Một người mẹ viết cho tôi: “Con gái tôi sẽ vào đại học sang năm và muốn học quản trị kinh doanh. Chồng tôi lo về cơ hội việc làm của lĩnh vực này và thay vào đó muốn nó học công nghệ thông tin. Chúng tôi đã thảo luận trong nhiều tuần liệu chúng tôi có nên cho phép nó học kinh doanh hay thuyết phục nó học công nghệ thông tin. Tôi không biết cái nào sẽ tốt hơn cho nó và cho gia đình tôi. Xin thầy lời khuyên.”

Đáp: Ngày nay thảo luận nghề nghiệp giữa bố mẹ và con cái là khác với quá khứ nơi bố mẹ ra lệnh và con cái thường vâng lời. Tất nhiên, mọi bố mẹ đều muốn điều tốt nhất cho con cái họ và suy thoái kinh tế đã làm cho họ lo lắng hơn về tương lai của con cái họ. Họ biết về thất nghiệp trong những người tốt nghiệp đại học cho nên họ ưa thích rằng con cái họ sẽ học cái gì đó mà chúng có thể dễ kiếm được việc làm tốt.

Tuy nhiên, ngày nay thanh niên cũng nhận biết về sự kiện này nữa. Với nhiều thông tin sẵn có trên Internet, mạng xã hội, và phương tiện tin tức họ biết rằng họ sẽ phải làm việc gian nan hơn để sống còn trong chỗ làm việc cạnh tranh này. Nếu con gái bạn đã quyết định học Quản trị kinh doanh, cháu chắc có lẽ có lí do. Điều tốt nhất là có đối thoại giữa bố mẹ và con cái về lập kế hoạch và phương hướng nghề nghiệp. Bạn cần lắng nghe quan điểm của con gái bạn về chọn lựa của cháu với tâm trí cởi mở vì cháu có thể có lí do rất chính đáng mà bạn thậm chí có thể không biết. Ép con cái học cái gì đó mà bạn muốn KHÔNG phải là giải pháp tốt KHÔNG BAO GIỜ nên được làm. Cho dù cháu có nghe bạn, làm sao bạn biết rằng cháu sẽ học tốt trong lĩnh vực học tập mà cháu không thích? Điều gì xảy ra nếu cháu thất bại? Điều gì sẽ xảy ra nếu cháu có bằng cấp nhưng không thể tìm được việc làm? Vì không ai có thể dự đoán được tương lai, điều quan trọng là có thảo luận mở nơi cả hai phía đều lắng nghe phía bên kia mà không có quyết định vội vàng nào. Sau rốt, đó là cuộc sống của cháu, tương lai của cháu, không phải của bạn.

Tuy nhiên, dù cháu học Quản trị kinh doanh hay Công nghệ thông tin, thành công tương lai của cháu sẽ dựa trên kĩ năng của cháu trong kinh doanh, công nghệ và kĩ năng mềm. Không thành vấn đề cháu chọn lĩnh vực nào, cháu sẽ phải học về công nghệ thông tin vì mọi doanh nghiệp đều dùng công nghệ thông tin để tự động hoá các qui trình của họ và làm tăng hiệu quả. Vì thế giới đang thay đổi, công nghệ thông tin sẽ được áp dụng ở mọi nơi và trong mọi thứ. Bất kể mọi người làm gì, họ sẽ phải học công nghệ thông tin. Do đó, bố mẹ cần hỗ trợ cho quyết định của con cái, dù chúng chọn bất kì cái gì, và hiểu rằng mọi việc làm trả lương tốt đều yêu cầu kĩ năng, KHÔNG chỉ là bằng cấp.

Thay vì làm nản lòng cháu học điều cháu thích, bạn nên khuyến khích cháu phát triển các kĩ năng mà cháu có thể dùng trong nghề tương lai như kĩ năng giải quyết vấn đề, kĩ năng trao đổi, kĩ năng lãnh đạo, và trên tất cả – kĩ năng học cả đời. Không ai có thể dự đoán được điều gì sẽ xảy ra trong bốn hay năm năm nữa vì luật cung cầu sẽ xác định liệu sẽ có việc làm hay không khi cháu tốt nghiệp. Nếu cháu có những kĩ năng được cần, bằng cấp hay lĩnh vực học tập không phải là quan trọng nhiều, vì cháu sẽ kiếm được việc làm tốt.

