Một người mẹ viết cho tôi: “Tôi thường bảo con tôi vào đại học, lấy bằng cấp và thế rồi tìm việc làm.” Tuần trước bạn tôi chuyển tiếp cho tôi blog của thầy mà thầy viết rằng bằng cấp không còn là đảm bảo cho việc làm và điều đó làm tôi lo nghĩ. Mặc dầu con trai cả của tôi đang học khoa học máy tính trong đại học nhưng tôi không chắc phải nói gì với các con khác của tôi về học gì và kĩ năng nào chúng nên có để đảm bảo rằng chúng có thể kiếm được việc làm tốt. Xin thầy lời khuyên.”

Đáp: Sinh viên đại học ngày nay cần nhiều hướng dẫn để lập kế hoạch nghề nghiệp của họ, phát triển kĩ năng, và tìm việc làm. Và họ cần sự giúp đỡ của bố mẹ nhiều hơn trong quá khứ. Họ cần giữ thái độ thực hành bằng việc giữa cân bằng các ý tưởng với hiện thực. Thanh niên phần lớn lí tưởng hoá nhưng họ phải hiện thực nữa bởi vì đến lúc họ tốt nghiệp, họ phải có khả năng kiếm được việc làm tốt để cho họ có thể chăm sóc cho bản thân họ.

Cả bố mẹ và sinh viên đều cần hiểu rằng có khác biệt giữa bằng cấp và kĩ năng. Ngày nay các công ti KHÔNG thuê người dựa trên một mình bằng cấp NHƯNG ra quyết định thuê người dựa trên người tốt nghiệp có kĩ năng nào và họ có thể làm được gì. Do đó, điều đó yêu cầu sinh viên biết kĩ năng nào được cần để cho họ có thể phát triển chúng trước khi họ tốt nghiệp để đảm bảo rằng họ sẽ có khả năng kiếm được việc làm họ muốn. Vì thị trường việc làm địa phương là khác, điều quan trọng cho cả phụ huynh và sinh viên là làm nghiên cứu để xác định kĩ năng nào được cần. Một cách là đọc các mô tả việc làm được quảng cáo trên báo chí để nhận diện một số các kĩ năng được yêu cầu. Điều cũng quan trọng là nhìn vào xu hướng thị trường toàn cầu vì cái gì đó xảy ra ở các nước đã phát triển như Mĩ hay châu Âu cuối cùng có thể xảy ra trong các nước khác về sau.

Vì nhiều sinh viên trẻ thường bận rộn và không chú ý nhiều tới các biến cố toàn cầu, điều quan trọng cho phụ huynh là nhìn tích cực nhân danh con họ để cung cấp một số hướng dẫn hữu dụng. Tất nhiên, không dễ cho sinh viên đồng ý với lời khuyên của phụ huynh cho nên phụ huynh phải kiên nhẫn bởi vì giáo dục đại học là đầu tư chính và phụ huynh phải chắc rằng nó đem lại ích lợi. Tất nhiên, sinh viên phải học điều họ thích hay đam mê về nó nhưng họ phải hiểu xu hướng thị trường, nhu cầu công nghiệp và lập kế hoạch nghề nghiệp của họ một cách cẩn thận dựa trên sự kiện và dữ liệu.

Vì con lớn của bạn đang học khoa học máy tính, tôi nghĩ em trai hay em gái của cậu ấy cũng có thể muốn theo cậu ấy. Về cá nhân tôi tin công nghệ đặc biệt công nghệ thông tin sẽ tiếp tục lan rộng trong mọi khía cạnh của xã hội. Bên trong khoa học máy tính, có vài khu vực đang trở nên quan trọng hơn và tôi tin rằng chúng sẽ làm thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp này trong vài năm tới. Tôi tin trí tuệ nhân tạo, học máy, và khai phá dữ liệu là các khu vực có cơ hội tốt nhất ngày nay. Những lĩnh vực này đang mở rộng nhanh chóng trong nhiều khu vực trong công nghiệp như robotics, động cơ tìm, trinh sát doanh nghiệp, và dữ liệu lớn điều sẽ là rất lớn trong vài năm tới. Các khu vực khác là Công nghệ sinh học và Công nghệ na nô điều cũng sẽ tăng trưởng rất lớn và đóng góp cho một lĩnh vực mới  có tên “Y học cá nhân” nơi bác sĩ và các nhà khoa học sẽ hiểu nhiều hơn về hệ gen tạo nên khu vực phân tử con người và mở ra những cơ hội mới toàn bộ cho phát kiến để trị bệnh. Trong vài năm tới, sẽ có những khám phá mới, phát kiến mới, và cơ hội mới trong giải quyết vấn đề bệnh tật.

