Microsft, Google và Apple
Một sinh viên viết cho tôi: “Bạn em nói rằng máy tính cá nhân là lỗi thời rồi. Liệu đó có nghĩa là chúng ta nên bỏ PC và thay vào đó học di động không? Em bị lẫn lộn về phải tập trung vào cái nào. Xin thầy lời khuyên.”
Quá khứ và tương lai
Một học sinh trung học hỏi tôi: “Công nghệ có thể thay đổi nhanh chóng thế nào? Tương lai sẽ giống cái gì?”
Giáo dục STEM
Theo một báo cáo toàn cầu, nhiều công ti sẽ gặp khó khăn khi thuê công nhân có kĩ năng công nghệ trong năm năm tới vì có nhu cầu cao hơn trong thị trường việc làm, vượt xa cung cấp hiện thời. Một số khu vực như tài chính, ngân hàng và chăm sóc sức khoẻ thường chậm chấp nhận công nghệ nhưng bây giờ bắt đầu tăng tốc việc tự động hoá của họ để cải tiến lợi nhuận và thuê nhiều công nhân có kĩ năng CNTT hơn. Báo cáo này cảnh báo rằng kẽ hở kĩ năng công nghệ là yếu tố duy nhất có thể làm chậm lại việc phục hồi nền kinh tế toàn cầu và những nước không thể giải quyết được vấn đề này sẽ không có khả năng phục hồi trong thế giới cạnh tranh toàn cầu này. Tác giả viết: “Để cải tiến nền kinh tế, các chính phủ phải ban hành chính sách để gióng thẳng giáo dục của nước họ với nghề nghiệp công nghệ để lấp vào những việc làm có nhu cầu cao này. Có ưu tiên cao về giáo dục khoa học, công nghệ, kĩ nghệ và toán học (STEM) là tuyệt đối cần thiết.”
Kĩ năng duy nhất bạn cần
Tôi đã nhận được nhiều emails từ các sinh viên hỏi lời khuyên về học kĩ năng nào? Kĩ năng nào họ cần để có được việc làm tốt? Môn học nào họ cần học để chuẩn bị cho tương lai? Họ nên học ngôn ngữ lập trình nào? Họ nên biết công nghệ nào? Họ nên đọc sách kĩ thuật nào? Câu trả lời của tôi là đơn giản: “Mọi điều họ cần là phát triển thái độ học cả đời.”
Kinh doanh mới của Google
Với hầu hết mọi người, Google là một công ti phần mềm chuyên vào dịch vụ Internet như “động cơ tìm kiếm” nhưng ít người biết rằng Google cũng đã chuyển sang các khu vực khác để làm đa dạng kinh doanh của nó. Có thể bạn đã nghe nói về công nghệ “xe tự lái” và “Kính Google” nhưng trong vài năm qua, Google yên tĩnh mua nhiều công ti công nghệ sinh học và hăm hở chuyển vào khu vực y tế vì nó thấy đó là khu vực tăng trưởng tiếp.
Học kĩ năng mềm
Một học sinh trung học hỏi: “Nếu kĩ năng mềm là quan trọng thì em học chúng ở đâu? Em có nên học chúng ở đại học hay em phải vào trường đào tạo đặc biệt để học kĩ năng mềm? Xin thầy lời khuyên.”
Thị trường app di động
Theo một báo cáo công nghiệp (7/2014) có thiếu hụt kĩ năng Công nghệ thông tin (CNTT) toàn cầu nhưng nghiêm trọng nhất là trong phát triển ứng dụng di động. Điều này là găng vì di động là một trong những khu vực tăng trưởng nhanh nhất vì mọi người đang dùng điện thoại thông minh, máy tính bảng nhiều hơn bao giờ. Báo cáo này nói rằng trên 70% việc thuê người của các công ti trong năm 2013 là phát triển ứng dụng di động và nhu cầu này đã đạt tới mức găng. Một nhà phân tích Phố Wall cảnh báo: “Khi nhiều công ti đang chuyển sang di động nhu cầu này là rất cao nhưng cung cấp lại thấp. Hiện thời thị trường cần quãng một triệu người phát triển di động nhưng vài năm tới khi xu hướng về “Internet về mọi thứ” nổi lên, nhu cầu này có thể lên cao tới ba tới năm triệu việc làm mới trong một mình phát triển di động. Nếu các công ti Mĩ không thể thuê đủ công nhân, họ sẽ không có khả năng tăng trưởng như được mong đợi và điều đó có thể làm chậm lại việc phục hồi kinh tế.”
