02 Apr, 2021
Làm sao là nhà doanh nghiệp thành công ?
Nhà doanh nghiệp thường khởi đầu công ti từ một ý tưởng. Họ tin rằng ý tưởng dựa trên tri thức của họ là đủ. Ý tưởng chỉ tốt khi nó tạo ra giá trị. Giá trị là điều khách hàng tin, KHÔNG phải là điều nhà doanh nghiệp nghĩ.
Giá trị là lí do tại sao khách hàng sẵn lòng trả tiền cho nó. Giá trị là lí do tại sao khách hàng mua từ bạn chứ không từ ai đó khác. Giá trị là giải pháp cho vấn đề của khách hàng mà họ không thể tự mình giải quyết được. Về căn bản, giá trị là ích lợi mà công ti khởi nghiệp đem lại cho khách hàng.
Ngày nay giá trị là về cách dùng công nghệ để làm lợi cho khách hàng, xã hội và nhân loại. Nó là về việc thay thế cách làm kinh doanh lạc hậu và lỗi thời bằng cách làm việc mới và phát kiến. Chẳng hạn, với iPod và iTunes, Apple đã tạo ra cách thức phát kiến làm biến đổi công ti máy tính thành lực chi phối trong công nghiệp âm nhạc. Với iPhone và App store, Apple đã tạo ra cách làm mới làm biến đổi công ti máy tính thành lực chi phối công nghiệp viễn thông.
Một ý tưởng là một quan niệm cá nhân mà bạn có trong đầu bạn. Nó phải được phát triển thành phát biểu viễn kiến có chi tiết về cách đem giá trị tới cho khách hàng. Làm sao bạn tạo ra giá trị trong thị trường cạnh tranh cao? Bạn không thể đi theo qui trình hiện có vì trong mọi thị trường, có những công ti đã có uy tín. Bạn là người mới tới và không thể cạnh tranh được với họ chừng nào bạn còn chưa có cái gì đó mà họ không có. Đó là lí do tại sao phần lớn các công ti khởi nghiệp đều bắt đầu bằng công nghệ. Chẳng hạn, Jeff Bezos muốn bán sách nhưng ông ấy biết rằng ông ấy không thể cạnh tranh được với các cửa hàng sách có uy tín. Ở Mĩ có năm công ti khổng lồ kiểm soát vài nghìn hiệu sách. Cách duy nhất để đi vào trong kinh doanh sách là dùng công nghệ để đột phá thị trường. Đột phá là cái gì đó là ngắt quãng thị trường, làm nảy sinh việc thay thế hay làm gián đoạn một kinh doanh. Đột phá làm thay đổi doanh nghiệp có uy tín theo cách mà nó không ngờ tới. Jeff Bezos dùng công nghệ thông tin để bán sách trực tuyến. Trong vòng mười năm, ông ấy đã tăng trưởng Amazon, doanh nghiệp trực tuyến thành công ti khổng lồ, phá huỷ hầu hết các hiệu sách và đẩy bốn trong năm công ti sách khổng lồ ra khỏi kinh doanh.
Để thành công, nhà doanh nghiệp phải dùng phát kiến công nghệ để tạo ra thị trường mới hay đột phá thị trường cũ. Đó là lí do tại sao ngày nay hầu hết các nhà doanh nghiệp đều là những người học trong lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kĩ nghệ, và toán học). Lịch sử nhân loại đầy những đột phá công nghệ. Chẳng hạn: Vào thế kỉ mười lăm, Johannes Gutenberg đã phát minh ra máy in và hoàn toàn làm thay đổi châu Âu. Trước đó, mọi thứ phải được sao chép bằng tay và điều đó là tốn kém. Chỉ người rất giầu mới có thể được đọc sách; chỉ quí tộc mới có thể truy nhập được vào tri thức. Với sách in, mọi người có thể đọc và học những điều mới. Khi tri thức lan toả, châu Âu nhanh chóng chuyển từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp. Cùng điều đó đang xảy ra ngày nay với Internet và điện thoại di động. Không lâu trước đây, liên lạc là đắt, đặc biệt gọi điện thoại đường dài. Viễn thông bị kiểm soát bởi vài công ti khổng lồ mãi cho tới khi một công ti nhỏ tên là Skype tạo ra giá trị phát kiến mới: gọi đường dài giá rẻ và gọi không mất tiền từ Skype tới Skype. Ngày nay Skype là công ti viễn thông đường dài lớn nhất trên thế giới. Điều gì đã xảy ra cho các công ti viễn thông khác? Phần lớn trong họ đã ra khỏi kinh doanh vì qui trình kinh doanh truyền thống của họ đã bị phá vỡ và phá huỷ.
