28 May, 2021
Học cả đời là một thái độ
Trong thế giới thay đổi nhanh chóng này, mọi người đều cần có kĩ năng học cả đời. Tuy nhiên kĩ năng này yêu cầu kỉ luật tự giác, động cơ, kiên trì vì từng người đều phải nhận trách nhiệm cho việc học riêng của họ. Nhưng phần lớn trong tất cả, đó là thái độ hướng tới học tập:
Có những người tin rằng việc học là quan trọng để giữ cho họ tích cực trong cuộc sống. Cũng như tập thể dục làm cho cơ bắp của họ mạnh mẽ, việc học liên tục làm cho trí não họ trở nên tích cực hơn. Với họ học cả đời là quá trình trưởng thành, thay đổi, và thích nghi và thậm chí ở tuổi rất già, trí não họ vẫn còn tỉnh táo. Tương phản lại, có những người tin rằng việc học dừng lại sau khi họ rời khỏi trường. Những người này né tránh học tập vì sợ nó sẽ chỉ ra giới hạn học tập của họ. Họ không thích thay đổi nhưng ưa thích đi theo thói quen làm cùng một điều mà không suy nghĩ nhiều. Khi não họ teo đi theo thời gian, ngay ở tuổi trung niên, họ đã có triệu chứng quên lãng hay dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer.
Có những người có tính tò mò mạnh với ham muốn tìm ra mọi thứ. Họ không chấp nhận điều họ được nói cho mà nghiên cứu mọi thứ cho tới khi họ hiểu đầy đủ. Họ tin rằng việc học từ người khác là hời hợt nhưng đi tới hiểu biết riêng của họ là tốt hơn. Họ tích cực theo cách riêng của họ để học nhiều hơn cho tới khi họ hiểu mọi thứ. Họ muốn thấy cách mọi thứ khớp với nhau. Họ muốn biết về kết nối giữa điều họ học và điều họ đã biết. Họ cố tìm ra nghĩa của mọi thứ dưới dạng kinh nghiệm riêng của họ. Họ hỏi các câu hỏi giúp cho họ đưa tri thức mới vào hoàn cảnh lớn hơn. Họ muốn phát triển các qui tắc và công thức trong tâm trí họ về cách mọi thứ khớp với nhau. Với họ học cả đời là quá trình thám hiểm để thoả mãn cho nhu cầu biết của họ. Mặt khác, có những người có xu hướng chấp nhận bất kì cái gì được bảo mà không có câu hỏi nào. Họ không thích nghĩ nhiều và hiếm khi thăm dò những ý tưởng mới mà chấp nhận mọi thứ. Họ không thích bị bận tâm với những điều phức tạp và thoả mãn với tri thức giới hạn riêng của họ. Cái nhìn của họ vào những mảnh nhỏ mỗi lúc và chưa bao giờ hiểu toàn thể bức tranh. Họ thấy sự kiện và dữ liệu, nhưng chưa bao giờ bận tâm gắn tất cả chúng lại theo cách làm ra ý nghĩa cho họ vì họ không muốn nghĩ quá nhiều. Họ thường phụ thuộc vào người khác giúp họ và dùng vị trí của họ theo nghĩa của họ về “có tầm quan trọng”. Họ thụ động trong học tập và sợ phạm sai lầm cho nên họ có xu hướng làm ít nhất có thể được để giảm thiểu rủi ro.
Có những người thấy mọi sự từ những cảnh quan khác nhau. Họ thích thăm dò những ý tưởng mới và dùng tưởng tượng của họ, hình ảnh trực quan, ảnh, và biểu đồ trong việc học của họ. Họ để cho các ý tưởng sôi lên trong đầu họ trong một thời gian dài trước khi làm quyết định cho nên suy nghĩ của họ bao giờ cũng được nghĩ một cách cẩn thận như tư duy chủ định, hệ thống. Họ giỏi suy ngẫm và tự đánh giá vì họ để tâm tới cách họ học. Họ có thể đánh giá các nhiệm vụ, xác định mất bao thời gian và tài nguyên nào họ sẽ cần. Họ thích tổ chức việc học riêng của họ bằng việc quan sát các biến cố, đọc sách, theo dự lớp nhưng họ cũng biết việc học yêu cầu thời gian học tập một mình. Đối lập lại là những người ưa thích thông tin tóm tắt dễ hiểu. Họ không thích cái gì phức tạp nhưng ưa thích nhìn vào mọi thứ từ cách đơn giản nhất và nhảy vào kết luận nhanh chóng vì họ không có kiên nhẫn để phân tích. Họ ưa thích cách thức thường lệ để tuân theo và không thích các tình huống mơ hồ yêu cầu họ phải nghĩ. Họ không quan tâm quá nhiều tới chi tiết và thường gạt sang bên bất kì cái gì làm cho họ phải làm việc vất vả.
