06 Apr, 2021
Tăng trưởng công ti khởi nghiệp
Nhiều nhà doanh nghiệp không phân biệt công ti khởi nghiệp và doanh nghiệp nhỏ.
Khác biệt chính là công ti khởi nghiệp được thiết kế để tăng trưởng trong khi doanh nghiệp như nhà hàng, cửa hàng bán lẻ, hiệu cắt tóc, tiệm cà phê được thiết kế để ổn định để cho họ còn ở lại trong kinh doanh. Vì nền tảng của công ti khởi nghiệp là công nghệ và công nghệ thay đổi nhanh chóng cho nên nếu bạn không tăng trưởng cùng nó, bạn sẽ không ở lại trong kinh doanh lâu.
Nếu Steve Jobs mà hài lòng với Apple là bộ lắp ghép cho những người nghiệp dư thì máy tính cá nhân sẽ không bao giờ được tạo ra và chúng ta có lẽ vẫn dùng máy tính lớn ngày nay. Nếu Apple chỉ là công ti máy tính thì iPod, iPads và iPhone sẽ không bao giờ được tạo ra. Nếu Google chỉ hội tụ vào động cơ tìm kiếm thì sẽ không bao giờ có điện thoại Android hay Chrome. Điều làm cho Apple và Google thành đặc biệt là sự sẵn lòng của họ để thay đổi cùng nhu cầu thị trường để tăng trưởng lớn hơn. Để thịnh vượng và tăng trưởng, nhà doanh nghiệp phải có viễn kiến về tương lai. Điều đó nghĩa là công ti khởi nghiệp phải có khả năng cung cấp giá trị cho thị trường lớn; nó phải làm cái gì đó mà nhiều khách hàng muốn; nó phải có khả năng đạt tới khách hàng nhanh chóng nhất có thể được; và nó phải sẵn lòng thay đổi khi thị trường hay công nghệ thay đổi. Chẳng hạn, nếu bạn tạo ra một sản phẩm để được dùng chỉ trong thị trường địa phương, bạn có thể đạt tới một số giới hạn người dùng nhưng nếu bạn tạo ra nó cho thị trường toàn cầu thì bạn đang nghĩ về tăng trưởng nhanh. Nếu bạn muốn khởi đầu một công ti, tại sao không bắt đầu với cái gì đó mà có tiềm năng nhất? Nếu bạn chỉ muốn doanh nghiệp ổn định để cho bạn có thể sống còn thì bạn đang nhắm tới doanh nghiệp nhỏ chứ không phải là công ti khởi nghiệp. Nếu bạn khởi đầu một nhà hàng, bạn chỉ phải cạnh tranh với các nhà hàng địa phương khác. Nếu bạn khởi đầu doanh nghiệp động cơ tìm kiếm thì bạn phải cạnh tranh với toàn thế giới. Đó là lí do tại sao trong các doanh nghiệp khởi nghiệp, bạn phải đi cùng cái gì đó mà có thể được chuyển giao cho thị trường lớn để cho bạn có được nhiều khách hàng.
