28 May, 2021
Bắt đầu một công ti
Một sinh viên Khoa học máy tính viết cho tôi: “Em sẽ tốt nghiệp tháng sau và muốn bắt đầu công ti riêng của em với vài người bạn. Em đã đọc blog của thầy về khởi nghiệp và thích nó lắm. Câu hỏi của em là khi nào sẽ là đúng lúc để bắt đầu một công ti vì hiện thời kinh tế địa phương còn yếu và nhiều công ti khởi nghiệp thất bại. Em có nên đợi cho tới đúng lúc không? Thầy có gợi ý gì cho nhóm người tốt nghiệp muốn bắt đầu một công ti công nghệ? Xin thầy giúp cho.”
Đáp: Bao giờ cũng có cơ hội bất kì khi nào bạn sẵn sàng. Vì kinh tế còn yếu, đó là lúc tốt nhất để bắt đầu công ti riêng của bạn vì bạn có ít đối thủ cạnh tranh hơn. Nếu bạn bắt đầu bây giờ thì khi nền kinh tế phục hồi, bạn đã được thiết lập vững chắc và sẵn sàng mở rộng (như, Apple bắt đầu trong khi suy thoái kinh tế năm 1978; Google bắt đầu trong thời kinh tế yếu của năm 1996.).
Một khu vực cung cấp cơ hội tiềm năng là đào tạo công nghệ thông tin. Với tự động hoá văn phòng, cả chính phủ và công ti tư đều cần áp dụng công nghệ vào cải tiến tính hiệu quả và họ cần đào tạo công nhân văn phòng để dùng công nghệ. Đào tạo truyền thống bị giới hạn vào kích cỡ lớp và không thể nâng qui mô lên nhanh chóng. Bạn có thể phá vỡ kinh doanh đó bằng đào tạo trực tuyến để đào tạo nhiều người với giá thấp hơn. Khi bạn có thể cung cấp đào tạo có chất lượng và hiệu quả bạn sẽ thành công. Bạn có thể nhìn vào ví dụ của Các môn học trực tuyến mở cho đại chúng- Massively Online Open Courses (MOOCs) đang sẵn có trên Internet, phần lớn các lớp đều được dạy trong tiếng Anh nhưng nếu bạn có thể làm cái gì đó tương tự trong ngôn ngữ riêng của bạn thì bạn có kinh doanh tốt. Nếu công ti khởi nghiệp của bạn có thể hội tụ vào giáo dục và đào tạo trực tuyến và xây dựng doanh nghiệp của bạn tương tự như MOOC, tôi nghĩ bạn sẽ làm tốt. Năm ngoái khi tôi ở Trung Quốc, tôi đã thấy nhiều công ti khởi nghiệp Trung Quốc đi theo tấm gương của MOOC bằng việc cung cấp các lớp trong ngôn ngữ của họ với hàng triệu sinh viên, nhưng thay vì cung cấp nó mà không phí, họ tính tiền truy nhập và các môn học của họ. Giá biến thiên từ $10 tới $25 đô la một môn học, và họ dường như làm rất tốt.
Tất nhiên, vấn đề then chốt của giáo dục và đào tạo là chất lượng đào tạo. Chừng nào môn học của bạn được thiết kế tốt với chất lượng cao thì bạn có thể thành công vì có nhiều người cần học về công nghệ thông tin để giữ việc làm của họ. Ngày nay, với tính toán mây, công ti khởi nghiệp của bạn có thể tận dụng ưu thế của dịch vụ này bằng việc để mọi nội dung lớp học của bạn lên mây và quản lí truy nhập nó. Giá trị then chốt của bạn là: Cung cấp dịch vụ đào tạo theo cách đúng thời gian đáp ứng nhu cầu thị trường và làm cho nó thành sẵn có cho nhiều người với giá phải chăng.
