi cho họ vì khi bạn chỉ mới 17 hay 18 tuổi, bạn không biết gì về “thế giới thực”. Không ai giải thích cái gì đủ rõ ràng cho bạn để ra quyết định đúng cho nên phần lớn họ chỉ có ý tương mơ hồ về lĩnh vực học tập và lập kế hoạch nghề nghiệp.”
Nghề nghiệp trong Quản lí hệ thông tin
Một người mẹ viết cho tôi: “Tôi muốn con gái tôi học về quản trị kinh doanh nhưng nó muốn học về quản lí hệ thông tin (ISM). Tôi không biết nó có thể làm gì với bằng cấp này? Ai thuê những người tốt nghiệp với bằng cấp này? Và cảnh quan nghề nghiệp là gì? Xin thầy giúp cho.”Keep
Quản lí dự án
Một sinh viên hỏi: “Người quản lí dự án quản lí một dự án thế nào? Quản lí dự án điển hình giống cái gì? Xin thầy giải thích.”
Tương lai là di động
Theo một khảo cứu công nghiệp năm 2013, khi nó đi tới việc chấp nhận các công nghệ mới như di động, mạng xã hội, tính toán mây, an ninh và dữ liệu lớn, hơn một nửa các công ti không được chuẩn bị. Khảo cứu này thấy rằng nhiều công ti chưa sẵn sàng mặc dầu có thấy giá trị trong những công nghệ mới này cho doanh nghiệp của họ. Những người điều hành của họ thừa nhận rằng họ không thể lấy được ưu thế của những công nghệ này bởi vì họ không có kĩ năng đúng để giải quyết chúng. Trong những công nghệ đó, di động có ưu tiên cao nhất và mọi người đều nhận ra rằng các nền di động như Android, IOS và Window 8 sẽ là then chốt cho mọi công viện ứng dụng tương lai. Tính toán mây và Dữ liệu lớn được coi là điều quan trọng tiếp sau.
Câu hỏi làm sinh viên suy nghĩ
Cuộc sống đại học thường là “cuộc sống nương tựa” vì phần lớn các sinh viên không đối diện với thực tại của “thế giới thực”, đặc biệt với những người vẫn còn được bố mẹ họ chăm sóc. Trong nhiều năm tôi đã vật lộn với câu hỏi về cách chuẩn bị cho họ cập bến cuộc sống trong “thế giới thực” vì thế giới bên ngoài nhiều thách thức hơn là điều họ đã kinh nghiệm trong lớp học. Tôi đã tự hỏi bản thân mình: “Làm sao tôi làm cho họ nhận ra rằng bằng cấp đại học không phải là điều đảm bảo cho việc làm? Làm sao tôi dạy cho họ về lập kế hoạch nghề nghiệp? Làm sao tôi động viên họ tự túc và độc lập? Làm sao tôi làm cho họ có trách nhiệm hơn với bản thân họ, với gia đình họ, và với xã hội? Làm sao tôi làm cho họ đọc nhiều hơn và mở mang tâm trí với đa số bao la các tài liệu sẵn có? Vài năm trước, tôi đi tới một phân công nhiệm vụ đặc biệt cho các sinh viên năm thứ tư để làm cho họ nghĩ về cái gì đó mà họ có thể còn chưa cân nhắc tới.
Đọc như một thói quen tốt
Tuần trước Dave Foster, người sáng lập một công ti khởi nghiệp tới lớp của tôi để nói chuyện về phần mềm đặc biệt của anh ấy giúp các giáo sư đo việc đọc của sinh viên. Anh ấy nói: “Khi sinh viên dùng sách giáo khoa, các giáo sư không có ý tưởng liệu sinh viên có đọc chúng hay không. Nhưng khi tài liệu được đăng trực tuyến, mọi sinh viên đọc đều có thể được giám sát, kể cả chi tiết về thói quen đọc của họ. Phần mềm của tôi có thể theo dõi hành vi đọc của sinh viên: họ dành bao nhiêu thời gian vào việc đọc, họ đọc bao nhiêu trang, liệu họ có bỏ cái gì không, và dữ liệu sẽ được xử lí thành điểm cho từng sinh viên cũng như báo cáo cho giáo sư.”
Phương pháp dạy
Một thầy giáo trẻ viết cho tôi: “Tôi thích dùng phương pháp học tích cực nhưng sinh viên của tôi chưa quen với phương pháp mới này. Liệu có thể dùng cả phương pháp giảng truyền thống và phương pháp học tích cực được không? Xin thầy giúp cho.”
Phần mềm và hệ thống phần mềm
Một sinh viên hỏi: “Khác biệt gì giữa phần mềm và hệ thống phần mềm? Em có thể làm gì với bằng kĩ nghệ phần mềm?”
Làm nó đi
Một sinh viên viết cho tôi: “Em tiếc là em đã không biết về blog của thầy mãi tới khi quá trễ. Em là sinh viên đại học năm thứ hai học về quản trị kinh doanh. Em ước là em biết về blog của thầy thì em đã chọn Kĩ nghệ phần mềm hay Quản lí hệ thông tin. Liệu có thể chuyển lĩnh vực học tập được không hay quá trễ rồi? Xin thầy giúp.”