Trong kỉ nguyên của máy tính lớn, chỉ các công ti rất lớn mới có thể đảm đương được việc mua máy tính vì chúng rất đắt. Tuy nhiên, công nghệ thay đổi và đã có khả năng xây dựng máy tính nhỏ bằng mạch tích hợp. Ý tưởng này được biết tới trong các kĩ sư máy tính và sinh viên đại học nhưng không ai thậm chí nghĩ về việc xây dựng máy tính nhỏ. Thiết kế cho máy tính nhỏ được dạy trong đại học trong nhiều năm như một lí thuyết trong các lớp kĩ nghệ điện tử. Sinh viên nói về chúng trong câu lạc bộ mô phỏng máy tính tại StanfordUniversity rồi một hôm một thanh niên có tên là Steve Jobs tới tham dự cuộc họp và biết được về nó. Anh ta đề nghị anh bạn Steve Wozniak cùng xây dựng máy tính nhỏ để chứng minh rằng nó có thể được làm. Họ đã xây dựng một chiếc cho bản thân họ nhưng Jobs muốn xây dựng cho bất kì ai muốn có máy tính nhỏ để chơi. Đầu tiên anh ta với tới bạn bè mình, hấu hết là những người nghiệp dư rồi tới các sinh viên đại học. Một trăm máy tính Apple đã được lắp ráp thủ công ở trong ga ra của bố mẹ Jobs. Khi nhiều người hơn muốn mua thì họ chuyển tới chỗ lớn hơn và thuê nhiều người hơn. Đến cuối năm, Jobs đã bán được một triệu máy tính và điều hiển nhiên là máy tính cá nhân là thị trường lớn. Vào lúc đó Apple đã được thiết lập vững chắc. Steve Jobs viết: “Anh bạn Wozniak của tôi muốn xây dựng nó như bộ lắp ghép cho người nghiệp dư nhưng tôi có ý kiến khác. Viễn kiến của tôi là tại sao không xây dựng cho bất kì ai muốn có máy tính gia đình. Khi mà họ còn sẵn lòng trả tiền, chúng tôi sẽ xây dựng để đáp ứng cho nhu cầu của họ, chúng tôi phải tăng trưởng công ti ra ngoài thị trường nhỏ bé của những người nghiệp dư, chúng tôi phải nhắm tới toàn thế giới.”
Là các sinh viên, Larry Page và Sergey Brin muốn tìm kiếm web. Nhưng các động cơ tìm hiện có không đủ tốt như chúng có thể vậy. Vì họ có tri thức chuyên gia kĩ thuật cả hai đều biết rằng họ có thể làm được tốt hơn. Họ bắt đầu như một dự án trong đại học nhưng nhưng khi web tăng trưởng lớn hơn với nhiều nội dung hơn, các động cơ tìm kiếm hiện có không đủ tốt và thường bị sập. Larry và Sergey khởi đầu một công ti nhỏ trong một toà nhà lân cận để cung cấp công cụ mới để tìm kiếm web mà nhanh hơn, tốt hơn, và dễ dùng. Như đã xảy ra với Apple, khi ngày càng nhiều người chuyển sang Google, họ nhận ra thị trường của họ có thể lớn thế nào và đó là cách Google được thiết lập.
Điều rõ ràng phân biệt Apple, Google với những người khác là ý tưởng khởi nghiệp của họ và công nghệ. Thay đổi nhanh chóng trong công nghệ bao giờ cũng mở ra những cơ hội mới. Thỉnh thoảng thay đổi là hiển nhiên nhưng thỉnh thoảng thì không. Điều đó cần người kĩ thuật theo sát xu hướng để nhận diện cơ hội và nắm lấy nó trước khi ai đó khác nắm. Với Apple, công nghệ then chốt là cải tiến công nghệ chip mà thay thế các bóng bán dẫn bằng mạch tích hợp, điều cho phép Steve Wozniak thiết kế ra máy tính nhỏ. Với Google, công nghệ then chốt là việc tăng trưởng nhanh của nội dung web trên Internet. Khi nhiều người lướt mạng, họ muốn dùng động cơ tốt hơn và dễ dùng.
Thành công then chốt của các công ti khởi nghiệp là ở chỗ họ tạo ra cách thức mới để làm mọi sự dựa trên công nghệ mới. Nhà doanh nghiệp là những người hiểu công nghệ và tự hỏi bản thân mình họ có thể làm gì với công nghệ này để cung cấp nhanh hơn, tốt hơn, rẻ hơn cách làm mọi sự. Từ ý tưởng đơn giản này, họ bắt đầu hình dung ra điều gì có thể xảy ra và thiết lập viễn kiến về nó có thể là gì. Với viễn kiến rõ ràng, họ bắt đầu làm mô hình cho doanh nghiệp của họ bằng đủ chi tiết để đảm bảo rằng họ có thể đạt tới thành công.
