Học gì trong thời khó khăn này
Một học sinh trung học viết cho tôi: “Em muốn học Kĩ nghệ phần mềm hay Khoa học máy tính khi em vào đại học sang năm nhưng em lo lắng vì có ít việc làm ở nước em. Nền kinh tế đang trong suy thoái với nhiều công ti phá sản, nhiều ngân hàng đóng cửa và một số công ti phần mềm đang sa thải người. Em không thấy thiếu hụt công nhân có kĩ năng CNTT ở nước em. Em nên học gì để có tương lai tốt hơn? Xin thầy lời khuyên.”
Thầy giáo
Về truyền thống, thầy giáo là nguồn tri thức và lớp học là nơi việc truyền thụ tri thức xảy ra. Trong các lớp học này, thầy dạy bằng lời và trò lắng nghe chăm chú. Vì phần nhiều các lớp học đều lớn, học sinh được dặn phải yên tĩnh và không làm ngắt việc học của người khác. Có phân tách rõ ràng về các vai trò giữa thầy và trò vì thầy là người có quyền phải được kính trọng.
Điều công ti cần
Theo một báo cáo công nghiệp, có một số sự kiện thú vị về công ti phần mềm đang tìm cái gì trong người tốt nghiệp đại học.
Lời khuyên về Agile
Một người phát triển phần mềm đã viết cho tôi: “Vài tháng trước đây, tôi tham dự xê mi na đào tạo Agile và đã học về phương pháp Scrum. Tôi đã cố gắng làm cho công ti của tôi dùng Scrum nhưng phần lớn mọi người đều bỏ qua lời khuyên của tôi. Nhà tư vấn Agile cho tôi một danh sách các ích lợi của Agile để đưa cho người chủ công ti và thậm chí còn sẵn lòng gặp ông ấy để thảo luận thêm nhưng ông ấy cũng đã từ chối. Làm sao tôi có thể làm cho Agile làm việc trong công ti của tôi? Làm sao tôi có thể giúp cho nhà tư vấn làm cho Agile vào công ti của tôi? Xin thầy lời khuyên.”
Khủng hoảng ở Châu Âu
Tháng trước thất nghiệp châu Âu đạt tới 11.8%, khi hàng triệu người liên tục chịu tác động của suy thoái toàn cầu mà có thể kéo dài ít nhất vài năm nữa.
Học ở việc làm mới
Một người mới tốt nghiệp viết cho tôi: “Em mới tốt nghiệp và nhận được đề nghị việc làm ở một công ti phần mềm. Em muốn có năng suất sớm nhất có thể được nhưng công ti đưa cho em nhiều sách để đọc và em rất thất vọng. Em có thể làm gì? Xin thầy lời khuyên.”
Quản lí lớp học
Một thầy giáo trẻ hỏi tôi: “Tôi nên làm gì khi lớp bị mất kiểm soát? Làm sao tôi kiểm soát được lớp khi sinh viên bị sao lãng? Xin thầy lời khuyên.”
Kinh doanh trực tuyến
Một sinh viên khoa học máy tính viết cho tôi: “Em đang lập kế hoạch khởi đầu một kinh doanh trực tuyến nhưng mọi người bảo em rằng có vài mô hình kinh doanh và mô hình nào em muốn khởi đầu. Bây giờ em bị lẫn lộn. Xin thầy giúp đỡ.”
Vấn đề với tổ
Một người viết cho tôi: “Em làm việc như một người phát triển phần mềm trong sáu năm và đã hoàn thành đào tạo trong quản lí dự án. Gần đây em đã xin và được thuê làm người quản lí dự án trong một công ti phần mềm. Người quản lí trước đó đã quản lí sai dự án cho nên em vào một dự án kém với một nhóm những người phát triển không được tổ chức. Một trong các thành viên tổ bực mình với em vì anh ta đã làm việc cho công ti trong 5 năm và đang mong đợi được đề bạt vào vị trí quản lí dự án. Em có đủ kinh nghiệm để giải quyết các vấn đề kĩ thuật nhưng không biết cách giải quyết vấn đề với tổ vì đây là việc đầu tiên của em là người quản lí dự án. Xin thầy lời khuyên.”