Chuẩn bị cho đại học
Trước khi vào đại học, nhiều người tốt nghiệp trung học đang đối diện với những câu hỏi khó về quyết định dự trường đại học nào và học lĩnh vực nào. Một số sinh viên sẽ chọn bất kì đại học nào chấp nhận họ và học bất kì cái gì họ thích. Tuy nhiên một số người sẽ nghe lời khuyên của bố mẹ họ và chọn điều bố mẹ muốn nhưng vấn đề là liệu bố mẹ có biết trường nào là tốt nhất và nghề nào đang có nhu cầu cao không? Ở Mĩ nhiều phụ huynh giám sát thị trường việc làm và thường dựa trên dự báo thị trường việc làm của Bloomberg và U.S News & World Report về xếp hạng đại học để khuyên con cái họ nhưng ở châu Á, phụ huynh thường dựa trên danh tiếng và xu hướng của các trường điều đã xảy ra vào thời họ còn là sinh viên thay vì theo dõi thị trường việc làm địa phương hiện thời. Khi tôi dạy ở Trung Quốc, tôi thường nghe các phụ huynh nói: “Không có gì tốt hơn là trường y, nha khoa và dược khoa,” và khuyến khích con cái họ đạt tới “bằng cấp cao nhất có thể được”.
Nhiệm vụ đầu tiên của tôi cho sinh viên
Mọi thầy giáo đều muốn thấy sinh viên học chăm chỉ, trở nên có động cơ và tham gia nhiều vào các hoạt động của lớp. Sự kiện là nhiều sinh viên đại học không biết điều họ muốn. Nhiều người lên lớp mà không có phương hướng, không có mục đích nghề nghiệp, và không có động cơ để học. Nếu sinh viên không tham gia vào trong lớp, họ sẽ không học được mấy và không học, họ sẽ không phát triển các kĩ năng cần cho họ để có được việc làm. Ở mọi nước, có nhiều người tốt nghiệp mà không có việc làm, không có tương lai, không hi vọng, và họ trở thành gánh nặng cho gia đình họ và xã hội.
Bốn lời khuyên cho sinh viên đại học
Hôm qua, tôi nhận được một email từ một học sinh trung học trong đó anh ta viết: “Có nhiều người tốt nghiệp đại học không có việc làm ở nước em, một số phải làm việc như công nhân lao động, số khác đi lái xe taxi v.v… Vì em sẽ vào đại học sang năm, em lo lắng về tình huống này. Bố mẹ em nói đó là vì kinh tế kém và nó có thể cải thiện vào lúc em tốt nghiệp nhưng dầu vậy em vẫn cảm thấy rất không thoải mái. Em cần lời khuyên của thầy về điều cần làm để đảm bảo rằng em sẽ có nghề nghiệp tốt. Xin thầy giúp cho.”
Dạy một cách hiệu quả
Khi nhiều sinh viên vào đại học, con số sinh viên không sẵn sàng cho sự nghiêm ngặt của việc học đại học cũng tăng lên. Một số người thiếu những kĩ năng nào đó, số khác thiếu động cơ, và một số không biết rằng đại học yêu cầu nhiều công việc hơn là trường phổ thông. Khó dạy nếu sinh viên vẫn bị lẫn lộn về tương lai của họ và không sẵn sàng học.
Xu hướng mới trong quản lí doanh nghiệp
Theo một khảo cứu công nghiệp năm 2013, nhiều người tốt nghiệp trường kinh doanh đang làm việc trong công nghiệp công nghệ hơn là khu vực kinh doanh như ngân hàng và công ti tài chính. Khảo cứu này thấy rằng đa số người tốt nghiệp Trường Kinh doanh Harvard ưa thích làm việc cho Google, Amazon hay Facebook hơn Major Banks, hay các công ti chứng khoán Phố Wall. Tình huống tương tự cũng xảy ra ở các trường kinh doanh hàng đầu như Yale, Cornell, Columbia và ChicagoUniversity, nơi con số lớn người tốt nghiệp định vào các công ti công nghệ thay vì vào tài chính hay ngân hàng.
Trượt KHÔNG phải là tuỳ chọn
Trong mọi lớp học đều có những sinh viên mà việc học tập đứng ở cuối lớp. Thầy giáo thường cho họ cái nhãn “Lười” hay “Kém” nhưng thực tế những sinh viên này có thể có mối quan tâm khác và học tập KHÔNG phải là ưu tiên của họ. Qua nhiều năm giảng dạy, tôi thấy rằng nhiều người trong số họ là thông minh nhưng họ ưa thích làm cái gì đó khác hơn việc học. Khi được trao nhiệm vụ, họ chỉ làm vừa đủ để qua kiểm tra và bằng lòng với bất kì điểm nào họ được. Không có hành động thích hợp, một số trong họ có thể trượt và thậm chí bỏ trường. Hệ thống giáo dục truyền thống thường bỏ qua những học sinh trượt này. Mối quan tâm của tôi là chúng ta đã đầu tư nhiều vào giáo dục của họ trong nhiều năm, từ tiểu học tới trung học, và với nỗ lực phụ nào đó, chúng ta có thể biến những sinh viên đại học này thành các nhà chuyên nghiệp thành công.
Thay đổi và rào chắn thay đổi
Một người quản lí viết cho tôi: “Tôi làm việc cho một công ti lớn, công ti chúng tôi cần thay đổi để đáp ứng nhu cầu thị trường và duy trì cạnh tranh trong thị trường toàn cầu này nhưng mọi lúc chúng tôi cố thay đổi hay cải tiến cái gì đó, chúng tôi đều thất bại. Làm sao chúng tôi có thể làm cho thay đổi xảy ra. Xin thầy giúp.”
Là thầy giáo
Một thầy giáo trẻ viết cho tôi: “Em dạy khoa học máy tính ở đại học nơi lớp học thì đông, sinh viên không có động cơ, sách giáo khoa lạc hậu, và công việc thì ngập đầu. Em thất vọng và nghĩ về đổi việc làm trong công nghiệp nhưng em muốn có lời khuyên của thầy.”