Kĩ nghệ phần mềm là bộ môn mà trong đó các kĩ sư tuân theo một qui trình xác định rõ để làm công việc của họ. Họ thiết lập mục đích chất lượng, xác định các phương pháp họ sẽ dùng, cách đo công việc của họ, phân tích kết quả, và điều chỉnh phương pháp của họ để đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của khách hàng.

Ý tưởng căn bản là ở chỗ nếu bạn muốn một sản phẩm có chất lượng, bạn phải có qui trình có chất lượng tạo ra sản phẩm này. Bộ môn Kĩ nghệ phần mềm không phải là mới nhưng nó không được dạy trong nhiều đại học bởi vì nó đòi hỏi rằng những người dạy nó phải có tri thức qui trình từ công nghiệp. Vì phần lớn các giáo sư không làm việc trong công nghiệp, hay không được huấn luyện trong qui trình nghiệp vụ, họ không muốn dạy nó.

Ngày nay phần lớn các đại học chỉ dạy cho mọi người làm người lập trình trong các ngôn ngữ khác nhau xem như công cụ của họ. Sinh viên dành ba tới bốn năm vào việc học ngôn ngữ tính toán nhưng khi họ đi làm, họ thấy rằng việc phát triển sản phẩm phần mềm là quá trình mà lập trình chỉ chiếm quãng 20% nỗ lực, cũng có nghĩa là họ chỉ có thể làm một phần nhỏ của toàn bộ việc phát triển phần mềm. Điều này giải thích tại sao phần lớn những công ti lớn ở Mĩ và châu Âu không thuê những người có bằng Khoa học máy tính thêm nữa.

Chương trình Kĩ nghệ phần mềm cung cấp cho sinh viên việc huấn luyện cần thiết để bố trí qui trình phần mềm qua việc dùng các kĩ thuật, thiết lập ra các phương pháp tốt nhất để xác định yêu cầu, thu thập dữ liệu, ngăn ngừa lỗi, đo đạc, ước lượng dòng lệnh, tổng chi phí về chất lượng và các kĩ thuật khác, những điều trợ giúp cho người kĩ sư trong việc phát triển sản phẩm phần mềm chất lượng. Các thuật ngữ qui trình và quản lí qui trình bây giờ được thiết lập vững chắc trong mọi nghiệp vụ chính nhưng nhiều người vẫn không hiểu về nghĩa thực và tầm quan trọng của những thuật ngữ này.

Xét nó trong toàn cảnh thì qui trình nghiệp vụ là một nhóm có tổ chức các hoạt động có liên quan được gắn với nhau sẽ tạo ra sản phẩm hay dịch vụ đem lại giá trị nghiệp vụ. Qui trình phần mềm là tập các hoạt động mà khi được tích hợp có hiệu quả sẽ tạo ra sản phẩm hay dịch vụ phần mềm có chất lượng đáp ứng cho sự trông đợi của khách hàng. Các qui trình đại diện cho một toàn cảnh mới về công việc của tổ chức. Chúng tạo ra sự hội tụ thấy được bởi vì nó được hướng tới việc đáp ứng cho kết quả nghiệp vụ như đáp ứng điều khách hàng muốn. Bằng cách tuân theo qui trình, người kĩ sư phần mềm hiểu tác động của hoạt động riêng của mình lên người khác và lên khách hàng. Họ làm việc với hiểu biết rõ ràng về qui trình mà họ là một phần, hiểu rõ về kết quả họ đang giúp tạo ra, và hiểu rõ về khách hàng mà họ đang phục vụ. Họ nhận trách nhiệm về kết quả; họ làm điều mà tình huống yêu cầu thay vì điều mà ông chủ đã bảo họ làm.