Sinh viên ngày nay
Điều thú vị nhất về sinh viên đại học ngày nay là nhiều người không có cảm giác thực về quá khứ. Họ biết công nghệ thạo thế và khó cho họ nghĩ ra ngoài điều đó. Họ bận rộn với nhiều thứ xâm chiếm tâm trí họ và khó thuyết phục được họ rằng có nhiều thứ tồn tại ngày nay nhưng không tồn tại trong quá khứ.
Quản lí hệ thông tin
Một sinh viên viết cho tôi: “Thầy có thể nói cho em thêm về nghề nghiệp trong quản lí hệ thông tin (ISM) được không? Loại việc làm nào và nghề nào mà sinh viên làm sau khi tốt nghiệp?”
Người chủ sản phẩm trong Scrum
Một người phát triển viết cho tôi: “Khi chúng tôi xác định vai trò cho dự án Scrum, chúng tôi có nên để người dùng hay khách hàng là người chủ sản phẩm không?
Đạo đức
Một sinh viên viết cho tôi: “Thầy thường nhắc tới đạo đức ở chỗ làm việc nhưng đạo đức là gì và làm sao chúng em biết liệu chúng em có đạo đức hay không? Xin thầy giải thích.”
Thế giới mới
Một sinh viên đại học viết cho tôi: “Làm sao em kiếm được việc làm tốt và giữ được việc làm cả đời trong thời kinh tế kém này? Em phải làm gì để chắc rằng em sẽ làm tốt sau khi tốt nghiệp?”
Tổ tự quản
Một sinh viên hỏi: “Khác biệt gì giữa tổ tự quản trong Scrum và tổ dự án chính qui?”
Bài học từ cà phê Startbuck
Bẩy năm trước, khi tôi dạy ở Bắc Kinh nhiều sinh viên tới tôi với một lời mời bất thường: “Thưa thầy, chúng em muốn đưa thầy tới Starbucks nó mới mở cửa hiệu đầu tiên ở Bắc Kinh hiện nay.” Vào lúc đó, Starbucks là mới ở Trung Quốc cho nên uống cà phê ở đó là một cơ hội đặc biệt. Ngày nay gần như mọi thành phố ở Trung Quốc tôi tới thăm, đều có vài cửa hiệu Starbuck cho dù Trung Quốc là nước uống trà. Hiệu cà phê là phổ biến khắp trên thế giới và có hàng nghìn hiệu cà phê ở mọi nước nhưng tại sao Starbucks thành công thế?
Giáo dục là đầu tư
Một người mẹ viết cho tôi: “Con trai tôi sẽ vào đại học sang năm và tôi cần vài lời khuyên về lĩnh vực học tập nào để nó có thể thành công trong nghề nghiệp. Xin thầy giúp cho.”
Xu hướng phân cực việc làm
Trong mười năm qua, lực lượng lao động toàn cầu đã trải qua việc tái cấu trúc lớn để đáp ứng với những thay đổi trong các vấn đề công nghệ, thương mại và toàn cầu hoá. Một số khu vực như công nghệ và chăm sóc sức khoẻ đã mở rộng, trong khi các khu vực khác như nông nghiệp và chế tạo đã theo chiều ngược lại. Những thay đổi này đã tác động tới cấu thành lực lượng lao động, dẫn tới hiện tượng có tên là “phân cực việc làm” một yếu tố quan trọng đóng góp cho bất bình đẳng kinh tế ở mọi nước.
Người phát triển app di động
Theo một báo cáo công nghiệp, tới năm 2015, trên 1.3 tỉ người sẽ dùng điện thoại thông minh cho mọi thứ, kể cả công việc. Ngày nay các công ti đang xô vào xây dựng các ứng dụng cho những thiết bị di động này vì nhiều doanh nghiệp sẽ dùng ứng dụng di động. Báo cáo này dự báo rằng thị trường ứng dụng di động có thể tăng trưởng tới $50 nghìn tỉ đô la trong hai năm tới. Vì thị trường việc làm di động đang nở rộ, có thiếu hụt nghiêm trọng những người phát triển app di động trên khắp thế giới bởi vì các đại học đã không bắt kịp được với xu hướng này.
Phương pháp Scrum
Một người viết cho tôi: “Em đã làm việc như người phát triển phần mềm trong ba năm và vừa mới được đề bạt làm người quản lí dự án. Gần đây công ti của em đang chấp nhận phương pháp agile (phương pháp Scrum). Có tin đồn rằng họ không cần người quản lí dự án nữa và em có thể bị sa thải. Em có thể làm gì để duy trì vị trí của em? Xin thầy lời khuyên.”