Tôi đã nhận được nhiều email hỏi về thông tin về chứng nhận Công nghệ thông tin (CNTT). Một số người hỏi liệu họ có nên tới trường đặc biệt để được chứng nhận trong công nghệ CNTT đặc biệt hay đi tới đại học để được bằng cấp. Một người đã viết rằng người đó đã cân nhắc khác biệt giữa số tiền và thời gian dành cho một chứng chỉ và cho một bằng cấp để có được việc làm trong công nghiệp. Dường như là có nhiều ý kiến về vấn đề này.

Đáp: Có khác biệt lớn giữa chứng chỉ CNTT và bằng cấp CNTT. Đào tạo chứng chỉ yêu cầu chỉ vài tuần tới vài tháng. Bằng cấp đại học yêu cầu bốn năm. Chứng chỉ CNTT xác định đủ tư cách để hỗ trợ việc làm trong công nghiệp. Bằng cấp CNTT xác định bạn đủ tư cách cho đa dạng nghề nghiệp trong công nghiệp. Mọi người không cần tới đại học để kiếm việc làm, họ có nhiều chọn lựa tuỳ theo tình huống riêng của họ.

Chứng nhận CNTT được cấp bởi công ti công nghệ. Mục đích của nó là để chắc rằng người được chứng nhận hiểu cái gì đó về chức năng của sản phẩm của công ti đó. Chẳng hạn, Microsoft có vài chứng nhận, từng cái hội tụ vào một sản phẩm Microsoft đặc thù. Các công nhân hỗ trợ cho sản phẩm của Microsoft phải học về sản phẩm đó rồi lấy bài kiểm tra để kiểm nghiệm rằng họ có kĩ năng làm việc đó.

Vấn đề là ở chỗ từng công ti có tập các tiêu chí chứng nhận riêng của họ và chúng tất cả đều khác nhau. Microsoft có tiêu chí riêng của nó; Cisco có tiêu chí riêng của nó, Novell có tiêu chí riêng của nó v.v. Bất kì điều gì Microsoft nghĩ một công nhân nên biết đều có thể khác với Cisco. Nếu bạn đã từng lấy kì thi Novell, kì thi Microsoft, hay kì thi Cisco, bạn có lẽ đã được dạy để trả lời những câu hỏi trong kì thi theo cách một công ti đặc thù muốn bạn trả lời những câu hỏi đó. Thỉnh thoảng, Microsoft muốn làm A nhưng Cisco muốn bạn làm B trong cùng tình huống đó. Cho nên nếu bạn muốn được chứng nhận trong một công nghệ đặc thù nào đó, bạn phải đi học về đào tạo đặc thù. Nếu bạn muốn lấy kì thi chứng nhận của Novell, bạn phải trả lời theo cách Novell muốn. Nếu bạn lấy kì thi của Microsoft, bạn phải trả lời theo cách Microsoft muốn. Với cùng câu hỏi, từng công ti có thể có các câu trả lời đúng khác nhau. Đây là lí do tại sao điều đó rất gây lẫn lộn cho những người đã lấy nhiều chứng chỉ từ các công ti khác nhau.

Bởi vì các chứng nhận được cấp bởi công ti công nghệ, công ti này có thể thay đổi, cập nhật hay cấp chứng chỉ mới hoàn toàn thường xuyên theo ý của họ. Mọi chứng chỉ đều dựa trên vòng đời của sản phẩm, như hệ điều hành hay máy phục vụ. Chứng chỉ của bạn chỉ  có giá trị khi sản phẩm đó được dùng. Chẳng hạn, bạn đã trả nhiều tiền để học và đỗ kì thi để  đủ tư cách biết về NT 3.5 đối với chương trình Microsoft MCSE. Khi Microsoft đổi MCSE sang NT 4.0, mọi thứ bạn biết trong phiên bản 3.5 không còn hợp thức. Bạn phải lấy lớp học và kì thi khác để có đủ tư cách cho NT 4.0. Khi Microsoft chuyển sang Window 2000, bạn phải lấy các lớp thêm nữa, các kì thi thêm nữa. Bây giờ Window 7 ra, bạn phải học những điều mới, lấy thêm kì thi, lấy thêm chứng chỉ để có được phẩm chất được cập nhật nhất của Microsoft.