Để quản lí người kĩ sư phần mềm có hiệu quả, người quản lí giỏi cần hiểu khái niệm cơ bản về Quản lí Qui trình:

  • Xác định qui trình trước, rồi xác định cấu trúc dự án sau.
  • Động viên việc thảo luận về các qui trình và động viên gợi ý về thay đổi qui trình từ những người tuân theo qui trình bởi vì họ biết cái gì có tác dụng và cái gì không có tác dụng.
  • Khi sự việc đi sai, tập trung vào việc sửa qui trình, không trách móc mọi người bởi vì họ chỉ tuân theo qui trình.
  • Thiết lập các đích cho chất lượng sản phẩm và hiệu năng dự án rồi quản lí qui trình  để đạt được kết quả mong muốn.
  • Hội tụ vào việc ngăn ngừa lỗi bằng phân tích nhân quả và cải tiến qui trình
  • Tiến hành cuộc họp kiểm điểm quản lí dự án hàng tuần về cách đo dự án

Người quản lí cấp cao phải kiểm điểm hiệu năng dự án bằng việc dùng các cách đo chuẩn dựa trên cơ sở đều đặn (hàng tuần và hàng tháng). Tất cả các nhà quản lí đều phải hiểu cách đó và trông đợi thấy chúng. Các vấn đề bao giờ cũng nằm ở các điểm yếu trong qui trình, đừng đổ tại hiệu năng cá nhân. Việc không tuân thủ (Không tuân theo qui trình) là “đáng bị trừng phạt”, nhưng không phải vì hiệu năng kém — hiệu năng kém được coi như vấn đề kĩ năng, đòi hỏi có huấn luyện thêm. Tất cả các cá nhân đều được trông đợi gợi ý việc cải tiến qui trình và đóng góp cho cải tiến qui trình là một tiêu chí quan trọng cho đề bạt. Thay vì sửa lỗi, chúng ta phải tập trung vào việc phòng ngừa lỗi. Các kĩ thuật phòng ngừa lỗi hội tụ vào việc khử bỏ các đường “thoát” lỗi qua các pha qui trình.

—-English version—-

Software Engineering

Software Engineering is a discipline where engineers follow a well-defined process to do their works. They establish quality goals, define methods they will use, measure their work, analyze the results, and adjust their methods to better meet customer requirements. The basic idea is that if you want a quality product, you must have a quality process that creates the product. Software Engineering discipline is not new but it is not taught in many universities because it requires that people who teach it must have process knowledge from industry. Since most professors do not work in industry, or receive training in business process, they do not want to teach it.

Today most universities only teach people to be programmers with different languages as their tools. Students spent three to four years learning computing languages but when they go to work, they find that the development of software products is a process where programming is only about 20% of the efforts that means they can only do a small part of the total product development. This explains why most large companies in the U.S and Europe do not hire people with Computer Science major anymore.

Software Engineering program provide students with the training necessary to engineer the software process through use of techniques, establishing the best methods for defining requirements, data collection, defect prevention, metrics, estimating lines of code, total cost of quality and other techniques that would assist the engineer in developing quality software product. The terms process and process management are now firmly established in every major business but many people still do not understand about the real meaning and important of these terms.

To put it in perspective, a business process is an organized group of related activities that together create a product or a service that bring business value. A software process is a set of activities that when effectively integrated will resulting in a quality software product or services that meet customer’s expectation. Processes represent a new perspective on organization’s work. They create an outward focus because it directed toward meeting a business outcomes such as meeting what customer want. By following a process, software engineers understand the effects of their own activities on others and on the customer. They work with an appreciation of the process of which they are a part, for the result they are helping to produce, and for the customer for whom they are producing it. They take responsibility for the outcomes; they do what the situation requires rather than what the boss has told them.

To manage software engineer effectively, a good manager need to understand the basic concept of Process Management:

  • Defining the process first, then the project structure later.
  • Encouraging discussion on processes and encourage suggestion for process change from the people who follow the process, because they know what works and what does not work.
  • When thing go wrong, focusing on fixing the process, not blaming the people because they only follow the process.
  • Set goals for product quality and project performance then managing the process to get the desired results.
  • Focusing on defect prevention by causal analysis and process revision
  • Conduct weekly project management review of project metrics

Senior managers must review project performance using standard metrics on a periodic basis (Weekly and Monthly). All managers must understand the metrics and expect to see them. Problems are always attributed to weaknesses in the process, not blamed on individual performance. Nonconformance (Not follow the process) is “punishable”, but not poor performance — poor performance is seen as a skill problem, requiring additional training. All individuals are expected to suggest process improvements and contribution to process improvement is an important criterion for promotion. Instead of fixing defect, we must focus on defect prevention. Defect prevention techniques focus on eliminating defect “escape” paths through the process phases.