Khi được hỏi ánh mắt của ai gây cho bạn một ấn tượng không bao giờ quên - một thiếu nữ xinh đẹp vùng Bắc Âu đã nói tại một cuộc liên hoan sinh viên thế giới: “Đó là ánh mắt Che.”

Khi nói về Che, Fidel Castro đã nói ngắn gọn: “Đó là một con người chân chính, một người bạn tuyệt vời và là một người mà ngay cả kẻ thù cũng kính nể.”

Khi được hỏi cảm nhận về Che Guevara, Felix Redriguez - một trong những nhân viên tình báo kỳ cựu khét tiếng của CIA - Cục Tình Báo Trung Ương Mỹ lúc đó đã thốt ra: “Đó là một con người lạ thường, một người hùng thật sự mạnh mẽ, một người vĩ đại có học thức của phía bên kia mà chúng tôi được lệnh phải giết bằng bất cứ giá nào - nhưng rất tiếc đó chính là con người tôi khâm phục, kính nể nhất. Cái chết của Che ngược lại đã làm cho Che trở nên bất tử thật sự.”          

 Ernesto 'Che' Guevara - Không ai có thể phủ nhận anh luôn là một huyền thoại đầy sức sống, một con người đã tạo ra và lãnh đạo một trong những cuộc cách mạng nổi tiếng nhất, là một trong những biểu tượng anh hùng lãng tử chân chính nhất của thế kỷ 20 và mãi mãi sau này cho tất cả những người yêu tự do trên thế giới không phân biệt dân tộc, không phân biệt châu lục noi theo. Anh là biểu tượng của hy vọng và niềm tin tuyệt đối, một tấm gương sáng ngời tinh thần quốc tế vô sản, một con người cương trực, thông minh không bao giờ chịu khuất phục, một người dám xả thân vì lẽ sống, vì cuộc sống của mọi người, chống lại mọi bất công từ bất cứ phía nào, bất cứ là ai. Cuộc đời Che là bảo vệ cho lẽ phải, cho những người bị áp bức không phân biệt dân tộc. Với Che: “Tình người là không biên giới!”           

Che đã là một bác sĩ giỏi, là một thầy giáo, là nhà báo, là phóng viên ảnh, là chủ ngân hàng, là Bộ trưởng Công nghiệp, là một nhà thương thuyết bậc thầy đại diện Cuba tại hầu hết các hội nghị thượng đỉnh trên thế giới, là một nhà chỉ huy quân sự đại tài và là một chiến sĩ can trường. Che còn là một người đàn ông chân chính với một tình yêu tuyệt đẹp.          

 Sinh trưởng ở Achentina năm 1928, Ernesto Guevara de Serna là con trai lớn của một gia đình danh giá. Anh mắc bệnh suyễn vào năm 2 tuổi và từ đó căn bệnh này đã đeo bám bên anh trong suốt quãng đời còn lại. Chính vì muốn tìm cách chống trả căn bệnh này mà anh đã theo học ngành Y với mục đích là tự giúp mình và giúp những bệnh nhân khác.           

Trong một chuyến du lịch vòng quanh các quốc gia thuộc châu Mỹ Latinh, lần đầu tiên anh tận mắt chứng kiến sự nghèo khó và khổ đau của những người dân trong vùng, đang quằn quại dưới sự thống trị của các chính quyền tay sai Mỹ. Kinh nghiệm từ chuyến du lịch này đã tác động đến đường hướng chính trị của anh rất nhiều và cuối cùng định mệnh đã dẫn dắt anh đến gặp một thanh niên cùng lý tưởng khác: Fidel Castro tại Mexico năm 1955.           

Sau khi Cách mạng Cuba thành công (1959), bị thôi thúc bởi những khốn cùng, rên siết của đồng loại ở quốc gia khác, anh từ bỏ chức tước, danh vọng của mình và tiếp tục dấn thân trở thành chiến sĩ du kích, cùng người dân Bolivia chiến đấu chống lại sự cai trị bất công ở đây. Ngày 8 tháng 10 năm 1967, anh bị bắt và hành quyết ngay vào ngày hôm sau dưới sự chứng kiến của nhân viên CIA, Felix Redriguez.           

