Trong vài tháng qua, tôi đã nhận được nhiều email từ các sinh viên hỏi về lời khuyên về cách xin vào trường sau đại học. Một sinh viên viết: “Có lời khuyên bí mật nào mà thầy có thể chia sẻ với chúng em không? Em thực sự muốn vào trường mơ ước của em.” Sự kiện là không có lời khuyên bí mật nào nhưng có đôi điều bạn cần để được nhận vào đại học tốt: Điểm trung bình tốt (GPA); điểm thi tốt nghiệp tốt (GRE), đây là những điều chỉ ra bạn có đủ phẩm chất để vào chương trình sau đại học. Nếu bạn là sinh viên nước ngoài, bạn cũn cần có điểm TOEFL tốt để chỉ ra rằng bạn có thể học bằng tiếng Anh. (Từng đại học đều có chuẩn riêng của nó về việc chấp nhận, các trường hàng đầu yêu cầu điểm cao hơn); bạn cũng cần hai hay ba thư giới thiệu từ các thầy hay người quản lí của bạn nơi bạn làm việc; và bạn cần viết Phát biểu mục đích để giải thích lí do tại sao bạn muốn vào trường sau đại học.

Với sinh viên muốn theo đuổi bằng cấp chuyên sâu (thạc sĩ hay tiến sĩ) điều quan trọng nhất là có khả năng giải thích rõ ràng tại sao bạn muốn theo đuổi bằng cấp sau đại học trong Phát biểu mục đích. Quyết định của bạn KHÔNG nên là về kiếm tiền vì bằng cấp chuyên sâu không đảm bảo rằng bạn sẽ làm được nhiều tiền (Xem blog trước của tôi về theo đuổi bằng tiến sĩ). Điều này có lẽ là điều khó viết nhất nhưng nó là yếu tố then chốt phân biệt bạn với những người xin vào khác. Là chủ tịch của uỷ ban xét tuyển trong nhiều năm, tôi có thể nói với bạn rằng vì nhiều người xin vào có các điểm GPA, GRE hay TOEFL tốt và thư giới thiệu tốt, chính Phát biểu mục đích xác định liệu bạn có được chấp nhận hay không, cho nên bạn phải rất cẩn thận khi viết nó.

Bạn cần tóm tắt giáo dục của bạn và những thành tựu cũng như kĩ năng, đam mê, và hứng khởi nghề nghiệp của bạn. Bạn cũng cần hiểu chương trình bạn xin vào, nó làm gì, bạn sẽ học cái gì, bạn sẽ dùng công nghệ nào, và bạn sẽ giải quyết vấn đề gì bằng việc tham dự nó. Chỉ bằng việc biết nó rõ, bạn có thể giải thích tại sao bạn muốn xin vào chương trình đó và có khả năng trình bày bản thân bạn như một ứng cử viên tốt.

Sai lầm thông thường nhất mà nhiều người xin vào hay mắc là dùng Phát biểu mục đích “chung” cho vài chương trình, không xác định và rõ ràng về mục đích, đó là lí do tại sao phần lớn họ bị bác bỏ. Nếu bạn xin vào năm chương trình, viết năm Phát biểu mục đích khác nhau, điều đó mất thời gian nhưng là điều bản chất. Đừng viết cái gì đó kiểu như: “Tôi thích học khoa học máy tính” mà giải thích tại sao bạn thích học khoa học máy tính và bạn định làm gì với giáo dục khoa học máy tính sau khi bạn hoàn thành chương trình này. Đừng viết: “Với bằng cấp này tôi có thể kiếm được việc làm tốt,” mà giải thích tại sao bạn muốn làm việc trong lĩnh vực này và bạn muốn hoàn thành cái gì. Đừng nói quá nhưng phải chân thành và nói sự thực vì ban xét tuyển muốn biết bạn lập kế hoạch làm gì với nghề nghiệp của bạn và bạn có thể học tốt trong chương trình không. Phần lớn ban xét tuyển bao gồm bốn tới sáu thầy trong khoa; họ thường xuyên phải đọc vài trăm đơn xin trong kì kiểm điểm xét tuyển. Nếu Phát biểu mục đích của bạn là mơ hồ hay tổng quát, họ thậm chí có thể không đọc phần còn lại của đơn của bạn. Phát biểu mục đích là cái gì đó đại diện cho bạn, nó phải phác hoạ ra bạn như ai đó đam mê về chương trình này; ai đó được chuẩn bị tốt và sẵn sàng nhận bất kì thách thức nào để đạt tới mục đích giáo dục của bạn.

