Với hàng nghìn sinh viên tốt nghiệp từ các đại học hàng năm và đi tìm việc, sinh viên cần được chuẩn bị sớm nhất có thể được để là ứng cử viên tốt nhất cho việc làm. Về mặt truyền thống, nhiều sinh viên bắt đầu tìm việc làm trong năm cuối đại học hay vào lúc tốt nghiệp. Đó là sai lầm lớn, bởi vì lúc đó quá muộn. Sinh viên phải học chuẩn bị nghề nghiệp của họ sớm ngay từ năm thứ hai hay thứ ba để cho họ ưu thế nào đó khi tốt nghiệp.

Khi vào đại học, sinh viên phải lựa chọn khu vực đáng quan tâm nhất cho họ và nghiên cứu triển vọng việc làm của khu vực đó. Sinh viên có thể bắt đầu bằng việc nhận diện ba điều: họ giỏi về cái gì, họ thích làm cái gì, và cái gì sẽ đem họ tới việc làm được trả lương tốt. Tất nhiên, điều đó không dễ nhưng họ phải làm điều đó. Đây có lẽ là quyết định quan trọng đầu tiên mà sinh viên phải đưa ra trong đại học. Để bắt đầu, sinh viên phải tạo ra danh sách các việc họ làm giỏi. Tiếp đó, họ phải tạo ra danh sách mọi điều họ đam mê. Bằng việc so sánh hai danh sách này và tìm ra những điểm chung rồi họ có thể tìm ra lĩnh vực nghiên cứu nơi họ có thể tổ hợp khả năng của họ và đam mê của họ để chọn lựa nghề nghiệp nơi họ sẽ kiếm sống khi tốt nghiệp.

Tất nhiên, họ có thể đã tìm ra nghề nghiệp mà họ đam mê có thể là cái gì đó không cung cấp lương mà họ mong đợi. Điều này là “khía cạnh thực tế” mà họ cần làm điều chỉnh nào đó. Chẳng hạn, nếu nghệ thuật là điều bạn thực sự thích. Là nghệ sĩ là đam mê của bạn nhưng nó có thể không giúp bạn kiếm được việc trả lương tốt. Trong trường hợp đó, bạn có thể điều chỉnh cái gì đó liên quan tới nghệ thuật như là giáo viên nghệ thuật. Nghề giáo viên có thể giúp bạn kiếm sống từ tài năng và đam mê của bạn. Nếu bạn thích viết, là nhà văn có thể khó kiếm được cuộc sống tốt cho nên bạn có thể chuyển sang nghiên cứu về nghề báo và trở thành nhà báo hay biên tập viên. Mục đích là tìm ra “giao” của khả năng, đam mê, và thực tế của bạn thì bạn có thể làm cho nó thành nghề nghiệp bạn yêu mến.

Nhiều sinh viên hội tụ quá nhiều vào bằng cấp nhưng bỏ qua tri thức và kĩ năng. Xin nhớ trong đầu rằng “bằng cấp” KHÔNG phải là đảm bảo cho việc làm. Có bằng cấp KHÔNG đảm bảo cho thành công tương lai. Các công ti quan tâm nhiều hơn tới tri thức và kĩ năng chứ KHÔNG quan tâm tới bằng cấp. Sau khi được thuê, công ti sẽ quan tâm tới hiệu năng, đạo đức công việc, và kĩ năng của nhân viên của họ. Nếu họ KHÔNG có điều công ti cần, sau vài tháng, nhiều người sẽ thấy bản thân họ “ra ngoài việc làm”.

Nếu sinh viên có quan tâm nghề nghiệp đặc biệt, họ nên học kĩ năng nào đáng mong muốn nhất và lựa chọn các môn học tương ứng. Nhiều việc làm là “tương quan” cho nên điều quan trọng là có tri thức và kinh nghiệm qua vài lĩnh vực khác nhau. Với các sinh viên học về công nghệ thông tin, tôi bao giờ cũng khuyên họ học các môn thêm về kinh doanh, tài chính để mở rộng phạm vi của họ bởi vì kĩ năng kĩ thuật là KHÔNG đủ duy trì tính cạnh tranh. Với những sinh viên năm đầu vẫn còn chưa chắc về tương lai của họ, họ các môn học xuyên qua các khu vực và rộng sẽ giúp cho họ làm hẹp lại mối quan tâm nghề nghiệp nhưng nhớ rằng họ chỉ có một thời gian ngắn để ra quyết định. Khi quan tâm vào một khu vực hay ngành công nghiệp đặc biệt, sinh viên phải hội tụ bản thân họ vào xu hướng hiện thời của ngành công nghiệp đó ngay cả khi còn trong trường. Họ phải đọc tạp chí, blog và các xuất bản phẩm công nghiệp để vẫn còn được thông tin. Điều đó sẽ làm cho họ hiểu biết nhiều hơn, giúp cho tìm việc của họ và có thể có ích trong các cuộc phỏng vấn xin việc của họ.