Làm sao nhà doanh nghiệp có thể phát minh, thiết kế, và đột phá cách làm kinh doanh cũ và đưa công ti khởi nghiệp thành doanh nghiệp mạnh? Làm sao công ti khởi nghiệp nhỏ có thể thách thức các công ti lớn và rất có uy tín? Làm sao nhà doanh nghiệp có thể biến ý tưởng viễn kiến của họ thành doanh nghiệp thành công? Điều đó tất cả đều bắt đầu với tri thức công nghệ. Đó là lí do tại sao STEM được coi như nền tảng của mọi công nghệ tương lai, mọi doanh nghiệp tương lai, và dẫn lái then chốt của mọi tăng trưởng kinh tế.
Khi công ti khởi nghiệp trải qua tiến trình của nó từ công ti nhỏ tới doanh nghiệp lớn, từng bước đều phải được kiểm nghiệm. Khi nó đi từ ga ra nơi ý tưởng và viễn kiến được phát triển tới thị trường địa phương, nó cần dùng công nghệ nhiều nhất có thể được. Trong nền kinh tế toàn cầu cạnh tranh này, tốc độ là qui tắc. Nếu bạn đi chậm, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội. Do đó, các công ti khởi nghiệp phải được thiết kế để là lực cạnh tranh mà có thể đột phá thị trường khi nó đi từ thị trường địa phương sang thị trường quốc gia và toàn cầu. Khi công ti khởi nghiệp đi từ thị trường này sang thị trường tiếp, nó sẽ đương đầu với toàn thể những vấn đề và thách thức mới. Mỗi một trong chúng sẽ là cơ hội học tập mới. Nhà doanh nghiệp phải học nhanh chóng và điều chỉnh cách họ làm kinh doanh để sống còn và tiến lên trước đối thủ cạnh tranh của họ.
Nhà doanh nghiệp thường khởi đầu công ti dựa trên tri thức của họ. Nhưng BIẾT là KHÔNG đủ. Họ cũng phải HỌC những điều mới khi họ đương đầu với thách thức. Không học điều mới, không có tâm trí cởi mở, với thái độ “tự thoả mãn” rằng họ biết rồi, họ sẽ thất bại. Nhiều nhà doanh nghiệp thành công cũng thất bại vì họ KHÔNG THỂ HỌC được điều mới. Tri thức công nghệ thay đổi nhanh chóng, điều bạn biết hôm nay có thể lỗi thời ngày mai. Bạn không thể dựa vào điều bạn biết để sống còn trong thế giới đang thay đổi nhanh này. Như tôi đã nhắc tới trước đây, nhà doanh nghiệp phải đi theo “qui trình động.” Công ti khởi nghiệp chỉ là tổ chức lâm thời mà vẫn còn đang tìm thị trường và khách hàng. Nó sẽ tiến hoá và điều chỉnh với môi trường mới và thách thức mới. Do đó nhà doanh nghiệp phải tiếp tục học và là NGƯỜI HỌC CẢ ĐỜI.
Nếu Steve Jobs mà không liên tục học điều mới, Apple không bao giờ trở thành công ti lớn nhất trên thế giới. Nếu Steve Jobs mà bằng lòng rằng tri thức của ông ấy là đủ, Apple vẫn là trong kinh doanh máy tính với Apple 2, và Apple 3 và không thể cạnh tranh được với thị trường PC và Microsoft. Nếu Steve Jobs mà hạnh phúc với thành công của ông ấy trong máy tính, Apple không bao giờ đi vào kinh doanh âm nhạc, hay kinh doanh điện thoại di động.
Nếu bạn muốn là nhà doanh nghiệp và khởi đầu công ti riêng của bạn, bạn cần ba kĩ năng: tri thức công nghệ (từ STEM); sẵn lòng nhận rủi ro để theo đuổi mơ ước của bạn bất kể thất bại; và thái độ học cả đời.
—-English version—-
How to be a successful entrepreneur?
