Năm nay chương trình bằng Thạc sĩ của tôi về kĩ nghệ phần mềm có năm sinh viên là những người lớn tuổi hơn hầu hết những người khác. Eric là một nhà báo 40 tuổi đã làm việc cho một tờ báo trong 15 năm và quyết định trở lại trường. Trong đối thoại của tôi với anh ta, anh ta nói rằng anh ta muốn có một nghề mới và anh ta đã tiến hành nghiên cứu tập trung rồi quyết định rằng là kĩ sư phần mềm tại tuổi anh ta vẫn xứng đáng với nó.

Tôi hỏi: “Bạn muốn làm gì sau khi kết thúc chương trình của chúng tôi?”

Eric nói: “Em muốn làm việc như một kĩ sư phần mềm hay người quản lí dự án. Em có kinh nghiệm là một nhà báo đã viết nhiều bài cũng như tiến hàng phỏng vấn nhưng với nhiều báo, tạp chí trực tuyến và phương tiện xã hội như Facebook, Twitter không có chỗ cho nhà báo chuyên nghiệp như em thêm nữa. Thay vì tiếp tục với một nghề sút giảm, em muốn có nghề mới. Tất nhiên với lương khởi điểm trên $100,000 cho vị trí mức vào nghề, điều đó còn tốt hơn nhiều so với lương nghề 15 năm của em quãng $62,000 như một nhà báo. Em biết rằng em phải đầu tư hai năm vào giáo dục nhưng nó vẫn xứng đáng với điều đó.”

Tôi hỏi: “Từ lúc bạn trở lại trường, bạn cảm thấy thế nào?”

Eric nói rằng anh ta cảm thấy không thoải mái sau nhiều năm thế xa trường: “Không dễ dàng gì cho ai đó vào độ tuổi em. Em đã có gia đình với các trách nhiệm (Anh ta có hai con còn trẻ) và em không thể dành toàn bộ thời gian để học tập như những người khác. Nhưng em có ưu thế, em biết điều em muốn và em có phương hướng rõ ràng để đạt tới mục đích giáo dục của em khi người khác có thể không có.”

Patrick là nhà phân tích tài chính 35 tuổi, mất việc trong cuộc khủng hoảng tài chính. Anh ta đồng ý với Eric rằng trở lại trường là khó cho sinh viên lớn tuổi hơn nhưng anh ta có ý kiến khác: “Em biết nó là không dễ dàng sau khi làm việc nhiều năm nhưng với em khó khăn nhất là cạnh tranh với sinh viên trẻ hơn. Em ngạc nhiên là sinh viên trẻ hơn ngày nay có tính cạnh tranh thế và họ làm việc chăm chỉ để đạt tới điều họ muốn. Thế hệ này là rất khác với thời khi em vào trường mười năm trước. Đó là thách thức lớn cho em nhưng em biết điều em muốn vì với kinh nghiệm của em trong tài chính tổ hợp với kĩ năng phần mềm, em biết rằng em có thể kiếm được việc làm tốt hơn và làm ra được nhiều hơn điều em đã làm trong quá khứ.”

Mark là thầy giáo trường phổ thông 28 tuổi. Anh ta nói: “Em đã phạm phải sai lầm để làm thầy giáo. Khi em vào đại học, em đã chọn lĩnh vực học tập dễ dàng để có được bằng cấp. Em không có phương hướng cho nên lĩnh vực giáo dục dường như là chọn lựa tốt. Tuy nhiên en không thích dạy học và sau vài năm trong việc này, em thất vọng với bản thân mình. Em tiếc là em đã không biết về lập kế hoạch nghề nghiệp khi em còn trẻ hơn. Em chỉ vào đại học như hàng trăm nghìn người trẻ hơn. Em đã không biết điều em muốn cho nên em làm phí hoài nhiều thời gian quí giá vào những điều tầm thường. Bằng việc trở lại trường để học kĩ năng khác có thể cho em viễn cảnh tốt hơn.”

