12 Apr, 2021
Người mới vào việc
Một sinh viên viết cho tôi: “Em vừa mới tốt nghiệp với bằng kĩ nghệ phần mềm và kiếm việc làm như người phát triển trong một công ti phần mềm. Thầy sẽ cho lời khuyên nào cho ai đó bắt đầu việc làm đầu tiên trong công ti?”
Đáp: Vài tháng đầu trong việc làm mới là cơ hội của bạn để học và xây dựng nghề nghiệp của bạn. Đây cũng là lúc bạn biểu lộ cho công ti rằng họ ra quyết định đúng để thuê bạn. Không ai sẽ mong đợi rằng bạn có thể có năng suất ngay nhưng nếu bạn có thể học nhanh hết sức và biểu lộ bạn tốt thế nào so với những người mới được thuê khác, bạn có thể gây ấn tượng cho những người quản lí và có được nghề nghiệp của mình theo con đường nhanh.
Thứ nhất, bạn phải học nhiều nhất có thể được về kinh doanh của công ti cũng như cấu trúc tổ chức. Bạn phải biết ai là khách hàng, ai là người quản lí và những người có thể giúp bạn trong việc làm của bạn. Là nhân viên mới, hỏi các câu hỏi trong vài tuần đầu là dễ dàng hơn. Bạn cần biết về những chính sách, chuẩn, qui tắc nào đó của công ti nhưng cũng cần biết cả “văn hoá” và “qui tắc bất thành văn” trong công ti nữa. Mọi công ti đều có cách nào đó để làm việc và thỉnh thoảng nó không được viết ra cho nên phải chú ý tới những chi tiết này. Bạn cũng cần tìm ra những người có ảnh hưởng then chốt và tại sao họ có ảnh hưởng; bạn cần tuân thủ và khám phá ra điều gì thực sự quan trọng cho công ti.
Thứ hai, bạn cần đánh giá bạn cần những kĩ năng nào phải phát triển để đáp ứng cho nhu cầu về việc làm này và học chúng nhanh nhất có thể được để có thể thiết lập sự tín nhiệm của bạn với người khác. Phải chắc rằng bạn hiểu toàn thể vai trò và trách nhiệm của bạn và tránh lấn vào ai đó khác hay bỏ sót trách nhiệm của bạn. Đây là lúc để học và kính trọng người khác để cho bạn có thể là một phần của tổ. Mọi tuần bạn đều cần kiểm với người quản lí của bạn để nhận phản hồi về cách bạn thực hiện. Phải chắc rằng bạn hiểu mong đợi của họ là gì và mục đích của bạn là gì để giúp bạn đặt chiều hướng đúng.
Thứ ba, dành nhiều thời gian hơn để biết người quản lí mới của bạn, bạn cùng tổ mới và những người khác. Đây là lúc làm bạn chứ không phải kẻ thù. Nếu cần, hỏi xin sự giúp đỡ vì mọi người muốn giúp những người mới. Nếu bạn không biết cách hay nơi để lấy thông tin, hỏi người quản lí của bạn hay bạn cùng tổ để xin giúp đỡ, đừng cố gắng tự mình làm nó vì bạn có thể phạm sai lầm. Hội tụ vào cái gì là quan trọng cho tổ và bạn có thể làm gì để giúp. Nếu ai đó trong tổ bạn không đáp ứng tốt, đừng coi nó là chuyện cá nhân bởi vì bạn có thể ở trong vai trò mà ai đó khác đã từng ở. Cần thời gian để thiết lập tin cậy và tin tưởng trong bạn cho nên đưa nghị lực của bạn vào việc có hiệu quả và năng suất trong vai trò mới của bạn.
—-English version—-
New person on the job
A student wrote to me: “I just graduate with a degree in software engineering and get a job as developer in a software company. What advice would you give someone who starts the first job in a company?”
Answer: The first few months in a new job is your opportunity to learn and to build your career. This is also the time when you show the company that they are making the right decision to hire you. No one would expect that you can be productive immediately but if you can learn as fast as you can and show how good you are as compare with other new hires, you could impress managers and get your career into the fast track.
First, you must learn as much as possible about the business of the company as well as the organization structure. You must know who are the customers, who are the managers and people who can help you in your job. As a new employee, it is easier to ask questions during the first few weeks. You need to know about certain policies, standards, rules of the company but also the “Culture” or the “unwritten rules” in the company too. Every company has certain way to do work and sometime it is not written so pay attention to these detail. You also need to find out who the key influencers are and why they are influential; you need to observe and discover what is really important to the company.
Second, you need to assess what skills you need to develop to meet the demand of the job and learn them as fast as you can to establish your credibility with others. Make sure that you understand your role and responsibilities and avoid stepping into someone else or overlooking your responsibility. This is the time to learn and be respectful to others so you can be part of the team. Every week you may need to check with your manager and team members to get feedbacks on how you are performing. Make sure that you understand what their expectations are and what are your goals to help you to set the right direction.
Third, spend more time to know your new manager, your new teammates and others. This is the time to make friends not enemies. If need, ask for help since everybody would like to help new people. If you do not know how or where to get the information, ask your manager or teammates for help, do not try to do it by yourself as you may make mistake. Focus on what is important to the team and what you can do to help. If someone on your team does not respond well, do not take it personally because you may be in a role that someone else used to have. It takes time to establish trust and confidence in you so put your energy in being effective and productive in your new role.