Sau rốt, có những người ôm choàng lấy thay đổi và tương lai với việc nhìn trước và có những người nhìn tương lai với sợ hãi. Thế giới đang thay đổi quá nhanh đối với họ và tương lai dường như không thể dự báo được thế. Không học những điều mới, nhiều người ưa thích sống trong quá khứ và ngần ngại phiêu lưu tới hiện tại và tương lai. Không may, chúng ta đang sống trong thời đại mà thay đổi xảy ra rất nhanh chóng và đó là lí do tại sao nhiều người không thể học được hay không thể điều chỉnh được đang bị loại bỏ đi.
—English version—
Lifelong learning is an attitude
In this fast changing world, everybody needs to have lifelong learning skill. However this skill requires self-discipline, motivation, persistence as each person must take responsibility for their own learning. But most of all, it is an attitude toward learning:
There are people who believe that learning is important to keep them active in life. Just like physical exercise make their muscles strong, by continuing learning make their mind become more active. To them lifelong learning a process of growing, changing, and adapting and even at very old age, their minds are still alert. In contrast, there are people who believe that learning stops after they left school. These people avoid learning for fear it will show their learning limitations. They do not like to change but prefer to follow a habit of doing the same thing without much thinking. As their brain atrophies with time, even at middle age, they already have symptom of forgetfulness or early sign of Alzheimer disease.
There are people who have strong curiosity with the desire to find things out. They do not accept what they are told but study things until they understand completely. They believe that learning from others is superficial but come up with their own understanding is better. They are active on their own way to learn more until they understand everything. They want to see how things fit together. They want to know about the connection between what they are learning and what they already know. They try to make sense of things in terms of their own experience. They ask questions that help them put new knowledge in a larger context. They want to develop rules and formulas in their mind on how things fit together. To them lifelong learning is a process of exploration to satisfy their need to know. On the other side, there are people who tend to accept whatever they are told without any question. They do not like to think much and rarely explore new ideas but accept everything. They do not like to be bothered with complex thing and satisfy with their own limited knowledge. Their look at small pieces at a time and never understands the whole picture. They see the facts and data, but never bother to put it all together in ways that make sense to them as they do not want to think too much. They often depend on other people to help them and use their position for their sense of “being important”. They are passive in learning and afraid of making mistake so they tend to do as little as possible to minimize risks.
There are people who see things from different perspectives. They like to explore new ideas and use their imaginations, visual imagery, pictures, and diagrams in their learning. They let ideas bubble up in their head for a long time before make decision so their thinking is always carefully thought out as purposeful, systematic thinking. They are good at reflection and self-evaluation as they are mindful of how they learn. They can assess tasks, determining how much time and what resources they will need. They like to organize their own learning by observing events, read books, take classes but they also know the learning requires solitary study times. On the opposite are people who prefer brief information that is easy to understand. They do not like anything complex but prefer to look at things from the simplest way and jump to conclusion quickly as they do not have patient to analyze. They prefer a routine way to follow and do not like ambiguous situations that require them to think. They do not care too much on details and often brush aside anything that make them have to work hard.
After all, there are people who embrace changes and the future with anticipation and there are people who view the future with fear. The world is changing too fast for them and the future seems so unpredictable. Without learning new things, many prefer to live in the past and reluctant to venture to the present and the future. Unfortunately we are living in the time where change happens very quickly and that is why many people who could not learn or could not adjust are being eliminated.