28 Jan, 2021
Việc làm kĩ thuật và việc làm quản lí
Nhiều công ti đề bạt người phát triển giỏi lên làm người quản lí. Tuy nhiên, không phải mọi người phát triển giỏi đều nên đi vào quản lí. Thỉnh thoảng tốt hơn cả cho họ là ở lại trong khu vực kĩ thuật.
Tôi đã thấy nhiều “người phát triển giỏi”, người làm công việc lớn lao lại trở thành “người quản lí tồi” người làm kém và gây thất vọng lên việc làm của họ. Nhiều người bảo tôi rằng họ đi vào trong quản lí vì danh tiếng, tiền bạc hay sức ép từ các ông chủ của họ.
Sự kiện là hầu hết trong số họ là rất giỏi trong khu vực kĩ thuật. Họ yêu thích công việc của họ, họ hoà hợp với mọi người, họ được kính trọng bởi các thành viên tổ của họ. Khi người chủ công ti yêu cầu họ quản lí dự án, họ coi điều đó như thách thức và chấp nhận mà không nghĩ một cách nghiêm chỉnh. Không may, nhiều người trong số họ đã không được chuẩn bị cho nhiệm vụ của người quản lí dự án. Một số đã nhận được một tuần đào tạo, một số thì không. Phần lớn không có ý tưởng rằng công việc kĩ thuật và công việc quản lí là không như nhau. Mãi vài tháng sau khi họ nhận ra rằng họ đã phạm phải sai lầm thì điều đó thành quá trễ rồi. Nhiều người bảo tôi: “Tôi không biết phải làm gì. Nếu tôi trở lại công việc kĩ thuật thì điều đó dường như là tôi đã thất bại. Nó sẽ là việc giáng chức, nếu tôi làm điều đó, tôi mất mọi kính trọng của những người khác.” Vì lương của người quản lí cao hơn người kĩ thuật, nhiều người không muốn làm ít hơn điều họ có thể làm. Họ nói: “Làm sao tôi có thể nói với gia đình tôi, vợ, con tôi rằng tôi làm ít tiền hơn? Với tôi quản lí đại diện cho thành công, danh tiếng và phần thưởng tài chính và bằng việc không làm điều đó, nó sẽ là thảm hoạ, tôi sẽ mất sự kính trọng của họ và mất mặt.” Đó là lí do tại sao nhiều người trong số họ “mắc kẹt” vào việc làm mà họ không thấy thích thú.
Đây là thế tiến thoái lưỡng nan trong công nghiệp phần mềm. Tôi thường bảo người chủ công ti rằng “Bằng việc không chọn lựa cẩn thận người đúng, bằng việc không chuẩn bị những người này cho việc làm mới, bằng việc không có qui trình đề bạt tốt, công ti làm mất đi người kĩ thuật tốt nhất nhưng thu được người quản lí tồi nhất.” Lời khuyên của tôi là không ai nên được đề bạt làm người quản lí chừng nào họ còn chưa làm việc đó trong một thời gian trên cơ sở thử việc. Họ nên được lựa chọn, được cho đào tạo thích hợp, và đưa vào làm việc dưới sự giám sát của người quản lí có kinh nghiệm nơi họ có thể học trong ít nhất sáu tháng như là người quản lí. Công ti có thể ra quyết định về sau dựa trên đánh giá về hiệu năng của họ liệu họ có là ứng cử viên đúng không.
Ngày nay người chủ công ti thường lựa những người phát triển giỏi nhất người làm tốt trong dự án phần mềm vào vị trí quản lí. Họ giả định những người này cũng sẽ làm tốt như họ đã làm trong quá khứ. Không có cơ sở “thử việc”, nhiều người trở thành kém. Đây là những người kĩ thuật giỏi nhất người liên tục học công nghệ mới bởi vì họ yêu phần mềm. Bằng việc chọn lựa ai đó yêu thích viết phần mềm vào một vị trí nơi họ sẽ không viết mã nào nhưng dành phần lớn thời gian của họ cho các cuộc họp công ti hay để giải quyết xung đột cá nhân trong những người phát triển không tạo ra nghĩa logic nào.
