17 Jan, 2021
Xem xét trường sau đại học
Tuần trước, một học sinh gửi cho tôi một email: “Em sẽ sớm tốt nghiệp và xem xét vào trường sau đại học nhưng em vẫn không chắc về học cái gì hay liệu vào trường sau đại học có là quyết định đúng hay không. Em cũng không chắc liệu em có nên vào trường địa phương hay đi học nước ngoài để có bằng cấp cao. Xin thầy lời khuyên.”
Đáp: Có vài lí do để theo đuổi bằng cấp sau đại học. Với những người muốn làm việc trong hàn lâm, bằng thạc sĩ hay tiến sĩ được yêu cầu để dạy ở mức đại học. Nếu đây là điều bạn muốn thì bạn nên vào trường sau đại học. Với những người sau khi làm việc một thời gian và phát triển hiểu biết rõ về cách công ti vận hành, cách một khu vực nào đó có thể được cải tiến, và muốn chuyên môn hoá trong khu vực nào đó rồi quay về trường để thu được đào tạo tốt hơn và bằng cấp cao trong khu vực đặc biệt, đó là chọn lựa tốt. Với những người thích thay đổi nghề nghiệp, trường sau đại học cũng là chọn lựa tốt. Tôi đã thấy nhiều người sau khi làm việc một thời gian, trở về trường học kĩ năng mới để áp dụng cho các nghề khác nhau. Năm ngoái, nhiều người đã có bằng cấp trong kinh doanh, tài chính, ngân hàng đã trở lại trường sau đại học để học về máy tính và phần mềm bởi vì họ có thể kiếm được cơ hội việc làm tốt hơn trong những khu vực này. Tuy nhiên, có những người tốt nghiệp gặp thời khó khăn tìm việc (có thể nền kinh tế vẫn còn xấu) cho nên họ quyết định vào trường sau đại học và hi vọng cơ hội tốt hơn cho việc làm.
Quyết định khi nào đi kiếm bằng sau đại học hay đi đâu là quyết định lớn phải đưa ra. Đầu tiên, bạn phải chắc chắn rằng trường sau đại học là quyết định đúng đắn cho bạn. Nếu bạn dành hai năm cho bằng thạc sĩ trong một lĩnh vực và kiếm việc làm trong một công ti, sau vài tháng, bạn thấy rằng đây KHÔNG phải là nghề tốt, và bạn KHÔNG hài lòng với lĩnh vực này thì bạn làm phí hoài hai năm cuộc đời bạn, cũng như hỗ trợ tài chính từ gia đình bạn. Hi vọng yếu ớt về cái gì đó tốt hơn nhưng cũng là đầu tư mạo hiểm, một chương trình tốn kém mà bạn đặt thời gian của mình vào trường cho giấc mơ mà bạn thậm chí không biết là nó có tốt hơn hay không.
Một khi bạn chắc chắn về quyết định của bạn và đã quyết định tham dự trường sau đại học, thách thức tiếp là xin vào. Vào lúc này, bạn phải chắc biết về chương trình bạn đang xin vào. ĐỪNG xin vào một khu vực bạn KHÔNG biết mấy về nó. Cho dù nó có thể có vẻ rất tốt trên giấy tờ. Đọc về nó, nghiên cứu về nó, lên internet và học tập thêm về nó, và nói chuyện với ai đó người đang làm việc trong lĩnh vực đó để biết nhiều hơn về nó. Phải chắc rằng chương trình mà bạn xin vào là điều bạn đam mê về nó và bạn có tri thức và kĩ năng để theo đuổi nó. Có ba nhân tố quan trọng xác định việc chấp nhận của bạn vào trường sau đại học: Điểm trong trường của bạn (GPA – Grade Point Average điểm trung bình), điểm thi vào bậc sau đại học (GRE – Graduate Record Examination) và thư giới thiệu (Phần lớn ba bức thư từ ai đó biết rõ bạn). Một số trường cũng yêu cầu bài viết giải thích tại sao bạn muốn tham dự chương trình sau đại học trong trường họ. Sinh viên có cam kết mạnh với lĩnh vực nghiên cứu, và chứng tỏ nhiệt tình với những thách thức hàn lâm của chương trình sau đại học bao giờ cũng nổi bật lên trong nhiều đương đơn khác.
Có những lí do khác cho việc học tập ở trường địa phương hay học tập ở hải ngoại. Đó là chọn lựa cá nhân và khả năng đảm đương về tài chính. Tuy nhiên, nếu bạn xin đi học nước ngoài, bạn đừng bao giờ xin học chỉ một trường với hi vọng được vào đó. Cạnh tranh là rất gắt gao cho nên lời khuyên của tôi là xin vào ít nhất năm trường hay nhiều hơn. Bạn được yêu cầu chứng tỏ kĩ năng ngoại ngữ bằng việc qua kì thi ngôn ngữ (chẳng hạn TOEFL cho tiếng Anh).