Vị trí kiến trúc sư phần mềm
Một sinh viên hỏi tôi: “Làm sao em có được việc làm kiến trúc sư phần mềm và ai thuê kiến trúc sư phần mềm? Xin thầy giúp cho.”
Lời khuyên từ một người tốt nghiệp
Hôm qua tôi nhận được email này và tôi muốn chia sẻ cùng các bạn:
Công ti khởi nghiệp và nền kinh tế
Công nghệ đang làm thay đổi mọi thứ nhưng với việc sinh sôi nảy nở của phương tiện xã hội, tính di động, tính toán mây, nó đang tăng tốc và nhiều thay đổi hơn sẽ xảy ra. Một nhà phân tích công nghiệp dự đoán rằng trong vòng năm năm nữa, công nghệ sẽ trở thành nguồn then chốt tạo ra nhiều công ti khởi nghiệp hơn nhưng cũng đe doạ nhiều doanh nghiệp đã thiết lập vững. Ông ấy viết: “Ngày nay công nghệ đã dịch chuyển từ chức năng hỗ trợ mà giúp cho công ti giảm chi phí, cải tiến chất lượng, và các hoạt động tự động hoá sang chức năng chiến lược tích hợp mọi thứ để làm tăng tính cạnh tranh và sinh lời cũng như giúp cho công ti mở rộng và tăng trưởng. Tuy nhiên nhiều công ti đã thiết lập lại quá chậm thay đổi vì người quản lí của họ không hiểu sự khẩn thiết; những người điều hành của họ không thể cung cấp được chỉ đạo cần thiết để duy trì doanh nghiệp cho nên điều đó mở ra cơ hội cho các công ti khởi nghiệp chiếm lấy thị trường.”
Chiến lược giáo dục của Đức
Tuần trước, tôi gặp Siegfried một giáo sư từ Đức tới, người muốn cộng tác với chương trình của tôi ở CMU. Ông ấy bảo tôi rằng muốn gửi vài sinh viên vào chương trình của tôi như một phần của việc học ở nước ngoài. Ông ấy nói: “Chính phủ Đức đang lập kế hoạch để gửi một nửa sinh viên đại học Đức ra nước ngoài như một phần của việc học tập của họ để cho họ có thể mở rộng cách nhìn của họ về thế giới, cách mọi thứ đang được dạy ở các nước khác, và cách doanh nghiệp đang được quản lí v.v. theo đó nó sẽ cho nước Đức một ưu thế cạnh tranh trong thế giới được toàn cầu hoá này.”
Bài giảng của khách mời
Để kích thích hoạt động học tập, mỗi tháng tôi lại mời một diễn giả công nghiệp tới cho bài giảng ở lớp tôi. Sinh viên bao giờ cũng háo hức nghe từ ai đó có kinh nghiệm và tri thức chuyên gia, dù họ là người quản lí công ti, chuyên viên trong khu vực kĩ thuật, hay ai đó vừa mới ra trường vài năm trước nhưng có thể chia sẻ kinh nghiệm của họ.
Xung đột trong lập kế hoạch nghề nghiệp
Một sinh viên viết cho tôi: “Bố mẹ em muốn em học khoa học máy tính. Em không thích toán và máy tính nhưng muốn theo đuổi bằng cấp trong Quan hệ công chúng. Em không muốn làm cho bố mẹ em phật lòng nhưng em cũng không muốn học cái gì đó mà em không thích. Hiện thời em không biết phải làm gì. Xin thầy giúp cho.”