Không phải mọi người phát triển đều muốn là người quản lí. Một số muốn vì với đề bạt có danh tiếng và lương tốt hơn. Cho nên để giữ cho họ làm điều họ làm giỏi nhất, câu trả lời là đề bạt họ thành người lãnh đạo kĩ thuật với cùng danh tiếng, cùng lương bổng như người quản lí dự án nhưng cho phép họ ở lại trong khu vực kĩ thuật. Có những người phát triển có kĩ năng quản lí và ham muốn là người quản lí. Họ thích có cơ hội nhưng không giả định được mọi người phát triển đều thích điều đó.
Nếu bạn thấy bản thân bạn trong quản lí nhưng muốn ở lại trong kĩ thuật, đừng chờ cho tới khi bạn hoàn toàn bị thất vọng hay cay đắng; hãy để cho người quản lí của bạn biết và hãy chân thực với họ về tình huống của bạn. Trở lại khu vực kĩ thuật nơi bạn có thể có năng suất hơn, hạnh phúc hơn, và cung cấp nhiều giá trị hơn cho công ti. Nếu công ti của bạn không đồng ý với bạn, có các công ti khác thích bạn làm việc cho họ.
—-English version—-
Technical job and management job
Many companies promote good developers into managers. However, not every good developers should go into management. Sometime it would be better for them to stay in the technical areas. I have seen many “Good developers”, who did great works became “Bad managers” who did poorly and frustrated on their jobs. Many of them told me that they went into management for the prestige, the money, or pressure from their bosses.
The fact is most of them are very good in technical areas. They love their works, they get along with everybody, they are respected by their team members. When company owner asked them to manage a project, they considered it as a challenge and accepted without thinking seriously. Unfortunately, many of them were not prepared for the task of a project manager. Some received a week of training, some did not. Most had no idea that technical works and management works are not the same. It is not until several months later when they realized that they may have made a mistake then it was too late. Many told me: “I do not know what to do. If I go back to technical works then it seems like I have failed. It would be a demotion, if I do that, I lost all respects of others.” Since salary of manager is also higher than technical people, many do not want to make less than what they could. They said: “How could I told my family, my wife, my children that I want to make less money? To them management represents success, prestige and financial rewards and by not doing that, it would be a disaster, I would lose their respects and losing face.” That is why many of them “stuck” in jobs that they do not enjoy.
This is a dilemma in software industry. I often told company owners that “By not carefully select the right person, by not preparing these people for the new job, by not having a good promotion process, the company is losing the best technical person but gaining the worst manager.” My recommendation is no one should get promoted to manager until they do the job for awhile on a trial basis. They should be selected, given appropriated training, and put to work under the supervising of an experienced managers where they can learn for at least six months as a manager. Company can make decision later upon the evaluation of their performance whether they are the right candidates or not.
Today company owner often selects best developers who do well in software projects for management positions. They assume these people would also do well as they did in the past. Without a “trial” basis, many turn out badly. These are the best technical people who continue to learn new technologies because they love software. By selecting someone who loves to write software into a position where they will not write any code but spend most of their time in company meetings or to solve personal conflicts among developers does not make any logical sense.
Not all developers want to be managers. Some have to because of the promotion, the prestige, and the better salary. So to keep them doing what they do best, the answer is to promote them into technical leaders with the same prestige, same salary as project managers but allow them to stay in the technical area. There are developers who have management skills and the desire to be managers. They would love to have the opportunities but do not assume all developers are like that.
If you find yourself in management but wish to stay in technical, do not wait until you are completely frustrated or bitter; Let you manager know and be honest with them about your situation. Get back into the technical area where you can be more productive, more happy, and provide more value to the company. If your company does not agree with you, there are other companies who love to have you working for them.