Một sinh viên khoa học máy tính viết cho tôi: “Em đang lập kế hoạch khởi đầu một kinh doanh trực tuyến nhưng mọi người bảo em rằng có vài mô hình kinh doanh và mô hình nào em muốn khởi đầu. Bây giờ em bị lẫn lộn. Xin thầy giúp đỡ.”

Đáp: Internet là “kinh tế mới” vì mọi người làm kinh doanh toàn cầu thay vì cục bộ. Trước khi mở một kinh doanh trực tuyến, bạn cần có mô hình kinh doanh được xác định rõ và chắc. Mô hình kinh doanh là mô tả chi tiết về cách bạn làm tiền. Nhiều người nghĩ kinh doanh trực tuyến chỉ là thiết lập website và bán các thứ nhưng để thành công bạn cần nhận diện rõ bạn muốn làm gì và làm sao bạn làm ra tiền. Có vài kiểu mô hình kinh doanh Internet và bạn có thể cần làm sáng tỏ bạn muốn khởi đầu từ mô hình nào:

Mô hình kinh doanh thương mại điện tử E-Commerce: Bạn bán sản phẩm trực tuyến bằng việc thiết lập một website có chứa danh sách sản phẩm mà bạn muốn bán. Khách hàng có thể chọn những sản phẩm này và trả tiền cho bạn dùng thẻ tín dụng. Bán sản phẩm qua Internet giàm bớt chi phí có cửa hàng bán lẻ vật lí và người bán hàng. Đây là mô hình phổ biến nhất và đơn giản nhất. Nó tương tự với việc mở cửa hàng để bán các thứ nhưng bạn làm nó trong thế giới ảo. Vì dễ làm nó, có cả triệu cửa hàng trực tuyến bán đủ mọi thứ bạn có thể hình dung cho nên cạnh tranh là dữ dội.

Mô hình kinh doanh mối lái điện tử E-Brokerage: Bạn thiết lập website nhưng cho phép người khác bán sản phẩm của họ trong website của bạn để đổi lại bạn lấy phần trăm nào đó của số bán. Về căn bản bạn đưa người mua và người bán lại với nhau qua website của bạn. Điều này phức tạp hơn nhưng nó có thể lôi kéo nhiều khách hàng hơn vì website của bạn có nhiều thứ thế để bán. Nó tương tự như mở chợ và cho phép mọi người tới và bán các thứ của họ ở đó. Bạn là chủ chợ; người bán phải trả cho bạn phần trăm nào đó của số bán của họ để dùng chợ ảo của bạn. Điều này tương tự như cách eBay và Amazon làm. Đây là mô hình phức tạp hơn và yêu cầu nhiều nỗ lực hơn và tổ chuyên nghiệp để vận hành và hỗ trợ.

Mô hình kinh doanh đấu giá điện tử E-Auctions: Bạn lập website và cho phép mọi người bán các thứ ở đó nhưng thay vì đặt giá cố định, bạn cho phép người mua được đấu thầu về các mặt hàng. Người bán và người mua có thể tới từ bất kì đâu trên thế giới để dùng website của bạn, với điều kiện người bán có thể chuyển giao mọi thứ cho khách hàng ở nhiều chỗ. Ưa chuộng của khách hàng và giá mà họ sẵn lòng trả có thể được phân tích để cung cấp cái nhìn sâu có giá trị cao. Bạn cũng được phần trăm của số bán. Nó tương tự như kinh doanh đấu giá truyền thống nhưng bạn làm nó trong thế giới ảo. Điều này phức tạp hơn và yêu cầu người có kinh nghiệm để vận hành và hỗ trợ.

Có vài mô hình khác nữa vì kinh doanh trực tuyến vẫn đang tăng trưởng như lưu kí Web, lưu kí nội dung, lưu kí xã hội. Trong khi các cơ hội kinh doanh trực tuyến là khổng lồ và tăng trưởng nhanh nhưng việc cạnh tranh cũng gắt gao. Bạn cần hấp dẫn số lớn khách hàng tới website của bạn. Phần lớn họ sẽ tới website của bạn để xem và so sánh giá nhưng có thể không mua cái gì. Đó là lí do tại sao bạn cần chiến lược để làm cho mọi người tới website của bạn như Tối ưu động cơ tìm Search Engine Optimization (SEO), và phát triển các chiến lược thành công để giúp họ mua và giữ họ quay lại như kịch bản web, chiến dịch quảng cáo và nội dung đặc biệt hợp theo thói quen mua của họ.