Kirk là “công nhân xã hội” 35 tuổi. Anh ta giải thích: “Em học triết học ở đại học, Sau khi tốt nghiệp em du hành qua nhiều nước để làm công việc từ thiện nhưng mọi sự không được như em mong đợi. Sau mười năm làm việc của người tình nguyện xã hội em đã bị vỡ mộng. Công việc từ thiện phức tạp hơn em nghĩ và em học được bài học lớn trong đời. Khi bạn không có việc làm, lương và nghề tốt, bạn chỉ “nổi trong đời”, cũng như chiếc lá trong dòng sông mà không biết liệu bạn sẽ kết thúc ở đâu. Bây giờ em tin trở lại trường để học phần mềm là điều tốt nhất để xây dựng cuộc đời em và cho dù ở tuổi 35 cũng là không quá trễ.”

Một điều đặc biệt về hệ thống giáo dục ở Mĩ là nó dành cho mọi người, bất kể tuổi tác của bạn. Mọi người có thể trở lại trường và học bất kì cái gì họ muốn vào bất kì lúc vào và bất kì tuổi nào. Học liên tục và học cả đời thực sự bắt rễ ở Mĩ. Tại CMU, có nhiều sinh viên già hơn trong độ tuổi 50 và 60, những người về hưu khỏi công việc rồi quay lại trường nhưng hầu hết họ đều học các môn về lịch sử, triết học, thiên văn học, và nghệ thuật để làm phong phú cuộc sống của họ. Tôi đã không gặp ai trong kĩ nghệ hay máy tính nhưng tôi chắc sẽ có một số người trong tương lai.

—English version—

Conversation with aldult students

This year my Master’s degree program in software engineering have five students who are older than most. Eric is a 40-year-old journalist who had worked for a newspaper for 15 years and decided to go back to school. During my conversation with him, he says that he wants a new career and he have conducted intensive research then decided that being a software engineer even at his age is still worth it.

I asked: “What do you want to do after finish our program?”

Eric said: “I like to work as a software engineer or software project manager. I have experience as a journalist who have written many articles as well as conduct interviews but with so many on line newspapers, magazines, and social media such as Facebook, Twitter there is no place for a professional journalist like me anymore. Instead of continue with a diminishing career, I want to have a new career. Of course with a starting salary over $100,000 for entry level position, it is much better than my 15 years career salary of $62,000 as a journalist. I know that I have to invest two years in education but it is still worth it.”

I asked: “Since you are back in school, how do you feel?”

Eric said that he felt uncomfortable after so many years away from school: “It is not easy for someone at my age. I already have a family with responsibilities (He has two young children) and I cannot spend all my time to study like others. But I do have an advantage, I know what I want and I have a clear direction to achieve my educational goals when others may not.”

Patrick is a 35 years old financial analyst who lost his job during the financial crisis. He agreed with Eric that returning to school was difficult for older students but he had different opinion: “I know it is not easy after working for several years but to me the most difficulty is to compete with younger students. I am surprised that younger students today are so competitive and they work hard to achieve what they want. This generation is very different from the time when I went to school ten years ago. That is a big challenge for me but I know what I want because with my experience in finance combine with software skills, I know that I can get better job and make more than what I have made in the past.”

Mark is a 28 years old high school teacher. He said: “I had made a big mistake to be a teacher. When I went to college, I selected the easiest field of study just to get a degree. I had no direction so education field seemed to be a good choice. However I did not like teaching and after few years in this job, I got frustrated with myself. I regretted that I did not know about career planning when I was younger. I just went to college like hundred thousands of younger people. I did not know what I wanted so I waste a lot of precious time on trivial things. By returning to school to learn another skills may give me better perspective.”

Kirk is a 35 years old “social workers”. He explained: “I studied philosophy in college. After graduated I travelled to many countries to do charity works but things did not turned out as expected. After ten years of social volunteer works I was disillusioned. Charity work is complicated than I think and I learned a big lesson in life. When you do not have a good job, salary and a career, you just “float in life”, just like a leaf in the river without knowing where you will end up. Now I believe go back to school to learn software is the best thing to rebuild my life and even at 35 it is not too late.”

One special thing about the education system in the U.S is that it is for everyone, regardless of your age. People can go back to school and learn whatever they want at anytime and any age. Continuous learning and lifelong learning really takes roots in the U.S. At CMU, there are several older students in the 50s and 60s who retired from work then go back to school but most of them are taking courses in history, philosophy, astronomy, and arts to enrich their life. I have not met anyone in engineering or computer yet but I am sure there will be some in the future.