Cơ hội tiếp mà bạn có thể hội tụ vào là chăm sóc sức khoẻ. Có nhu cầu khổng lồ đối với dịch vụ chăm sóc sức khoẻ ở các vùng sâu xa nơi việc đi tới bệnh viện hay tới khám bác sĩ là khó khăn. Nếu bạn có thể cung cấp giải pháp như viễn y tế bằng việc cho phép bệnh nhân nói chuyện với bác sĩ qua giao diện video của điện thoại thông minh của họ hay máy tính cá nhân (Xem blog của tôi về công nghệ sức khoẻ ở châu Phi), nơi bạn có thể tính số tiền nhỏ khi mọi người dùng dịch vụ này (hoặc bệnh nhân trả tiền hoặc bác sĩ trả tiền cho công ti của bạn về dịch vụ này). Những điều này có thể chứng minh là câu trả lời có tính chi phí-hiệu quả cho nhiều thách thức về chăm sóc sức khoẻ nơi thay vì phải đi cả đoạn đường dài và chờ đợi lâu để gặp bác sĩ, bệnh nhân sống ở các vùng sâu xa có thể nói chuyện với bác sĩ vào thời gian nào đó mà không phải đi xa. Có các ứng dụng khác bạn có thể phát triển cho điện thoại di động để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khoẻ như chẩn đoán từ xa, y bạ điện tử, giám sát bệnh nhân v.v. và đây là những cơ hội tốt để nhìn vào. Bằng việc hội tụ vào những cơ hội đang nổi lên này theo cách nhanh chóng và đúng thời gian, công ti khởi nghiệp của bạn có thể duy trì việc đi trước trong thị trường cạnh tranh này và mở rộng khi nhiều cơ hội hơn đang tới.
—English version—
Starting a company
A computer Science student wrote to me: “I will be graduating next month and want to start my own company with several friends. I have read your blog about entrepreneurship and like it very much. My question is when would be the right time to start a company since currently the local economy is weak and many startups failed. Should I wait for the right time? Do you have any suggestions for a group of graduates who want to start a technology company? Please help.”
Answer: There are always opportunities whenever you are ready. Since the economy is weak, it is the best time to start your own company because you have fewer competitors. If you start now when the local economy recovers, you are already established and ready to expand. (i.e., Apple started during the economic recession of 1978; Google started during the weak economy of 1996.).
One area that offers potential opportunity is information technology training. With office automation, both government and private companies need to apply information technology to improve efficiency and they need to train office workers to use technology. Traditional training is limited to class size and cannot scale up quickly. You can disrupt that business with on-line trainings to train a lot of people at lower prices. As long as you can provide quality and effective training you will succeed. You could look at the example of the Massively Online Open Courses (MOOCs) that is available on the Internet, most classes are taught in English but if you can do something similar in your own language then you have good business. If your startup can focus on the online education and training market and build your business similar to MOOCs, I think you will do well. Last year when I was in China, I saw several Chinese startups following MOOCs examples by providing classes in their languages with millions of students, but instead of providing it without charge, they charged money to access to their courses. The price varies from $10 to $25 dollars per course, and they seemed to do very well.
Of course, the key issue of education and training is the quality of training. As long as your course is well designed with high quality than you can succeed since there are many people who need to learn about information technology to keep their jobs. Today, with Cloud computing, your start-ups can take advantage of this service by putting all your class content on the Cloud and manage access to it. You key values are: Providing training service in a timely fashion that meets market demands and getting it to a lot of people at reasonable price.
The next opportunity that you may want to focus on is healthcare. There is huge need for effective healthcare services in rural areas where travel to hospitals or visit doctors is difficult. If you could provide solutions such as telemedicine by allowing patients to talk to doctors via the video-interface of their smartphone or personal computer (See my blog on health technology in Africa), where you could charge a small amount when people use this service (Either patients pay or doctor pay your company for this service). These can prove to be a cost-effective answer to several challenges in healthcare where instead of travel long distance and wait for a long time to see a doctor, patients who live in remote areas can talk to doctor at certain time without have to travel. There are other applications that you can develop for mobile phones to provide healthcare services such as tele-diagnostics, electronic health records, patient monitoring etc. and these are good opportunities to look into. By focus on these emerging opportunities in a quick and timely fashion, your startups can stay ahead in this competitive market and expand as more opportunities come.