Xin xem xét điều này: Các công ti công nghệ chỉ quan tâm tới sản phẩm của  họ. Họ muốn có sản phẩm mới đưa ra cứ sau vài tháng hay vài năm để cho họ có thể làm ra nhiều tiền. Như một người hỗ trợ, bạn phải liên tục học bất kì cái gì bạn cần để giữ việc làm của bạn. Công ti công nghệ không quan tâm bạn phải học bao nhiêu lớp hay bạn phải đỗ được bao nhiêu kì thu để đủ tư cách làm việc. Nếu bạn làm việc cho một công ti, người quản lí của bạn có thể trả tiền cho việc đào tạo của bạn để nâng cấp kĩ năng của bạn. Nếu bạn tìm việc làm, bạn phải trả tiền riêng của bạn để nâng cấp kĩ năng. Nếu bạn không có chứng chỉ mới nhất, họ không thuê bạn, bất kể bạn có bao nhiêu năm kinh nghiệm với phiên bản trước. Nếu họ cần hỗ trợ Window 7 nhưng bạn có kinh nghiệm Window Vista, bạn không đủ tư cách.

Bởi vì chứng nhận được cấp bởi công ti công nghệ đặc thù, họ không chuẩn bị cho bạn làm việc trong khu vực miền CNTT toàn thể. Bạn chỉ biết một công nghệ, một khu vực đặc thù, và có thể làm điều có giới hạn liên quan tới điều bạn biết. Ngày nay hầu hết các công ti không dùng một công nghệ mà nhiều công ti dùng các công nghệ tích hợp. Chẳng hạn, một công ti có thể dùng Microsoft, Cisco, Novell, Oracle, Dell, HP, Unix, Linux v.v. Nhưng như một người được Microsoft chứng nhận, bạn chỉ  có thể làm việc trong cái gì đó liên quan tới điều bạn có phẩm chất để làm, không phải là cái gì đó khác.

Còn có “vấn đề nhạy cảm” khác nên được nhắc tới. Công ti công nghệ là trong việc bán sản phẩm  của họ. Họ không trong việc đào tạo cho nên họ khoán ngoài điều đó cho các công ti đào tạo. Các công ti đào tạo làm ở trong việc làm đào tạo. Họ đào tạo càng nhiều người, họ càng làm được nhiều tiền. Họ không muốn sinh viên trượt kì thi và ở lại lớp chiếm chỗ của ai đó mới khác. Một số công ti “vô đạo đức” thường dùng “thủ đoạn”, “lối tắt”, hay thậm chí cho bạn “đáp án” mà bạn có thể ghi nhớ và đỗ được kì thi chứng chỉ mà thực sự không biết rõ về công nghệ.

Vài năm trước đây, một phóng viên báo San Jose đã điều tra loại đào tạo này. Cô ấy tới một trường đào tạo, trả tiền và nhận được “Tờ giấy trả lời bài thi” chỗ cô ấy có thể ghi nhớ trong vài ngày để đỗ kì thi chứng chỉ. Cô ấy đỗ bẩy chứng chỉ Microsoft rồi viết trên tờ báo đó rằng cô ấy đã được “chứng nhận” là chuyên gia trong công nghệ mà thậm chí không chạm tay gì tới máy phục vụ, hay máy tính. Bài báo đó khuấy động lên cơn giận dữ trong công nghiệp, nhắc nhở Microsoft phải huỷ bỏ hợp đồng với trường đào tạo đặc thù đó và đổi kì thì kiểm tra trên giấy thành kiểu thi tình huống. Theo ý kiến của tôi, đấy chỉ là giải pháp tạm thời. Nhiều kì thi chứng chỉ vẫn được tiến hành theo cách viết nghèo nàn, kém tổ chức và không gióng thẳng với nhu cầu của công nghiệp. Vẫn khó biết liệu người được chứng chỉ có biết đủ rõ về công nghệ không nếu chỉ dựa trên vài tuần đào tạo. Nếu một người trả đủ tiền, người đó vẫn có thể đỗ nhiều kì thi trước khi chứng nhận được cấp bởi công ti độc lập, không ai từ cơ quan chính phủ hay cơ quan đặc thù giám sát qui trình chứng nhận này. Ngày nay có hàng triệu công nhân CNTT “được chứng nhận” trên khắp thế giới, nhiều người trong số họ chỉ biết đủ để làm công việc tối thiểu. Đó là lí do tại sao nhiều công nhân được chứng nhận CNTT không nhận được sự kính trọng từ các công nhân CNTT chuyên nghiệp.