Tôi tin rằng hiện thời chúng ta đang đứng ở ngưỡng cửa của những người khám phá mới, biên giới mới mà sẽ làm thay đổi cách chúng ta sống trong thế kỉ 21. Tôi tin công nghệ sẽ giúp cho chúng ta tiến bộ nhanh chóng hơn trong mọi khía cạnh của cuộc sống như vận tải và chế tạo. Sinh viên học khoa học máy tính, kĩ nghệ phần mềm và quản lí hệ thông tin sẽ có khả năng áp dụng kĩ năng của họ vào các lĩnh vực tăng trưởng nhanh như robotics, tính toán mây, dữ liệu lớn và công nghệ na nô. Chúng sẽ cho phép sinh viên công nghệ ngày nay trở thành các nhà khoa học, kĩ sư, người phát kiến của ngày mai.

Với phụ huynh của sinh viên đang nghiên cứu các lĩnh vực khác, tôi mạnh mẽ khuyên họ thảo luận với con họ để học về khoa học, công nghệ, kĩ nghệ và toán học (STEM) và học vài môn công nghệ trong đại học. Tôi tin không ai nên đứng yên mặc dầu thỉnh thoảng thị trường địa phương là chậm thích nghi với công nghệ thay đổi. Sinh viên nên học tích cực hơn và thu được tri thức và kĩ năng cần thiết bởi vì chúng ta đang sống trong thế giới công nghệ. Còn trẻ, tất cả họ đều có tương lai sáng lạn phía trước và họ phải nhìn lên trước tới năm năm sau, mười năm sau, và hỏi: “Tôi nên phát triển kĩ năng nào BÂY GIỜ để cho tôi sẽ thành công trong tương lai.”

—-English version—-

Advice to parents of college students

A mother wrote to me: “I often told my children to go to college, get a degree and then find a job”. Last week my friend forwarded me your blog when you wrote that a degree is no longer a guarantee for job and it made me worry. Although my older son is studying computer science in college but I am not sure what to say to my other children about what to study and what skills they should have to ensure that they can get good job. Please advice.”

Answer: Today’s college students need more guidance to plan their career, develop skills, and to find work. And they need parents’ help more than in the past. They need to keep a practical attitude by balancing their ideas with reality. Young people are mostly idealistic but they have to be realistic also because by the time they graduate, they have to be able to get good job so they can take care of themselves.

Both parents and students need to understand that there is a difference between a degree and skills. Today companies do NOT hire people based on degree alone BUT make hiring decision based on what skills graduates have and what they can do. Therefore, it requires students to know what skills are needed so they can develop them before they graduate to ensure that they will be able to get the job that they want. Since local job market is difference, it is important for both parents and students to do research to determine which skills are needed. One way is to read job descriptions advertised in newspapers to identify some of the skills required. It is also important to look at the global market trends because something that happens in developed countries such as the U.S. or Europe may eventually happen in other countries later.

Since many young students are often busy and not paying much attention to global events, it is important for parents to look actively on behalf of their children to provide some useful guidance. Of course, it is not easy for young students to agree with parents’ advices so parents have to be patient because college education is a major investment and parents must make sure that it brings the benefits. Of course, students should be studying what they like or are passionate about but they must understand market trends, industry needs and plan their career carefully based on facts and data.

Since your older son is studying computer science, I think his brothers or sisters may also want to follow him too. Personally I believe technology especially information technology will continue to spread into all aspects of society. Within computer science, there are few areas that are becoming more important and I believe that they will completely change the industry in the next few years. I believe Artificial Intelligent, Machine Learning, and Data Mining are areas that have the best opportunity today. These fields are rapidly expanding in many areas in the industry such as robotics, search engines, business intelligent, and big data which will be very big in the next few years. The other areas are Biotechnology and Nanotechnology that will also grow very big and contribute to a new field called “Personalized medicine” where doctors and scientists will understanding more about the genetic makeup of human molecular areas and open an entire new opportunities for innovation to treat diseases. In the next few years, there will be new discoveries, new innovations, and new opportunities in solving diseases problems.

I believe that currently we are standing at the door of the next discovers, the next frontier that will change the way we live in the 21st century. I believe technology will help us to advance more rapidly in every aspect of life such as transportation and manufacturing. Students who learn computer science, software engineering and information system management will be able to apply their skills into fast growing fields such as robotics, cloud computing, big data, and nano technology. They will allow technology students today to become the scientists, the engineers, the innovators of tomorrow.

For parents of students who are studying other fields, I strongly advise them to discuss with their children to learn about science, technology, engineering and math (STEM) and take few technology courses in college. I believe no one should stay idle although sometime the local market is slow to adapt to changing technology. Students should be more actively learning and acquire the needed knowledge and skills because we are living in a technological world. Being young, they all have a bright future ahead and they must look forward to the next five years, ten years, and ask: “What skills should I develop NOW so I will be successful in the future.”