Entrepreneurs often start company from an idea. They believe that the idea based on their knowledge is sufficient. An idea is only good when it creates value. Value is what customers believe, NOT what entrepreneurs think. Value is the reason why customers are willing to pay for it. Value is the reason why customers buy from you and not from somebody else. Value is a solution to a customers’ problem that they cannot solve by themselves. Basically, value is the benefit that startups offer customers.
Today value is about how to use technology to benefit customers, society, and humanity. It is about replacing outdated and obsolete way of doing business with a new and innovative way. For example, with iPod and iTunes, Apple created an innovative way that transformed a computer company into a dominant force in music industry. With iPhone and App store, Apple created a new way that transformed a computer company into a dominant force in the telecommunication industry.
An idea is a personal concept that you have in your head. It must be developed into a vision statement with details about how to bring value to customers. How do you create value in a highly competitive market? You cannot follow the existing process because in every market, there are established companies. You are newcomer and cannot compete with them unless you have something that they do not. That is why today most startups begin with technology. For example, Jeff Bezos wanted to sell books but he knew that he could not compete with established bookstores. In the U.S. there were five giant companies that control several thousand bookstores. The only way to get into book business is to use technology to disrupt the market. A disruption is something that interrupts a market that results in a displacement or discontinuity of a business. Disruption changes established business in a way that it does not expect. Jeff Bezos used information technology to sell books on line. Within ten years, he grew Amazon, the online business into a giant company, destroyed most bookstores and put four out of five giant book companies out of business.
To succeed, entrepreneurs must use technology innovation to create new markets or disrupt old market. That is why today most entrepreneurs are people who study in STEM fields (Science, Technology, Engineering, and Math). History of mankind is full of technology disruptions. For examples: In the fifteenth century, Johannes Gutenberg invented printing machine and completely changed Europe. Before that, everything had to be copied by hand and it is expensive. Only the very rich can read books; only aristocrats can have access to knowledge. With printed books, everybody can read and learn new things. As knowledge spread, Europe quickly changed from an agriculture society into an industrial society. The same thing is happening today with the Internet and mobile phones. Not long ago, communication is expensive, especially for long distance telephone call. Telecommunication is controlled by few giant companies until a small company called Skype created a new innovative value: Cheap long distances calls and free Skype to Skype calls. Today Skype is the largest long distance telecommunication company in the world. What happened to other telecommunication companies? Most of them were gone out of business because their tradition business process was disrupted and destroyed.
How can entrepreneurs invent, design, and disrupt old way of doing business and position startups into a powerful enterprises? How can small startups challenge large and well-established companies? How can entrepreneurs turn their visionary ideas into a successful business? It all begins with technology knowledge. That is why STEM is considered the foundation of all future technologies, all future businesses, and the key driver of all economic growths.
As startup moves through its process from small company to large enterprise, each step must be validated. As it moves from garage where idea and vision are developed to local market, it needs to utilized technology as much as possible. In this competitive global economy, speed is the rule. If you move slowly, you will miss the opportunity. Therefore, startups must be designed to be a competitive force that can disrupt the market as it moves from local market to national and global. As startup moves from one market to the next, it will encounter a whole new set of problems and challenges. Each of them will be a new learning opportunity. Entrepreneurs must learn quickly and adjust the way they do business to survive and keep ahead of their competitors.
Entrepreneurs often start company based on their knowledge. But KNOWING is NOT enough. They must also LEARN new thing as they encounter challenges. Without learning new thing, without an open mind, with a “self- satisfaction” attitude that they know enough, they will fail. Many successful entrepreneurs also failed because they CANNOT LEARN new things. Technology knowledge changes quickly, what you know today maybe obsolete tomorrow. You cannot rely on what you know to survive in this fast changing world. As I mentioned previously, entrepreneurs must follow a “dynamic process”. Startup is only a temporary organization that is still seeking market and customers. It will evolve and adjusts to new environment and new challenges. Therefore entrepreneurs must continue to learn and be LIFELONG LEARNERS.
If Steve Jobs did not continue to learn new thing, Apple never become the largest company in the world. If Steve Jobs were content that his knowledge was sufficient, Apple was still be in computer business with Apple 2, and Apple 3 and could not compete with the PC market and Microsoft. If Steve Jobs was happy with his success in computer, Apple never got into music business, or mobile phone business.
If you want to be an entrepreneur and start your own company, you need three basic skills: Technology knowledge (From STEM); a willingness to take risks to pursue your dream regardless of failures; and a Lifelong learning attitude.