Vẫn còn tranh cãi về nhu cầu với bằng cấp so với nhu cầu về chứng nhận. Không có giải pháp. Một số người tin rằng trong vài tháng, chứng chỉ có thể giúp cho người ta kiếm được việc làm tốt hơn, nhanh hơn và rẻ hơn. Những người khác tin vào giáo dục trong nhiều năm có thể giúp cho mọi người có được cái nhìn tốt hơn, kĩ năng cao hơn, tri thức sâu hơn điều sẽ giúp họ xây dựng nghề nghiệp trong thời gian dài. Theo ý kiến tôi, họ tất cả đều đúng trong cách nhìn riêng của họ.

Cho nên điều tốt nhất có lẽ là nhìn vào trong thị trường việc làm địa phương. Thị trường việc làm có nhu cầu người có bằng cấp hay chứng chỉ? Công nghiệp CNTT địa phương cần cái gì? Hầu hết các quảng cáo có yêu cầu bằng cấp hay chứng chỉ không? Một  người cần bao nhiêu chứng chỉ  để kiếm được việc làm? Làm sao chúng ta đánh giá được kĩ năng và kinh nghiệm của một người?

Để  tìm câu trả lời cho điều này, tôi dành vài tuần nhìn vào quảng cáo việc làm ở vài nước để nhận diện xu hướng thuê người. Ngày nay câu trả lời là bằng đại học được cần để làm việc trong công nghiệp ở Mĩ, Anh, các nước phương Tây, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc điều đưa những người có chứng nhận vào bất lợi. Tôi cũng gọi điện tới nhiều bạn bè trong công nghiệp hỏi ý kiến họ. Một người quản lí cấp cao của một công ti phần mềm lớn đã tóm tắt điều đó như sau: “Có quá nhiều công nhân CNTT có chứng chỉ, nhiều người không làm điều họ đang làm. Nhiều người gian lận các kì thi chứng chỉ. Cung đã vượt quá cầu. Không có cách nào nhận diện người có kĩ năng từ người không có kĩ năng. Chúng tôi không thuê họ thêm nữa.” Một người đã tham dự trường cấp chứng chỉ bảo tôi: “Tôi không thực sự biết cần chứng chỉ nào hay cần bao nhiêu để kiếm được việc làm. Có quá nhiều điều được quảng cáo bởi các công ti đào tạo rằng họ là tốt nhất và có thể kiếm việc làm cho bạn nhưng không ai đảm bảo điều đó.”

Lời khuyên tốt nhất tôi có thể đưa ra ở điểm này là đánh giá công nghiệp việc làm địa phương cần gì rồi bạn tự hỏi mình cái gì là tốt nhất cho bạn. Bạn cần việc làm hay nghề nghiệp? Bạn muốn làm gì trong năm tới, mười năm tới, và cho phần còn lại cuộc đời của bạn?

—-English version—-

Information Technology certification

I have received several emails asking for information about Information Technology (IT) certifications. Some people asked whether they should go to special schools to get certified in particular IT technology or go to college to get a degree. One people wrote that he considered the different between amount of money and time spent for a certificate and for a degree to get a job in the industry. It seems that there are many opinions on this issue.

Answer: There is a big different between an IT certificate and an IT degree. Certificate training requires only few weeks to few months. College degree requires four years. IT certificate qualifies you for supporting job in the industry. IT degree qualifies you for variety of careers in the industry. People do not need to go to college to get a job, they have many choices depend on their own situations.

IT certifications is issued by a technology company. Its purpose is to make sure a that the certified person understands some of the functionality of that company’s product. For example, Microsoft has several certifications, each focuses on a particular Microsoft product. Workers who support a Microsoft products must learn about that product than take a test to validate that they have the skill to do the job.

The problem is that each company has their own set of certification criteria and they are all different. Microsoft has its own criteria; Cisco has its own criteria, Novell has its own criteria, etc. Whatever Microsoft thinks a worker should know may be different from Cisco. If you have ever taken a Novell exam, a Microsoft exam, or a Cisco exam, you probably have been taught to answer questions on the exam the way a particular company wants you to answer the questions. Sometime, Microsoft want you to do A but Cisco want you to do B in the same situation. So if you want to get certified in a particular technology, you must go to a particular training. If you take a Novell certificate exam, you must answer the way Novell wanted. If you take the Microsoft exam, you must answer the way Microsoft wanted. For the same question, each company could have different correct answers. This is why it is very confusing to people who have taken more than one certificate from different companies.

