Một sinh viên khoa học máy tính viết cho tôi: “Em thích bắt đầu công ti phần mềm riêng của em và là nhà doanh nghiệp như Bill Gates hay Steve Jobs nhưng tất cả bạn bè em đều bảo em rằng em đang mơ. Người ta cần cái gì để trở thành nhà doanh nghiệp?”

Đáp: Với nhiều người là nhà doanh nghiệp chỉ là giấc mơ nhưng có vài người có thể làm cho giấc mơ này trở thành thật. Đây là những người có ham muốn tràn ngập để bắt đầu công ti riêng của họ. Họ có dũng cảm để cống hiến mọi thứ để đạt tới mục đích của họ. Họ sẵn lòng nhận rủi ro và chấp nhận hậu quả về điều họ làm. Họ làm nó KHÔNG vì họ muốn giầu hay nổi tiếng NHƯNG vì họ yêu nó. Và, qua mọi thăng trầm, thời tốt và xấu, họ vẫn tin vào việc làm điều họ yêu mến. Đây là đặc trưng của nhà doanh nghiệp. Nói đơn giản, họ làm nó vì họ yêu thách thức.

Là nhà doanh nghiệp, bạn phải có tri thức, cả tri thức kĩ thuật và doanh nghiệp. Bạn nên có tri thức làm việc về doanh nghiệp mà bạn muốn bắt đầu TRƯỚC KHI bạn bắt đầu nó. Điều đó nghĩa là bạn phải học nhiều nhất có thể được về doanh nghiệp, không chỉ có ý tưởng nào đó mà tri thức làm việc về cách doanh nghiệp được vận hành. Bạn phải biết mọi thứ chi tiết như nhận diện khách hàng, phân tích thị trường, và kiểm soát rủi ro của bạn bằng việc đặt ra giới hạn về bạn đầu tư bao nhiêu cho doanh nghiệp của bạn. Việc bắt đầu một công ti yêu cầu nhiều chuẩn bị.

Vận hành “doanh nghiệp sai” là sai lầm chính hầu hết nhà doanh nghiệp vấp phải. Bạn phải dành thời gian phân tích thị trường trước khi ra quyết định. Bạn phải chọn doanh nghiệp đúng cho bạn. Việc chuẩn bị cần nhiều lập kế hoạch và tri thức đầy đủ để thành công. Đừng bắt đầu cái gì đó mà có thể quá thách thức. Bắt đầu nhỏ thế rồi tăng trưởng lên hơn là bắt đầu lớn rồi lâm vào rắc rối. Thử tìm thị trường có tiềm năng dài hạn. Đi tới nơi thị trường SẼ CÓ, đừng đi tới nơi nó đang có bây giờ. Nhiều người bắt đầu công ti dựa trên điều là thời thượng vào lúc đó mà không biết rằng doanh nghiệp không phải là sở thích riêng để làm khi bạn có thời gian và tiền để tiêu. Chẳng hạn, ngày nay làm máy tính cá nhân không phải là kinh doanh tốt khi bạn cạnh tranh với HP, Dell, Lenovo hay Apple v.v. Cho dù bạn có thể làm giá thấp hơn nhưng bạn không có vốn để duy trì lâu và “thương hiệu” để cạnh tranh với họ. Bạn nên làm việc “thông minh” chứ không “cần cù”.

Mọi công ti đều cần tiền để bắt đầu và vận hành. Là nhà doanh nghiệp, bạn phải học cách dự báo yêu cầu tiền mặt và kiểm soát luồng tiền mặt. Nhiều công ti có thể bắt đầu trên qui mô rất nhỏ với đầu tư nhỏ. Khi doanh nghiệp tăng trưởng và bạn thu được nhiều kinh nghiệm hơn, bạn có thể chi tiêu nhiều hơn cho tăng trưởng. Lúc ban đầu, phải rất thận trọng với vốn nhỏ của bạn. Bạn phải học cách khiêm tốn và sẵn lòng lắng nghe khách hàng cần gì. Đừng bao giờ giả định rằng bạn biết điều khách hàng muốn hay chức năng nào cần xây dựng. Nhớ lấy, chính khách hàng làm cho doanh nghiệp của bạn thành công hay không.

—-English version—-

Being an entrepreneur

A Computer Science student wrote to me: “I like to start my own software company and be an entrepreneur like Bill Gates or Steve Jobs but all my friends told me that I am dreaming. What do you need to become an entrepreneur?”

Answer: To many people being an entrepreneur is just a dream but there are few people who can make this dream come true. These are people who have an overwhelming desire to start their own company. They have the courage to devote everything to achieve their goal. They are willing to take risks and accept the consequence on what they do. They do it NOT because they want to be rich or famous BUT because they love it. And, through all the ups and downs, good or bad times, they still believe in doing what they love. These are the characteristics of an entrepreneur. In simple word, they do it because they love the challenge.

To be an entrepreneur, you must have knowledge, both technical and business knowledge. You should have a working knowledge about the business that you want to start BEFORE starting it. That means you must learn as much as possible about the business, not just have some ideas but working knowledge of how the business is operated. You must know everything in detail such as identify customers, analyze market, and control your risk by placing a limit on how much you invest in your business. Starting a company requires a lot of preparations.

Operating the “wrong business” is the major mistake that most entrepreneurs make. You should spend time analyze the market before making your decision. You must select the business that is right for you. Preparation takes a lot of planning and complete knowledge to be successful. Do not start something that may be too challenging. Start small then grow rather than start big then get into trouble. Try to find a market that has long-term potential. Go to where the market WILL BE, not to where it is now. Many people start company based on what is fashionable at that time without knowing that a business is not a hobby to do when you have time and money to spend. For example, today building personal computer is not a good business as you are competing with HP, Dell, Lenovo or Apple etc. Even you could do that at lower price but you do not have the capital to stay long and the “brand” to compete with them. You should work “Smart” not work “Hard”.

Every company needs money to start and to operate. As a businessman, you must learn how to predict cash requirements and cash flow control. Many companies can be started on a very small scale with a small investment. As the business grows and you gain more experience, you can spend more for growth. In the beginning, be very careful with your small capital. You must learn how to be humble and willing to listen to what customer needs. Never assume that you know what the customer wants or what function to build. Remember, it is the customers that make your business success or not.