Bạn cũng cần nhận diện liệu bạn có muốn làm kinh doanh cục bộ (dùng ngôn ngữ mẹ đẻ của bạn) hay toàn cầu (dùng tiếng Anh). Kinh doanh trực tuyến làm thay đổi nhiều thứ. Chẳng hạn, mọi người có thể mua bất kì cái gì từ nhà riêng của họ, dùng máy tính để đạt tới triệu kinh doanh trực tuyến bằng việc lựa hàng hoá và kiểm giá.

Mặc cho internet đang là “nền kinh tế mới,” qui tắc kinh doanh này vẫn áp dụng: kinh doanh thành công nhất là những kinh doanh thoả mãn cho khách hàng của họ. Kinh doanh trực tuyến là thoả mãn nhu cầu của khách hàng bất kể nó bán gì. Bạn chỉ thành công nếu bạn cho khách hàng điều họ muốn với giá tốt nhất và chuyển giao cho họ theo cách nhanh nhất có thể được. Website của bạn phải có đủ thông tin cho khách hàng ra quyết định nhanh chóng vì bạn muốn họ mua từ bạn. Bạn phải trung thực và cung cấp mô tả rõ ràng về từng sản phẩm cùng với tính năng và giá của nó. Điều quan trọng nhất trong kinh doanh trực tuyến là cách giữ cho khách hàng được thoả mãn để cho họ tiếp tục quay lại và mua nữa.

—-English version—-

Online business

A Computer Science graduates wrote to me: “I am planning to start an on line business but people tell me that there are several business models and which model do I want to start. Now I am confused. Please help.

Answer: The internet is the “New economy” as people are doing business globally instead of locally. Before open an online business, you need to have a clear and well defined business model. The business model is the description in detail on how do you make money. Many people think online business is just set up a website and sell things but to succeed you need to clearly identify what you want to do and how do you make money. There are several types of Internet business models and you may need to clarify which one that you like to start:

E-Commerce business model: You sell products on line by set up a website consists a list of products that you want to sell. Customers can select these products and pay you using credit cards. Selling products over the Internet reduces the cost of having physical retail stores and sales person. This is the most popular and most simple model. It is similar to open a store to sell thing but you do it in the virtual world. Because it is easy to do, there are millions on line stores selling everything you can imagine so competition is fierce.

E-Brokerage business model: You set up website but allow other people to sell their products in your website in exchange for a percentage of the sales. Basically you bring buyers and sellers together via your website. This is more complex but it can draw more customers because your website has so many things to sell. It is similar to open a market and allow people to come and sell their things there. You are the market owner; sellers must pay you a percentage of their sales to use your virtual market. This is similar to what eBay and Amazon’s do. This is more complex model and requires more efforts and professional team of people to operate and support.

E-Auctions business model: You set up website and allow people to sell things there but instead of set a fix price, you allow buyers to bid on the merchandises. Seller and buyers can come from anywhere in the world to use your website, providing sellers can deliver things to customers in many places. Customer preferences and the prices they are willing to pay can be analyzed to provide high value insights. You also get a percentage of the sales. It is similar to the traditional auction business but you do it in the virtual world. This is much more complex and requires experienced people to operate and support.

There are several other models as the online business is still growing such as Web hosting, Content hosting, Social hosting. While Online business opportunities are huge and growing fast but competition is also fierce. You need to attract a large number of customers to your website. Most will go to your website to look and compare price but may not buy anything. That is why you will need a strategy to get people come to your website such as Search Engine Optimization (SEO), and develop successful strategies to help them buy and keep them coming back such as web scenario, ad campaign and special content to accommodate their buying habit.

You also need to identify whether you want to do business locally (Using your own language) or globally (Using English). On line business changes many things. For example, people can buy anything from their own home, using computer to reach million of online businesses by select merchandises and check prices.

Despite the internet being the “new economy,” the business rule still applies: the most successful businesses are those that satisfy their customers. The online business is to fill customer’s needs regardless of what it sells. You only succeed if you give customers what they want at the best price and deliver to them at the fastest way possible. Your website must have enough information for the customers to make decision quick as you want them to buy from you. You must be honest and provide clear description of each product along with its features and prices. The most important in online business is how to keep customer happy so they continue to go back and buy more.