Kĩ nghệ phần mềm: cái nhìn của sinh viên
Zhang Kai Min là một trong những sinh viên của tôi đã tốt nghiệp năm 2010 và hiện đang làm việc tại Apple. Tuần trước anh ấy quay lại trường để tuyển sinh viên và đã cho bài nói chuyện cho lớp Kĩ nghệ phần mềm của tôi. Sau đây là câu chuyện của anh ấy:
Bản lộ trình nghề nghiệp cho người phát triển phần mềm
Một người tốt nghiệp Khoa học máy tính viết cho tôi: “Em tốt nghiệp năm ngoái và hiện thời làm việc như người phát triển ở một công ti phần mềm. Tại sao em vẫn cần bản kế hoạch nghề nghiệp sau khi có việc làm?”
Cuộc sống sau đại học
Theo một cuộc điều tra đại học mới, nhiều người tốt nghiệp đang đối diện với khó khăn sau khi họ rời nhà trường. Tất nhiên kiếm việc làm là ưu tiên nhưng ngay cả người tốt nghiệp có việc làm cũng thấy khó khăn vì cuộc sống sau đại học không đơn giản như được mong đợi. Trong hơn 16 năm, những sinh viên này vào trường và học tốt nhưng bây giờ họ phải làm cái gì đó hoàn toàn khác và nhiều người không được chuẩn bị cho điều đó. Việc bắt đầu của bất kì nghề nào cũng đều lí thú nhưng cũng gây hoang mang vì nhiều người không biết mong đợi cái gì.
Vị trí kĩ nghệ yêu cầu
Một sinh viên Kĩ nghệ phần mềm hỏi: “Em sẽ tốt nghiệp trong tháng bẩy tới. Em muốn làm việc như một kĩ sư yêu cầu hay người phân tích doanh nghiệp nhưng em không thấy mấy quảng cáo về những vị trí này. Cơ hội cho việc làm này là gì và làm sao em có được kiểu vị trí này? Xin thầy giúp cho.”
Tại sao dùng Học tích cực?
Một thầy giáo viết cho tôi: “Tôi đọc blog của thầy về Học tích cực và ngưỡng mộ thầy vì việc đưa vào phương pháp dạy mới nhưng tôi không được thuyết phục rằng phương pháp này là tốt hơn phương pháp đọc bài giảng truyền thống. Tại sao chúng ta phải thay đổi cách chúng ta dạy khi sinh viên của chúng ta đang học tốt. Sao sinh viên phải tự họ làm mọi nhiệm vụ học tập khi họ có thể học tốt hơn từ các thầy?”
Công nghệ đeo được
Công nghệ đeo được nói tới một loại thiết bị công nghệ có thể được mọi người đeo trong mình vì nó sẽ theo dõi thông tin liên quan tới mạnh khoẻ, cường tráng và các hoạt động khác. Trong nhiều năm, công nghệ đeo được hầu hết ở trong pha phát triển nhưng trong vài năm qua, nó đã đạt tới điểm lây nhiễm và đã bùng nổ với nhiều công ti cung cấp các thiết bị này. Từ Fitbit, đai đeo tay của Nike cho tới Shine, đồng hồ đeo tay của Samsung và đai của Microsoft, thị trường này đầy những thiết bị công nghệ đeo được. Từ bộ theo dõi sự cường tráng, giám sát nhịp tim, việc tiêu thụ ca lo, huyết áp, tới các thiết bị giám sát con mới đẻ của bạn trong giường, và giữ dấu vết con bạn ở sân chơi, công nghệ đeo được đang tiến hoá nhanh và bắt đầu tác động tới nhiều thứ.
Phần mềm cho khách sạn
Một sinh viên viết cho tôi: “Em tốt nghiệp với bằng cử nhân trong Quản lí khách sạn tháng bẩy vừa rồi những không thể tìm được việc làm. Tuần trước một khách sạn quốc tế lớn ở nước em có một vị trí mở ra nhưng yêu cầu tri thức trong phần mềm quản lí khách sạn. Em chưa bao giờ nghe nói tới “phần mềm cho khách sạn” và đào tạo của em không dạy cho em cái gì về phần mềm. Em quen thuộc với máy tính cá nhân và biết cách dùng phần mềm của Microsoft. Em thực sự cần việc làm này vì em tin rằng em đủ phẩm chất cho vị trí này ngoại trừ điều em không biết về phần mềm khách sạn. Xin thầy giúp cho.”