Một sinh viên năm thứ nhất viết cho tôi: “Lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT) có tương lai sáng lạn và trả nhiều tiền. Em muốn học CNTT nhưng em không biết liệu em có thể học tốt trong lĩnh vực này không? Làm sao em biết rằng em sẽ thành công?”

Đáp: Bạn nên chọn lĩnh vực học tập dựa trên đam mê của bạn, khả năng của bạn, và bản kế hoạch nghề nghiệp của bạn. Bạn ĐỪNG chọn lĩnh vực bởi vì nó trả nhiều tiền. Nếu bạn chỉ nghĩ về tiền thì bạn sẽ bị thất vọng. Có hàng nghìn sinh viên học tài chính kinh doanh, và buôn bán chứng khoán năm năm trước với hi vọng làm được nhiều tiền nhưng sau cuộc khủng hoảng tài chính, họ thậm chí không thể tìm được bất kì việc nào ngày nay. Bạn cần chọn lĩnh vực học tập mà bạn thích thú rồi quyết tâm hoàn thành nó trong thời gian ngắn nhất có thể được. Với tri thức và kĩ năng của bạn, bạn có thể xây dựng nghề nghiệp sẽ kéo dài cả đời. Ngày nay các công ti không quan tâm tới điều bạn biết hay cần bằng cấp bạn có nhưng họ quan tâm về điều bạn có thể làm cho họ bằng kĩ năng của bạn.

Về cơ bản, nếu bạn chọn một lĩnh vực mà bạn thực sự thích thì bạn sẽ học tốt dù nó khó thế nào. Ngược lại, nếu bạn không thích cái gì đó thì bạn sẽ vật lộn chẳng thành vấn đề dù nó có vẻ dễ thế nào. Chẳng hạn, toán là khó với một số sinh viên nhưng có những sinh viên thích thú toán. Một số sinh viên nghĩ lập trình là gian nan nhưng có những sinh viên yêu thích lập trình nhiều tới mức họ viết mã mọi ngày. Công nghệ thông tin là lĩnh vực hứa hẹn nhưng nó cũng là khu vực thách thức cho một số người. Và nếu bạn không vươn lên với thách thức này, bạn sẽ không học tốt. Câu hỏi là làm sao bạn biết liệu bạn có thực sự khớp cho nghề CNTT hay không? Làm sao bạn có thể thành công trong CNTT? Đây là danh sách các điều mà có thể giúp bạn xác định liệu CNTT có là tốt nhất cho bạn không.

1)   Bạn thích công nghệ: Bạn thích chơi với những điện thoại di động mới và máy tính bảng để xác định tính năng của chúng. Bạn thích đọc về công nghệ mới nhất và nói với bạn bè về nó. Bạn ngưỡng mộ những người như Steve Jobs hay Bill Gates. Bạn có vài máy tính cũ ở nhà mà bạn thường tháo nó ra xem cách nó làm việc.

2)   Bạn thích làm việc trong tổ: Bạn thích bao quanh bản thân bạn bằng những người có chung đam mê của bạn. Bạn muốn có ích và hỗ trợ cho mọi người. Việc làm CNTT chính là hỗ trợ người dùng. Lí do những người phát triển phần mềm có việc làm là vì họ muốn xây dựng cái gì đó cho người dùng. Phần lớn công nhân CNTT đều là người sáng tạo với tưởng tượng mạnh vì họ thích phát kiến những điều mới.

3)   Bạn có kiên nhẫn: Đây là tính cách chung của phần lớn các công nhân CNTT thành công. Họ làm việc một cách kiên nhẫn để tạo ra cái gì đó từ từng dòng mã họ viết. Khi phần mềm có vấn đề, họ không quản dành nhiều thời gian để sửa chúng. Công nhân CNTT thành công làm việc tốt dưới sức ép và không mất kiên nhẫn của họ.

4)   Bạn quyết tâm: Phần lớn các dự án CNTT đều thách thức và một số gây thất vọng nhưng công nhân CNTT thành công không bao giờ từ bỏ. Họ quyết tâm để hết sức của họ vào phát triển sản phẩm chất lượng cao trong thời gian được phép.

5)   Bạn không bận tâm làm nhiều thứ một lúc: Các dự án phần mềm và công việc CNTT không tuân theo một cấu trúc xác định như trong chế tạo hay văn phòng. Vào bất kì lúc nào, bạn đều có thể bị yêu cầu làm hai hay bốn thứ một lúc để làm cho mọi sự được làm xong. Chẳng hạn, bạn đang viết mã và nói chuyện với khách hàng của bạn trên điện thoại đồng thời; bạn đi họp nhưng trả lời emails qua điện thoại thông minh. Hôm nay bạn làm lập trình, hôm sau bạn làm kiểm thử rồi chuyển sang vài cuộc họp kiểm điểm nhưng bạn bao giờ cũng làm tốt vì bạn có thể kiểm soát được công việc của bạn.

6)   Bạn thích học những điều mới: Bởi vì công nghệ là lĩnh vực thay đổi nhanh và những người CNTT thành công nhất bao giờ cũng có động cơ mạnh để học cái gì đó mới để giữ cho kĩ năng của họ được hiện hành với thay đổi. Phần lớn những người CNTT thành công đều chấp nhận thái độ học cả đời vì họ bao giờ cũng liên tục học.

7)   Bạn không bận tâm làm việc nhiều giờ liền: Công nghiệp công nghệ không có giờ làm việc chính qui đều đặn. Khi máy tính hay máy phục vụ hỏng, bạn phải làm cho chúng chạy lại. Khi lỗi xảy ra, bạn có thể phải ở lại lâu hơn để sửa chúng để đáp ứng cho lịch biểu. Bạn cam kết làm cho mọi sự được thực hiện bất kể thời gian.