Tất nhiên là bố mẹ, tôi chắc rằng bạn vẫn cứ lo. Trong thảo luận với con gái bạn về lập kế hoạch nghề nghiệp, bạn có thể gợi ý tuỳ chọn thứ ba hay kế hoạch dự phòng. Có lĩnh vực học tập tổ hợp cả doanh nghiệp và công nghệ thông tin tên là: Quản lí hệ thông tin (ISM) hội tụ vào ứng dụng của công nghệ thông tin vào trong các tổ chức doanh nghiệp. Đây là lĩnh vực phổ biến trong nhiều nước ngày nay nơi sinh viên học về quản lí hệ thông tin trong môi trường doanh nghiệp. Bạn có thể cho cháu biết rằng có kế hoạch linh động trong lĩnh vực này mà cháu thích. Cháu vẫn học các môn kinh doanh, tài chính, và quản lí nhưng cháu cũng học về công nghệ thông tin như quản trị cơ sở dữ liệu, khai phá dữ liệu, trinh sát doanh nghiệp và quan niệm về Big Data. Bằng việc có những kĩ năng này, cháu có thể làm việc ở nhiều nơi như ngân hàng, công ti tài chính, công ti tiếp thị VÀ công ti công nghệ thông tin, công ti dịch vụ tính toán mây hay thậm chí công ti phần mềm. Có nhiều tuỳ chọn mà cháu nên nghiên cứu thêm vì cháu phải có chọn lựa cháu thích cái gì để thành công. Cháu phải hiểu rằng bằng cấp không còn là đảm bảo cho việc làm nhưng có kĩ năng trong cả hai khu vực, cháu sẽ không có vấn đề gì.

—English version—

Advice to a daughter

A mother wrote to me: “My daughter will go to college next year and wants to study business administration. My husband worries about the job opportunity of this field and wants her to study information technology instead. We have discussed for several weeks whether we should allow her to study business or convince her to study information technology. I do not know which would be best for her and for our family. Please advice.”

Answer: Today career discussion between parents and children is differing from the past where parents give order and children often obey. Of course, every parent want the best for their children and the economic recession have made them more worry about their children’s future. They know about the unemployment among college graduates so they prefer that their children will study something that they can easily get good job.

However, today young people are also well aware of this fact too. With much information available on the Internet, Social networks, and news media they know that they will have to work harder to survive in this competitive workplace. If your daughter has made a decision to study Business Administration, she probably has a reason. The best thing is to have a conversation between parents and children about career planning and direction. You need to listen to your daughter’s view on her choice with an open mind as she may have very good reason that you may not even know. Forcing children to study something that you want is NOT a good solution and should NEVER be done. Even if she listens to you, how do you know that she will do well in a field of study that she does not like? What will happen if she fails? What will happen if she get a degree but could not find job? Since no one can predict the future, it is important to have an open discussion where both sides listen to the other without any hastily decision. After all, it is her life and her future, not yours.

However, whether she studies Business Administration or Information Technology, her future success will be based on her skills in business, technology, and soft-skills. No matter what field that she chooses, she will have to learn about information technology as every business is using information technology to automate their processes and increases efficiency. As the world is changing, information technology will be applied everywhere and in everything. Regardless of what people do, they will have to learn information technology. Therefore, parents need to support their children’s decision, whatever they choose, and understand that every good paying job require skills, NOT just a degree.

Rather than discourage her to study what she likes, you should encourage her to focus on developing skills that she can use in her future career such as problem solving skills, communication skills, leadership skills, and most of all – lifelong learning skills. Nobody can predict what will happen in the next four or five years as the law of supply and demand will determine whether there will be jobs when she graduates. If she has the needed skills, the degree or the field of study is not that important, because she will get good job.

Of course as parents, I am sure that you are still worrying. In discussing with your daughter about career planning, you may want to suggest another third option or a back-up plan. There is a field of study that combines both business and information technology called: Information Systems Management (ISM) which focuses on the application of information technology into business organization. This is a popular field in many countries today where students learn to manage information system in a business environment. You may let her know that there is a flexible plan in the field that she likes. She still learns business, accounting, finance and management courses but she also learns about information technology such as database administration, data mining, business intelligence and concept of Big Data. By having these skills, she can work in many places such as bank, finance company, marketing company AND information technology company, cloud computing service company or even software company. There are many options open that she should investigate further because she should have choices to select what she likes to succeed. She must understand that a degree is no longer a guarantee for job but having skills in both areas, she will not have any problem.