Because certifications are issued by technology company, the company can change, update, or completely issue a new certification as often as it wants. All certificates are based on the life cycle of a product, such as an operating system or a server. Your certificate only has value when that product is being used. For example, you have paid a lot of money to learn and passed an exam to qualify for Microsoft MCSE for NT 3.5. When Microsoft changed the MCSE to NT 4.0. Everything that you learn in 3.5 is no longer valid. You have to take another class and exam to qualify for NT 4.0. When Microsoft switch to Window 2000, then you have to take more classes, more exams. Now Window 7 came out, you have to learn new things, take more exams, get more certifications to get the most-up-to-date Microsoft’s qualifications.

Please consider this: Technology companies only care for their products. They want to have new product come out every few months or year so they can make more money. As the support person, you must continue to learn whatever you need to keep your job. Technology company does not care how many classes you must take or how many exams you must pass to qualify to work. If you work for a company, your manager may pay for your training to upgrade your skill. If you are looking for job, you are on your own. If you do not have the latest certificate, they do not hire you. Regardless how many years of experience that you have with the previous version. If they need a Window 7 support but you have Window Vista experience, you are not qualified.

Because certifications are issued by particular technology company, they do not prepare you to work for the entire IT domain area. You only know one technology, one specific area, and can do limited thing related to what you know. Today most companies do not use one technology but many integrated technologies. For example, a company may use Microsoft, Cisco, Novell, Oracle, Dell, HP, Unix, Linux etc. But as a Microsoft certified, you can only work in something related to what you are qualified to do, not something else.

There is another “sensitive issue” that should be mentioned. Technology company is in the business to sell their products. They are not in the business of training so they outsource it to training companies. Training companies are in the business of training. The more people they train, the more money they make. They do not want students to fail an exam and stay in class taking the place of someone new. Some “Unethical” companies often use “Tricks”, “Shortcuts”, or even give you the “Answers” that you can memorize and pass the certification exams without really know the technology well.

Few years ago, a San Jose newspaper reporter investigated this kind of training. She went to a training school, paid money and received an “Exam answer sheets” where she could memorize in few days to pass certificate exams. She passed seven Microsoft certificates then wrote in the newspaper that she was “Certified” as expert in the technology without even touch a server, or a computer. That article stirred up angers in the industry, prompted Microsoft to cancelled the contract with that particular training school and changed the paper test exams into a simulation type of exam. In my opinion, it is only a temporary solution. Many certificate exams are still poorly written, poorly organized, and not in alignment with the needs of the industry. It is still difficult to know whether a certified person know the technology well enough just based on few weeks trainings. If a person pay enough money, he could still pass many exams because certifications are issued by independent company, no one from government or special authority is overseeing the certification process. Today there are millions of  “Certified” IT workers all over the world, many of them just know enough to do minimum work. That is why many IT certified workers do not receive respect from professional IT workers.

There is still debate over the need for a degree versus the need for a certification. There is no resolution. Some people believe that in few months, a certificate can help people to get a job which is better, faster, and cheaper. Other believe an education for several years can help people to get a better view, higher skills, deeper knowledge which would help them to build a career for a long time. In my opinion, they are all correct in their own view.

So it would be best to look in the local job market. Is the job market demands people with degree or certificate? What does the local IT industry need? Do most advertisements require a degree or a certificate?. How many certificates does a person need to get a job? How do we assess a person’s skills and experience?

To find the answer for this, I spent several weeks looking at job advertising in several countries to identify a trend in hiring. Today the answer is a college degree is needed to work in the industry in the U.S, the UK, Western European countries, China, Japan, S. Korea which puts people with certifications at a disadvantage. I also called several friends in the industry for their opinions. One senior manager of a large software company summarized it as follow: “There are too many certified IT workers already, many do not know what they are doing. So many people cheat on certificate exams. The supply has exceed demand. There is no way to identify skilled people from unskilled people. We do not hire them anymore” A person attended certificate school told me: “I do not really knows which certificates or how many are needed to get a job. There are too many advertized by training companies that they are the best and can get you jobs but no one guarantee it.”

The best advice I can give at this point is to assess what the local job industry need then ask yourself what is best for you. Do you need a job or a career? What do I want to do next year, next ten years, and for the rest of your life?