8)   Bạn muốn đi lên nhanh: Có nhiều cơ hội trong công nghiệp CNTT. Con đường nghề nghiệp đang mở rộng để bắt đầu từ mức thấp tới cao như bạn đặt ra nhịp của bạn. Bạn càng có thể làm được việc tốt, bạn càng có thể lên các mức cao hơn nhanh hơn. Nhiều người quản lí cấp cao hay giám đốc điều hành (CEO) trong công nghiệp CNTT vẫn ở độ tuổi cuối 20 hay 30. Đây là ngành công nghiệp năng động nhất và trẻ nhất mà bạn có thể tìm ra. (Steve Jobs và Bill Gates trở thành tỉ phú khi họ mới hơn 30). Ngày nay 75% người quản lí CNTT ở trong lứa tuổi 20.

Nếu bạn có những tính cách này, bạn sẽ thành công trong công nghiệp CNTT. Và nếu bạn thành công, phần thưởng sẽ theo sau (tuỳ chọn cổ phần là thông dụng nhất trong ngành công nghiệp này cũng như điểm thưởng hàng năm.) Tưởng tượng rằng bạn có 1000 cổ phần của cổ phiếu Google khi công ti bắt đầu năm 1996 thì ngày nay nó trị giá nhiều triệu đô la. Tưởng tượng rằng bạn làm việc cho một công ti khởi nghiệp có tên Instagram mà chỉ có 12 nhân viên thế rồi Google mua nó với giá một tỉ đô la, bạn sẽ được loại phần trăm nào từ vụ mua bán đó? Cho nên chọn lĩnh vực CNTT làm lĩnh vực học tập (Máy tính, Kĩ nghệ phần mềm hay Quản lí hệ thông tin) và xây dựng nghề nghiệp thành công đi.

—-English version—-

The characters of IT workers

A first year student wrote to me: “Information Technology (IT) field has a bright future and pays a lot of money. I want to study IT but I do not know whether I could do well in this field? How do I know that I will be successful?

Answer: You should select the field of study based on your passion, your ability, and your career plan. You do NOT select a field because it pays a lot of money. If you only think about money then you will be disappointed. There were thousands of students who studied business finance, and stock trading five years ago with the hope of making a lot of money but after the financial crisis, they could not even find any job today. You need to select a field of study that you enjoy then commit to complete it within a shortest time possible. With your knowledge and skills you can build a career that will last a lifetime. Today company do not care of what you know or want degree you have but they care about what you can do for them with your skills.

Basically, if you select a field that you really like than you will do well no matter how difficult it is. On the contrary, if you do not like something then you will struggle no matter how easy it may seem. For example, math is difficult for some students but there are students who enjoy math. Some students think programming is hard but there are students who love programming so much that they write code every day. Information technology is a promising field but it is also a challenging area for some. And if you are not up for the challenge, you will not do well. The question is how do you know whether you are really fit for the IT career or not? How can you be successful in IT? Here is a list of things that may help you to determine whether IT is best for you.

1)    You like technology: You like to play with your new mobile phone and computing tablet to determine their features. You like to read about the latest technology and talk with friends about it. You admire people like Steve Jobs or Bill Gates. You have several old computers at home that you often take them apart to see how they work.

2)    You like to work in team: You like to surround yourself with people who share your passion. You want to be helpful and support people. The main IT jobs is to support users. The reason software developers have jobs because they want to build something for users. Most IT workers are creators with strong imagination as they like to innovate new things.

3)    You have patience: This is a common character of most successful IT workers. They are patiently working to create something from each line of code that they wrote. When the software has problems, they do not mind to spend a lot of time to fix them. Successful IT workers work well under pressure and do not lose their patience.

4)    You are determined: Most IT projects are challenging and sometime frustrating but successful IT workers never give up. They are determined to give their best to develop high quality product within the time allowed

5)    You do not mind doing several things at once: Software projects and IT works does not follow a defined structure as in manufacturing or office. At any time, you may be asked to do two or four things at once to get things done. For example, you are coding and talking to your customers on the phone at the same time; you go to meeting but answering your emails with the smartphone. One day you do programming, the next day you do testing then go to several review meetings but you always do well because you can control your work.

6)    You like to learn new things: Because technology is a fast changing field and most successful IT people always have strong motivation to learn something new to keep their skills current with changes. Most successful IT people adopt the lifelong learning attitude as they are always continued to learn.

7)    You do not mind working long hours: Technology industry does not have regular working hours. When computer or servers go down, you must work to get them back. When defects happen, you may have to stay longer to fix them to meet schedule. You are committed to get thing done regardless of the time.

8)    You want to move up fast: There are many opportunities in IT industry. The career path is wide open to start from the low to high level as you set your pace. The better you can do the work, the faster you can climb up to higher levels. Many senior managers or Chief Executive Officer (CEO) in IT industry are still in the late 20s or 30s. This is the youngest and most dynamic industry that you can find. (Steve Jobs and Bill Gates became billionaire when they were in their early 30s). Today 75% of IT managers are in their 20s.

If you have these characters, you will be successful in the IT industry. And if you are successful, rewards will follow (Stock option is the most common in this industry as well as annual bonus.) Imagine that you have 1000 shares of Google stocks when the company started in 1996 then today it worth several million dollars. Imagine that you work for a startup company called Instagram that has only 12 employees then Google bought it for one billion dollars, what kind of percentage you will get from that purchase? So select IT field of study (Computer Science, Software Engineering or Information System Management) and build a successful career.