Quyển Huyền Thoại CHE - với hơn 500 ảnh minh hoạ, trong đó nhiều ảnh mới lần đầu được công bố - trình bày xuyên suốt cuộc đời của Che từ lúc ấu thơ cho đến lúc tham gia đấu tranh cách mạng và cuối cùng hy sinh ở Bolivia. Các bạn sẽ tìm thấy trong sách này những bài viết được chắt lọc từ các bài nói của Che cùng với những trích đoạn hồi ký về Che của Fidel Castro, nhà thơ Mỹ Allen Ginsberg và những người khác. Những nội dung được đề cập trong đây là kết quả của những nghiên cứu công phu và đầy đủ nhất của các tác giả nổi tiếng từ Cuba, Achentina, Bolivia, châu Âu và các quốc gia thuộc Bắc Mỹ. Chương cuối cùng là 'Huyền Thoại Che' từ khi anh qua đời cho đến những ảnh hưởng đến ngày nay.          

 First News trân trọng giới thiệu với bạn đọc một cuốn sách đặc biệt về một cuộc đời, một tích cách, một bản lĩnh, một tình yêu của một con người mạnh mẽ và độc đáo - một con người không sợ chết và với cái chết đã làm sinh sôi biết bao sự sống và sức sống khác. First News thực hiện, phát hành tại nhà sách Trí Việt (số 11H Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 1, TP. HCM, ĐT: 8227979 – 8227980) và các nhà sách trên toàn quốc. First News

***** HUYỀN THOẠI CHE, CON NGƯỜI CỦA TỰ DO Tuổi Trẻ (Thứ năm, 17 -10 – 2002) - Huyền thoại Che (NXB Trẻ và First News ấn hành) vừa thuộc về ký ức một thời lại vừa trường cửu cùng lịch sử nhân loại. Nào có thể quên giới sinh viên, trí thức trong lòng các đô thị miền Nam trước 1975 trong giai đoạn bùng nổ triết lý dấn thân đã có hình mẫu Che Guevara thắp lên ngọn lửa cảm hứng.           

Sinh tại Argentina năm 1928, Che tham gia cuộc cách mạng Cuba và trở thành một trong bộ ba lãnh đạo cách mạng thành công vào năm 1959 (Fidel Castro, Raul Castro, Che Guevara), sau đó ông được cử làm Chủ tịch Ngân hàng Quốc gia, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp của Cuba. “Ông có một nụ cười ngọt ngào, buồn buồn làm nhiều phụ nữ phải nghẹt thở. Che đang lèo lái con tàu Cuba bằng tài năng hiếm có, bằng trí thông minh xuất chúng và bằng óc khôi hài thú vị.” (Times, 8-8-1960).           

Cả cuộc đời Che là một cuộc chiến đấu không mệt mỏi bảo vệ cho lẽ phải, cho những con người bị áp bức không phân biệt dân tộc. Tháng 4-1965, ông rời Cuba đến Congo tuyển mộ và huấn luyện du kích quân, sau đó tháng 11-1966 ông đến và chiến đấu tại Bolivia và hi sinh lúc 39 tuổi (tháng 10-1967). Hài cốt của ông được chôn bí mật trong suốt 30 năm (đến tháng 7 -1997, hài cốt của Che mới được tìm thấy ở Vallegrande và đưa về Cuba).           

Che là biểu tượng của con người tự do với câu nói nổi tiếng: “Chúng ta có thể hoặc dùng lý lẽ để hạ gục ý kiến của người khác hoặc cứ để họ phát biểu những gì họ muốn. Chúng ta không thể xóa bỏ ý kiến bằng vũ lực, làm như vậy sẽ cản trở sự phát triển tự do và trí tuệ”. Marcos, nhà cách mạng Mexico thì tôn vinh: “Che gợi nhắc chúng ta nhớ đến những điều đã được biết từ thời Spartacus nhưng đã có lúc bị bỏ quên: trong cuộc chiến chống lại sự bất công, nhân loại có thể tìm thấy một bậc thang để nâng cuộc chiến đấu này lên một tầm mức cao hơn, làm cho chúng tốt đẹp hơn, và thay đổi nó thành điều gì đó nhân bản hơn.”         

  Huyền thoại Che, vì những lẽ nêu trên, thật sự là một cuốn sách bổ ích để nuôi dưỡng tinh thần cách mạng.

NGUYỄN CHƯƠNG