—-English version—-
Grrowing Startups
Many entrepreneurs do not distinguish a startup and a small business. The major difference is startup is designed for growth when small business such as restaurants, retail shops, barbershops, coffee shops is designed to be stable so they can stay in business. Because the foundation of startups is technology and technology changes fast so if you do not grow with it, you will not stay in business for long.
If Steve Jobs was happy for Apple to be a kit for hobbyists then personal computer will never be created and we probably are still using mainframe computers today. If Apple is only a computer company then iPod, iPads and iPhone will never be created. If Google is focusing only on search engine than there will never be Android phone or Chrome. What make Apple and Google special is their willingness to change with the market demands in order to grow bigger. To prosper and grow, entrepreneur must have a vision for the future. It means startup must be able to provide value to a large market; it must make something that many customers want; it must be able to reach customers as quickly as possible; and it must be willing to change as the market or technology changes. For example, if you create a product to be used only in your local market, you may reach a limited number of users but if you create it for the global market then you are thinking of fast growth. If you want to start a company, why not start with something that has the most potential? If you only want a stable business so you can survive then you are aiming at the small business but not startup. If you start a restaurant, you only have to compete with other local restaurants. If you start a search engine business then you have to compete with the whole world. That is why in startup business, you must come up with something that can be delivered to a large market so you get more customers.
During the era of mainframe computer, only very large companies can afford to buy computers because they were very expensive. However, technology changed and it was possible to build small computer using integrated circuits. The idea was known among computer engineers and university students but no one would even thought about building one. The design for small computer was taught in university for years as a theory in the electronic engineering classes. Students talked about them in Computer Homebrew club at StanfordUniversity then one day a young person named Steve Jobs attended the meeting and learned about it. He asked his friend Steve Wozniak to build a small computer to prove that it can be done. They built one for themselves but Jobs wanted to build for anybody who wanted to have a small computer to play with. He reached out first to his friends who were mostly hobbyists then to university students. The first hundred Apple computers were assembled by hands in the garage of Jobs’ parents. As more people wanted to buy then they moved to a bigger place and hired more people. By the end of the year, Jobs sold a million computers and it was obvious that personal computer was a big market. By that time Apple was already well established. Steve Jobs wrote: “My friend Wozniak wants to build it as a kit to hobbyists but I have a different opinion. My vision is why not built for anybody who wants a home computer. As long as they are willing to pay, we will build to meet their need, we must grow the company beyond the small market of hobbyists, we must target the whole world.”
As students, Larry Page and Sergey Brin wanted to search the web. But existing search engines were not as good as they could be. Since they had the technical expertise both knew that they could do better. They started as a project in the university but as the web grew bigger with more contents, existing search engines were not good enough and often crashed. Larry and Sergey started a small company in nearby building to provide a new tool to search the web which was faster, better, and easy to use. As happened with Apple, as more and more people were switching to Google, they realized how big their market could be and that was how Google was established.
What clearly distinguish Apple; Google from others was their startup ideas and technology. Rapid change in technology always opens new opportunities. Sometimes the change is obvious but sometime it is not. It takes a technical people who follow the trends to identify the opportunity and seize it before somebody else does. With Apple, the key technology was the improvement of chip technology that replaced transistors by integrated circuits that allowed Steve Wozniak to design a small computer. With Google, the key technology was the fast growing of web contents on the Internet. As more people were surfing the net, they wanted better and easy to use search engines.
The key success of startups is that they create new ways of doing things based on new technology. Entrepreneurs are people who understand technology and ask themselves what they can do with this technology to provide faster, better, cheaper way of doing things. From this simple idea, they start to imagine what could happen and establish a vision of what it could be. With a clear vision, they begin to model their business with enough details to ensure that they can achieve success.