19 Jan, 2021
Đổi việc làm
Một người quản lí phần mềm viết cho tôi: “Không có trung thành trong những người phát triển phần mềm. Tôi thuê họ từ đại học, cung cấp cho họ đào tạo nhưng sau một năm, tất cả họ đều bỏ đi để làm việc cho công ti khác. Điều đó đã xảy ra nhiều lần. Mọi lần tôi thuê họ, đào tạo họ, rồi họ lại bỏ đi. Ngày nay tôi không muốn thuê sinh viên tốt nghiệp đại học nữa. Tại sao người phát triển phần mềm đổi việc làm thường xuyên?”
Đáp: Chúng ta cần nhìn vào vấn đề này kĩ càng bởi vì có nhiều lí do để người phát triển phần mềm đổi việc làm. Câu trả lời của tôi là không chỉ dành cho người quản lí mà còn cho cả người phát triển phần mềm:
1) Lương tốt hơn: Tiền là nguyên nhân số một mà người phát triển phần mềm đổi việc làm. Họ thường có thể được tăng lương cho việc làm mới. Do thiếu hụt người phát triển có kĩ năng, nhiều công ti sẵn lòng trả lương nhiều hơn cho người có kinh nghiệm. Điều này xảy ra ở mọi nơi, kể cả ở Mĩ, châu Âu, Ấn Độ và Trung Quốc. Khi có nhu cầu cao về người phát triển có kinh nghiệm, điều đó sẽ tiếp tục xảy ra. Tuy nhiên, có những hậu quả xấu cho những người tham lam và đổi việc làm quá thường xuyên. Nếu người sử dụng lao động nghi ngờ rằng một ứng cử viên cho việc làm là không nghiêm chỉnh về làm việc mà chỉ tận dựng ưu thế của sự thiếu hụt thì người đó sẽ không bao giờ được thuê. Theo nghiên cứu công nghiệp, những người phát triển đổi việc cứ sau một hay hai năm thì sau vài lần, họ sẽ không có khả năng tìm được việc làm. Lí do là lương của họ đã cao và lí lịch của họ chỉ ra rằng họ chưa bao giờ ở lại đủ lâu cho bất kì việc làm nào. Trong phỏng vấn việc làm, công ti bao giờ cũng hỏi lí do để một người rời bỏ công ti trước. Nếu họ không thoả mãn với câu trả lời, họ sẽ kiểm tra với người sử dụng nhân công trước đây để thẩm tra điều đó. Bạn nghĩ gì nếu họ tìm ra rằng bạn đã làm việc cho bốn công ti trong ba năm? Bạn có thể nêu được lí do nào khi bạn không thể làm việc cho bất kì công ti nào quá một năm?
2) Việc làm tốt hơn: Nhiều sinh viên không biết đích xác họ muốn gì từ nghề nghiệp của họ. Một số chấp nhận bất kì việc làm nào đề nghị với họ khi họ tốt nghiệp. Tuy nhiên, khi họ thu được kinh nghiệm, họ biết điều họ muốn hay điều gì sẽ là “việc làm đúng”. Nếu họ không hạnh phúc với việc làm hiện thời, nếu việc làm không đáp ứng mục đích nghề nghiệp của họ, họ sẽ tìm việc làm tốt hơn ở công ti khác. Theo ý kiến tôi, tìm việc làm tốt hơn sánh đúng với nhu cầu của bạn không phải là điều xấu. Nếu bạn biết mục đích nghề nghiệp của bạn là gì thì bạn nên cẩn thận về loại việc làm mà bạn sẽ xin làm. Nếu bạn vẫn ở chỗ “tìm việc đúng” thì đó là điều đúng cần làm. Tuy nhiên, điều này sẽ yêu cầu cân nhắc cẩn thận và lập kế hoạch bởi vì bạn không muốn người sử dụng lao động tiềm năng nghĩ rằng bạn đổi việc làm vì các lí do khác.
