Bản lĩnh vững vàng giữa ngàn biến động

Trong bối cảnh không ít nhà lãnh đạo và doanh nhân được ủng hộ nhiệt liệt nhờ vào những giá trị phù phiếm mà họ cố tình phô diễn – khối tài sản khổng lồ, quyền lực tối thượng, cuộc sống xa hoa hay thậm chí là những hoạt động từ thiện đầy phô trương – người dân, như Tiến sĩ Manfred F. R. Kets de Vries nhìn nhận, là “những người thừa nhiệt tình nhưng thiếu hiểu biết – dễ bị cuốn theo lời đường mật của những nhà lãnh đạo thích mị dân và từ chối lắng nghe tiếng nói của sự khôn ngoan”.

Vì vậy, ông tha thiết “tìm kiếm những nhà lãnh đạo chính trực, những người đề cao công lý chứ không dung túng cho sự tha hóa và xem thường luật pháp”. Nghe có vẻ ngây thơ, nhưng ông biết thế giới này cần có những nhà lãnh đạo như thế để có thể phát triển bền vững.

Lãnh đạo khôn ngoan (tựa gốc: Leading Wisely) ra đời từ những trăn trở của Manfred F. R. Kets de Vries trước một thế giới hiện đại “đầy biến động, khó đoán, phức tạp và mơ hồ”. Tuy quyển sách chỉ có hơn 200 trang, nhưng Kets de Vries đã mang đến một cuộc thảo luận đầy hấp dẫn và nhân văn về sự thấu hiểu và việc lãnh đạo hiệu quả trong những hoàn cảnh khó khăn.

Khi nói đến bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, chúng ta thường nghĩ đến việc tích lũy kiến thức kinh tế và quản trị. Tuy nhiên, với Kets de Vries, đó là một hành trình bồi dưỡng nội tâm để có được trí tuệ. Khi có được trí tuệ, các lựa chọn phù hợp với đạo đức sẽ không còn là sự cưỡng ép hay màn trình diễn mà trở thành một phần tự nhiên trong cách mỗi người sống và lãnh đạo. Ông cho rằng trên con đường hoàn thiện bản thân, người lãnh đạo phải học cách thấu hiểu chính mình và thẳng thắn đối diện với những giới hạn, nỗi sợ, cũng như những khát khao sâu kín nhất của mình.

Bên cạnh việc thực hành Nguyên tắc Vàng và phát huy những đức tính tốt đẹp như khiêm tốn, bao dung hay dũng cảm, Kets de Vries cũng thảo luận về việc đối diện với những mặt tối của con người như lòng đố kỵ, cảm giác thua kém hay sự tham lam. Theo ông, một người lãnh đạo khôn ngoan không phải là người không bao giờ phạm lỗi, mà là người đủ dũng cảm để thừa nhận sai lầm của bản thân và học hỏi từ nó để vượt qua chính mình. Chính việc sống hòa hợp với cả phần tốt đẹp lẫn tăm tối trong tâm hồn mới giúp người lãnh đạo trở nên tự tin, đáng tin cậy và hạnh phúc hơn.

Kets de Vries cũng dùng câu chuyện về Chiếc nhẫn của Gyges trong thần thoại Hy Lạp để bàn về thử thách lớn nhất của một nhà lãnh đạo: kiên định trước cám dỗ đen tối của việc có thể làm mọi thứ mà không phải chịu trách nhiệm. Ông cho rằng nếu con người hiểu rõ bản thân và hệ giá trị mình theo đuổi, họ sẽ có đủ bản lĩnh để luôn lựa chọn làm điều đúng đắn ngay cả khi có thể gây ra tội ác mà không ai hay biết. Ông tin rằng người khôn ngoan sẽ luôn đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân.

Ở phần đầu sách, tác giả dẫn lời Khổng Tử: “Có ba cách để đạt được sự khôn ngoan. Đầu tiên là suy ngẫm – đây là cách cao quý nhất; thứ hai là bắt chước – đây là cách dễ dàng nhất; và thứ ba là trải nghiệm – đây là cách cay đắng nhất”. Câu nói này đồng thời đã tóm gọn thông điệp cốt lõi mà Kets de Vries muốn truyền tải: thế giới ngày nay không thiếu người thông minh, giỏi giang mà thiếu những người khôn ngoan và can đảm.

Lãnh đạo khôn ngoan không phải một quyển cẩm nang giúp bạn trở thành một nhà lãnh đạo vĩ đại, mà là lời kêu gọi mỗi người trở nên chân thành, tử tế và hạnh phúc hơn, từ đó phát huy tinh thần lãnh đạo hướng tới lợi ích lâu dài để mang lại giá trị tốt đẹp cho bản thân và xã hội.

• Về tác giả:

Manfred Kets de Vries là tiến sĩ kinh tế, nhà phân tâm học và chuyên gia trong lĩnh vực quản trị. Ông là giáo sư danh dự và là nhà sáng lập Trung tâm Đào tạo Lãnh đạo Toàn cầu của INSEAD, một trong những trường kinh doanh hàng đầu thế giới. Ông đã sáu lần được INSEAD trao tặng danh hiệu giảng viên xuất sắc và được Financial Times, The Economist cùng nhiều tạp chí uy tín khác xếp vào danh sách những nhà tư tưởng hàng đầu trong lĩnh vực quản lý. Ngoài công việc giảng dạy, ông còn là nhà sáng lập và người đứng đầu của Viện Kets de Vries (KDVI), một công ty tư vấn chiến lược phát triển lãnh đạo nổi tiếng, là đối tác của nhiều công ty và tập đoàn lớn như Goldman Sachs, Bloomberg, McKinsey & Company và LEGO.