Sau khi hoàn thành Phát biểu mục đích, bạn có thể phải đưa nó cho một số giáo sư trong trường của bạn để xin lời khuyên của họ. Là thầy giáo trong khoa, họ biết người khác đang tìm kiếm gì và có thể giúp bạn xây dựng một phát biểu hiệu quả. Nếu họ biết ai đó trong trường mà bạn xin vào, họ có thể viết lời giới thiệu đặc biệt cho bạn nữa. Bạn cũng cần kiểm chính tả lời phát biểu của bạn cho chính xác và đúng phong cách. Tôi đã thấy phát biểu nào đó đầy lỗi điều có nghĩa là người này hoặc vội vàng hoặc không chăm nom. Vì Phát biểu mục đích đại diện cho người xin vào, một phát biểu viết kém đầy lỗi chính tả và lỗi khác sẽ không được xử lí có thiện cảm cho nên xin để thời gian viết nó một cách cẩn thận và có lưu tâm.

—English version—

Applying to GraduateSchool

In the past few months, I have received many emails from students asking for advice on how to apply to graduate school. One student wrote: “Is there a secret tip that you can share with us? I really want to go to the school of my dream.” The fact is there is no secret tip but there are few things that you need in order to get accepted in a good university: A good grade point average (GPA); good Graduate Record Examination score (GRE), these are things that indicate you are qualified to a graduate program. If you are a foreign student, you also need to have a good TOEFL score to indicate that you can study in English. (Each university has its own standard for acceptance, top schools require higher scores); you also need two or three letters of recommendations from your professors or managers where you work; and you need to write a Statement of Purpose to explain the reason why you want to go to graduate schools.

For students who want to pursue an advanced degree (Master’s or Ph.D.) the most important thing is be able to explain clearly why you want to pursue a graduate degree in the Statement of Purpose. Your decision should NOT be about making money as the advanced degree does not guarantee that you will make more money (See my previous blog on the pursue of Ph.D. degree). This is probably the most difficult thing to write but it is the key factor that distinguishes you from other applicants. As the chairman of the admission committee for several years, I can tell you that since many applicants have good GPA, GRE or TOEFL scores and good letters of recommendations, it is the Statement of Purpose that determined whether you get accepted or not, so you must be very careful when writing it.

You need to summarize your education and achievements as well as your skills, your passion, and your career aspirations. You also need to understand the program that you are applying, what it does, what you will learn, what technology you will use, and what problems you will solve by attending it. Only by knowing it well, you can explain why you want to apply to that program and be able to present yourself as a good candidate.

The most common mistake many applicants made is to use a “generic” Statement of Purpose for several programs, without being specific and clear about the goals, that is why most of them get rejected. If you are applying to five programs, write five different Statements of Purposes, it takes time but it is essential. Do not write something like: “I like to study computer science” but explain why you like to study computer science and what are you going to do with a computer science education after you complete the program. Do not write: “With this degree I can get a good job.” but explain why you want to work in this field and what you want to accomplish. Do not exaggerate but be sincere and tell the truth because the admission board wants to know what you are planning to do with your career and can you do well in the program. Most graduate admission committee consists of four to six faculties; they often have to read several hundred applications during the admission review. If your Statement of Purpose is vague or generic, they may not even read the rest of your application. The Statement of Purpose is something that represent you, it must portray you as someone who is passionate about the program; someone who is well prepared and ready to take any challenge to achieve your education goals.

After complete the Statement of Purpose, you may want to show it to some professors in your school for their advices. As faculty, they know what others are looking for and can help you to develop an effective statement. If they know someone in the school that you are applying, they may write specific recommendation for you too. You also need to proofread your statement for accuracy and style. I have seen some statement full of errors which means either the person is in a hurry or do not care. Since the Statement of Purpose represents the applicant, a poorly written statement full of misspelled and errors are not treated favorably so please take time to write it carefully and mindfully.