3) Sự đa dạng tốt hơn: Nhiều người phát triển không thích làm cùng việc làm mọi ngày. Nó là đơn điệu và đáng chán cho nên họ tìm những điều mới để học. Đổi việc làm cung cấp tính đa dạng của sự việc mà họ có thể học, đáp ứng những thách thức mới và tiếp tục thu được đa dạng kĩ năng. Điều này là tốt nếu họ nghiêm chỉnh về học tập và duy trì đủ lâu để học những kĩ năng kĩ thuật này. Vì phải mất vài năm để rất giỏi về khía cạnh kĩ thuật, cho dù họ đổi việc làm nhưng điều đó không phải là thường xuyên. Tuy nhiên, có những người đổi việc làm chỉ vì những điều kích động và để gặp gỡ bạn mới. Trong trường hợp đó, họ có thể không có đủ kinh nghiệm trong bất kì cái gì vì kĩ năng của họ là khá nông. Nếu họ chỉ làm việc từng chỗ trong một thời gian ngắn và đổi việc làm sang những thứ kích động, họ không học được gì. Họ không có được hiểu biết đủ sâu sắc về kĩ năng kĩ thuật nên họ sẽ phạm sai lầm lớn.
4) Tránh “Bị phơi ra”: Nhiều sinh viên tốt nghiệp có “bằng cấp” nhưng không có kĩ năng. Họ được thuê nhưng không biết cách làm việc. Nếu họ không học khi họ còn ở trong trường, họ không có cơ hội nào để học ở công việc. Tất nhiên, họ sẽ giả vờ làm việc, họ sẽ cố che giấu nhược điểm của họ, họ sẽ nhờ người khác giúp đỡ, cũng giống như họ đã làm trong trường. Chẳng chóng thì chầy, các công nhân khác sẽ mệt mỏi với việc giúp họ vì họ cũng bận rộn. Để tránh người quản lí thấy bất tài của mình, để tránh bị sa thải, họ bao giờ cũng tìm những việc làm mới và đổi việc nhanh chóng nhất có thể được. Tuy nhiên, sau khi đổi việc làm vài lần, họ không thể thoát được sự thực là họ không có kĩ năng. Họ có thể lừa người khác đôi lúc nhưng không lừa được bản thân họ. Nhiều người sẽ cảm thấy xấu hổ, một số sẽ giận dữ, phần lớn sẽ thất vọng và chung cuộc bỏ đi để tìm việc. Cảm giác “sợ bị phơi ra” thường dẫn tới tự nhận thức tiêu cực về bản thân mình và cảm giác thất vọng trong cả đời họ.
Giải pháp: Công nghiệp công nghệ thông tin bao giờ cũng thay đổi. Cho dù bạn có việc làm tốt nhưng KHÔNG liên tục học những điều mới, bạn có thể không sống sót được. Nếu kĩ năng của bạn không còn được cần tới nữa, bạn có thể không có khả năng giữ được việc làm của mình. Phần lớn mọi người đổi việc thường xuyên sẽ hối tiếc về quyết định của họ. Họ rơi vào bẫy của tham lam riêng của họ. Họ bị che mù bởi ảo tưởng riêng của họ rằng họ có thể “lừa được hệ thống”. Sự kiện là ngày nay, có thiếu hụt trầm trọng người phát triển phần mềm trên khắp thế giới nhưng cũng có nhiều người phát triển phần mềm không thể tìm được việc làm. Đa số những người phát triển phần mềm “thất nghiệp” là những người không có kĩ năng và thường được gọi là “kẻ nhảy việc”. Nếu bạn là loại người đó, xin để thời gian để đánh giá tại sao bạn hành xử theo cách đó. Tại sao cái gì đó đang xảy ra cho bạn và làm sao nó ảnh hưởng tới mục tiêu nghề nghiệp lâu dài của bạn. Bạn phải phát triển bản kế hoạch để vượt qua vấn đề này để cho bạn có thể lắng đọng vào một việc làm mà sẽ giữ bạn làm việc trong thời gian lâu. Nếu bạn có bằng cấp nhưng không có kĩ năng, hãy mạnh bạo và trở lại trường để lấy đào tạo thêm và làm mạnh khả năng của bạn để làm việc như một nhà chuyên môn phần mềm. Vì công nghệ thay đổi nhanh chóng, trở lại trường để học điều mới là thông thường trong những người phát triển phần mềm. Bạn không nên cảm thấy kém về việc trở lại trường vì bạn đã học bài học tốt về cuộc sống và cuộc sống là về liên tục học tập. Chừng nào bạn còn học, bao giờ cũng có hi vọng.