Mọi đại học đều có trung tâm hướng nghề với các nhà tư vấn để giúp cho sinh viên lựa chọn các môn học và bằng cấp tốt nhất để đạt tới mục đích của họ. Họ cũng có thể là chỗ giúp tìm chỗ thực tập mùa hè. Nhiều sinh viên KHÔNG hiểu tầm quan trọng của thực tập mùa hè hay việc làm có liên quan tới lĩnh vực học tập của họ. Nhiều người thậm chí không làm việc trong mùa hè hay chọn việc làm nơi họ có thể làm ra nhiều tiền hay nơi họ có thể có vui chơi. Việc làm mùa hè thông thường nhất là làm việc trong các cửa hàng để bán các thứ. Điều đó dễ tìm, nhiều vui hơn vì họ gặp nhiều người hơn. Trừ phi nghề nghiệp tương lai của bạn là bán hàng, tiếp thị, bạn phải xét việc làm mùa hè như cái gì đó chuẩn bị cho bạn với tương lai của bạn. Công việc mùa hè là chỗ bạn thu được kinh nghiệm vì chúng sẽ làm cho bản lí lịch của bạn tốt hơn nhiều so với ai đó không có kinh nghiệm. Mỗi năm, ở Mĩ mọi ngành công nghiệp đều nhận hàng nghìn đơn xin làm việc mùa hè của sinh viên, nhiều người sẵn lòng làm việc với lương tối thiểu hay thậm chí tình nguyện làm việc “không lương” chỉ để có được kinh nghiệm. Dữ liệu chỉ ra rằng ở Mĩ và châu Âu, đa số sinh viên làm việc trong mùa hè nhưng ở châu Á, con số này nhỏ hơn nhiều mà có nghĩa hoặc sinh viên châu Á không coi “việc làm tạm thời” là quan trọng hay việc làm mùa hè không sẵn có cho sinh viên. Tuy nhiên, tôi nghĩ điều đó sẽ thay đổi sớm.

Với toàn cầu hoá, có nhu cầu rất cao về sinh viên có kĩ năng trong các khu vực đặc biệt để làm việc với các công ti nước ngoài hay làm việc ở hải ngoại. Có khả năng nói tiếng nước ngoài có thể đặt bất kì ứng cử viên việc làm nào ở xa phía trước so với phần còn lại. Ích lợi hiển nhiên là lương tốt hơn, du hành nhiều hơn, cơ hội nhiều hơn và thăng tiến nghề nghiệp tốt hơn. Tôi nghĩ đầu tư vào học tiếng nước ngoài có lẽ là đầu tư tốt nhất mà bạn có thể làm ngày nay.
Một sinh viên lập kế hoạch trước và sử dụng khôn ngoan thời gian của mình ở đại học để chuẩn bị cho nghề nghiệp của mình sẽ có cơ hội tốt hơn nhiều khi tìm việc làm tốt hơn sau khi tốt nghiệp.

—-English version—-

Planning your future

With thousands of students graduating from college every year and looking for jobs, student need to be prepared as early as possible to be the best candidate for job. Traditionally, many students start looking for jobs in the last year in college or at graduation time. It is a big mistake, because it is too late. Students must learn to prepare for their career as early as second year or third year to give themselves some advantages upon graduation.

When enter college, students must select the area that most interest them and investigate the job prospects of that area. Students can start by identifying three things: what they are good at, what they enjoy doing, and what will bring them a good paying job. Of course, it is not easy but they must do it. This is probably the first important decision that students have to make in college. To start, students must create a list of things that they are good at doing. Next, they should create a list of all the things they are passionate about. By compare the two lists and find commonalities then they can find the field of study where they can combine their ability and their passion to select a career where they will make a living when graduate.

Of course, they may have found a career that they are passionate about maybe something that does not provide the salary that they are expecting. This is the “Reality aspect” that they need to make some adjustments. For example, if art is what you really like. Being an artist is your passion but it may not help you to get a good paying job. In that case, you may want to adjust to something relate to art such as being an art teacher. A teaching career can help you make a living from your talent and passion. If you like to write, being a writer may be difficult to earn a good living so you may switch to study journalism and become a journalist or an editor. The goal is to find the “intersection” of your ability, passion and reality then you can make it into a career that you love.

Many students focus too much on the degrees but ignore the knowledge and skills. Please keep in mind that the “degree” is NOT a guarantee for job. Having a degree is NOT a guarantee for future success. Companies are more interested in the knowledge and skills NOT degrees. After getting hired, companies will be concerned with performance, work ethic, and skills of their employees. If they do NOT have what the companies needs, after few months, many will find themselves “out of jobs”.

If student have specific career interests, they should learn what skills are most desirable and select their courses accordingly. Many jobs are “interrelated” so it is important to have knowledge and experience across several different fields. For students studying information technology, I always advise them to take additional courses in business, finance to broaden their scope because technical skills are NOT enough to stay competitive. For some first year students that are still unsure of their future, taking classes across a broad areas will help them narrow their career interests but remember that they only have a short time to make decision. When interested in a specific area or industry, students should focus themselves in the current trends of that industry even while in school. They should read industry magazines, blogs, and publications to stay informed. It will make them more knowledgeable, help their job search and can be helpful during their job interviews.

Every college has career center with counselors to help students select the best courses and degrees to reach their goals. They can also be the place in helping find summer internships. Many students do NOT understand the important of summer internship or jobs that are related to their field of study. Many do not even work during the summer or select summer jobs where they can make more money or where they can have fun. The most common summer job is working in department store to sell things. It is easy to find, it is more fun since they meet more people. Unless your future career is in selling, marketing you must consider summer jobs as something that preparing you for your future. Summer jobs are where you get the experiences as they will make your resume much better than someone without experience. Each year, in the U.S. every industry receive thousands of student applications for summer jobs, many are willing to work with minimum paid or even volunteer to work with “no pay” just to get the experiences. The data indicated that in the U.S. and Europe, a majority of students worked during the summer but in Asia, the number is much less which means either Asian students do not consider “temporary job” important or summer jobs are not available to students. However, I think it will change soon.

With globalization, there are very high demand for skilled graduates in specific areas to work with foreign companies or working oversea. Being able to speak a foreign language can set any job candidate far ahead of the rest. The obvious benefits are better salary, more travels, more opportunities and better career advancements. I think by investing in learning a foreign language is probably the best investment that you can make today.
A student who plans ahead and wisely uses his time at college to prepare for his career will have a much better chance at finding a better job after graduation.