Có vấn đề khác mà bạn nên rất cẩn thận: Mọi nước đều có “trường rởm” hay trường bán bằng giả hay “KHÔNG được công nhận” và bạn nên tránh chúng. Nếu bạn tốt nghiệp từ trường “không được công nhận”, bằng của bạn là vô giá trị và bạn KHÔNG thể kiếm được việc làm trong bất kì công ti nào, ở bất kì đâu. Phần lớn các công ti đều kiểm tra bằng cấp của bạn và trường bạn học, cho dù sau đó họ thuê bạn cho nên bạn phải tránh những trường đó. ĐỪNG để bất kì ai thuyết phục bạn. Có nhiều người bán hàng làm việc theo tiền hoa hồng cho từng đương đơn (họ nhận được một phần trăm nào đó theo số phí của bạn để đưa bạn vào “trường rởm”) và họ làm rất tốt. Tôi đã nhận được nhiều email từ các sinh viên hỏi tôi về một số trường KHÔNG được công nhận nhưng đang sắp sửa đón nhận họ. Xin ĐỪNG tin vào loại thông tin đó. Điều họ muốn là tiền của bạn và có rất ít cơ hội những trường đó là hợp pháp. Cứ vài tháng, chính phủ phải đóng nhiều “trường rởm” như thế và có nhiều sinh viên bỗng nhiên không có chỗ đi học. Xin cẩn thận về loại “mưu đồ bất lương” này.
Tuỳ theo phẩm chất của bạn (các điểm GPA, GRE, thư giới thiệu tốt và điểm TOEFL) bạn có thể lựa trường hợp với bạn nhất. Nếu GPA, GRE hay TOEFL là trung bình, bạn sẽ có cơ hội tốt hơn để được chấp nhận vào trường trung bình hay trường của bang hơn là các trường hàng đầu. Bạn nên dành nhiều thời gian để nghiên cứu, tìm hiểu và kiểm điểm trường bạn đang lên kế hoạch xin vào vì tương lai của bạn phụ thuộc vào nó.
Nếu bạn muốn vào trường ở Mĩ có vài nguồn bạn nên kiểm để tìm trường phù hợp nhất với bạn. Sau đây là một số websites mà bạn có thể bắt đầu:
http://www.usnews.com/sections/rankings
http://grad-schools.usnews.rankingsandreviews.com/best-graduate-schools
—-English version—-
Considering Graduate school
Last week, a student sent me an email: “I will graduate soon and consider to go to graduate school but I still not sure about what to study or whether graduate school is a right decision or not. I also not sure whether I should go to local school or study oversea for my advanced degree. Please advise.”
Answer: There are several reasons to pursue a graduate degree. For people who want to work in academia, a master’s degree or a doctorate is required to teach at college level. If this is what you like than you should go to graduate school. For people who after working for a while and develop a good understanding on how a company operates, how a certain areas could be improved, and want to specialize in certain area then return to school to get better training and advance degree on that particular area is a good choice. For people who would like to change career, graduate school is also a good choice. I have seen many people after working for a while, return to school to learn new skill to apply for different jobs. Last year, many people who had degrees in business, finance, banking went back to graduate school to learn about computer and software because they could get better job opportunities in these areas. However, there are graduates who have difficult time finding jobs (Maybe the economy is still bad) so they decide to go to graduate school and hope for better chance for employment.
Deciding when to go to get the graduate degree or where to go is a big decision to make. First, you must be sure that graduate school is the right decision for you. If you spend two years for a master degree in a field and get a job in a company. After few months, you find out that this is NOT a good career, and you are NOT happy in this field then you just waste two years of your life, as well as the financial support from your family. In this case, graduate school is nothing but just a mistake. A faint hope for something better but also a risky investment, an expensive program in which you place your time to school for a dream that you are not even know it would be better.
Once you are sure about your decision and have decided to attend graduate school, the next challenge is applying. At this time, you should be sure to know about the program in which you are applying. Do NOT apply to an area that you do NOT know much about it. Even it may sound very good on paper. Read about it, research on it, go to the internet and study more about it, and talk to someone who are working on that field to learn more about it. Make sure that the program that you are applying is what you are passionate about it and you do have the knowledge and the skills to pursue it. There are three important factors that determine your acceptance to graduate school: Your grades in school (GPA or Grade Point Average), your graduate entrance examination test score (GRE or Graduate Record Examination) and the letter of recommendations (Mostly three letters from someone who know you well). Some schools also require an essay explain the reason why you want to attend graduate program in their school. A student who has strong commitment to the field of study, and show enthusiasm for the academic challenges of graduate program will always stand out from many other applicants.
There are different reasons whether to study at local school or study oversea. It is a personal choice and financial affordability. However, if you apply to study oversea, you should never apply to just one school with the hope of getting in. Competition is very tough so my advice is to apply at least five or more schools. You are required to demonstrate foreign language skill by passing a language test (For example TOEFL for English language).
There is another issue that you should be very careful: Every country has “Phony schools” or school that sell fake degrees or “NOT accredited” and you should avoid them. If you graduate from a “Non-accredited” school, your degree is worthless and you can NOT get job in any company, anywhere. Most companies do check for your degree and the school, even after they hire you so you should avoid those schools. Do NOT let anybody to convince you otherwise. There are many salespersons who work on commission for each applicant (They receive a percentage of your fees to put you in a “Phony school”) and they are very good. I have received several emails from students asked me about some schools that have NOT been accredited yet but are in the progress of receiving them soon. Please do NOT believe that kind of information. What they want is your money and there is very little chance that those schools are legitimated. Every few months, the government has to shut down several “Fake schools” like that and there are many students suddenly have no place to go. Please be careful on this kind of “scam”.
Depends on your qualifications (GPA, GRE score, Better recommendations and TOEFL scores) you may select the school that fits you most. If your GPA, GRE or TOEFL is average, you will have better chance of getting accepted at an average schools or state schools than the top schools. You should spend more time to research, to investigate, and review the school that you are planning to apply because your future depends on it.
If you want to attend school in the U.S there are several sources that you should check to find the school that best suits you. Following are some websites that you may start:
http://www.usnews.com/sections/rankings
http://grad-schools.usnews.rankingsandreviews.com/best-graduate-schools