—-English version—-
Changing jobs
A software manager wrote to me: “There is no loyalty among software developers. I hire them from college, provide them with training but after a year, they all leave to work for another companies. It happened many times. Every time I hired them, trained them, then they left. Today I do not want to hire college graduates anymore. Why do software developers change jobs often?
Answer: We need to look into this issue closely because there are many reasons that software developer changes job. My answer is not only for manager but also for software developers:
1) Better Salary: Money is the number one reason that software developers change job. They usually can get an increase in salary for the new jobs. Due to the shortage of skilled developers, many companies are willing to pay more for people with experiences. This happens everywhere, including the U.S., Europe, India and China. As long as there is a high demand for experienced developers, it will continue to happen. However, there are bad consequences for people who are greedy and change jobs too often. If an employer suspects that a candidate for job is not serious about working but only take advantage of the shortage then he will never get hired. From the industry study, developers who change jobs every one or two years then after few times, they will not be able to find jobs. The reasons are their salaries are already high and their resume indicated that they never stay long enough in any job. During job interview, company always asks the reason for a person to leave the previous company. If they are not satisfy with the answer, they will check with previous employer to verify it. What do you think if they find out that you have worked for four companies in three years? What reasons can you give when you never work for any company more than a year?
2) Better job: Many students do not know exactly what they want from their career. Some accept any job offers when they graduate. However, as they gain experience, they know what they want or what “The right job” would be. If they are not happy with current jobs, if the jobs do not meet their career goals, they will look for better jobs at another companies. In my opinion, searching for better jobs that matches your needs is not a bad thing. If you know what your career goals are then you should be careful on what kind of jobs that you would apply for. If you stay when finding “the right jobs” then it is the right thing to do. However, this will require a careful consideration and planning because you do not want potential employer think that you change job for other reasons.
3) Better variety: Many developers do not like to do the same jobs every day. It is monotonous and boring so they look for new things to learn. Changing job provides a variety of things that they can learn, meet new challenges and continue to gain a variety of skills. This is good if they are serious about learning and stay long enough to learn these technical skills. Since it takes several years to be very good at technical aspects, even they do change jobs but it usually not often. However, there are people who change jobs just for the exciting things and to meet new friends. In that case, they may not have enough experience in anything as their skills are rather shallow. If they only work each place for a short time and change job for another exciting things, they are not learning anything. They are not getting a deep understanding of the technical skills enough then they would make a big mistake.
4) Avoid “Being Exposed”: Many graduates have “degrees” but do not have skills. They get hired but do not know how to work. If they did not learn when they were in school, they have no chance to learn at work. Of course, they will pretend to work, they will try to hide their weaknesses, they will ask others to help, just like they did in school. Sooner or later, other workers will be tired of helping them since they are busy too. To avoid manager find out about their incompetence, to avoid of being fired, they always looking for new jobs and change jobs as quickly as possible. However, after changing jobs a few times, they cannot escape the truth that they do not have the skills. They can cheat others for awhile but not themselves. Many will feel shameful, some will be angry, most will be frustrated and eventually quit looking for jobs. The “fear of being exposed” often lead to negative self-images and frustrated feeling throughout their lives.
The solution: The information technology industry is always changing. Even if you have a good job but NOT continue to learn new thing, you may not survive. If your skills are no longer needed, you may not be able to keep your job. Most people who change jobs often will regret their decisions. They fell into a trap of their own greed. They were blinded by their own illusions that they could “cheat the system”. The fact is today, there is a critical shortage of software developers all over the world but there are also many software developer who cannot find jobs. A majority of these “unemployed” developers are people that do not have skills and are often called “Job hoppers”. If you are that kind of person, please take time to evaluate why you are behaving that way. Why something are happening to you and how it is affecting your long-term career objectives. You must develop a plan to overcome this issue so you can settle into a job that will keep you employ for a long time. If you have a degree but do not have the skills, be brave and return to school to take additional trainings and strengthen your ability to work as a software professional. Since technology is changing fast, go back to school to learn new things is common among software developers. You should not feel bad about go back to school as you already learned a good lesson about life and life is about continue to learn. As long as you are learning, there are always hopes.