Một thầy giáo hỏi tôi: “Thầy có cho rằng sinh viên có thể học tài liệu môn học theo cách riêng của họ bằng học tích cực được không? Trong trường hợp đó, tại sao họ cần thầy giáo? Xin thầy giải thích.”

Đáp: Sinh viên có thể đọc tài liệu theo cách riêng của họ nhưng họ cần thầy giáo để hướng dẫn họ. Trong phương pháp học tích cực, vai trò của thầy giáo là rất quan trọng và sinh viên không thể học được tốt nếu không có hướng dẫn đúng từ thầy giáo.  Trong học tích cực, thầy giáo cho sinh viên mục tiêu rõ ràng về điều họ mong đợi sinh viên hoàn thành và tài liệu đọc tốt để cho sinh viên có thể dạy bản thân họ những điều cơ bản để xây dựng nền tảng tri thức. Thảo luận trên lớp là chỗ thầy giáo hỏi các câu hỏi để đưa lớp vào mức độ học sâu hơn, sửa bất kì hiểu lầm nào và ôn lại những khái niệm không rõ. Thầy giáo phân chia tài liệu học thành nhiều đơn vị học rồi thiết lập các mục đích học rõ ràng cho từng đơn vị rồi chọn tài liệu đọc tương ứng với từng đơn vị nơi sinh viên có thể phát triển nền tảng TRƯỚC KHI tới lớp.

Học tích cực yêu cầu nhiều nỗ lực từ thầy giáo hơn là phương pháp giảng truyền thống. Chia tài liệu thành các đơn vị tách biệt rồi tạo ra mục đích học tập cho từng đơn vị là một kĩ năng yêu cầu thầy giáo làm điều đó nhiều lần để làm chủ nó. Thiết kế các hoạt động lớp dẫn tới thảo luận hiệu quả cũng yêu cầu nhiều thời gian và kinh nghiệm để làm cho nó hiệu quả. Thầy giáo phải thường xuyên hỏi bản thân mình “Mình muốn sinh viên học cái gì?”; “Làm sao mình chắc được rằng sinh viên đọc tài liệu đã phân công trước khi lên lớp?”; “Nền tảng cơ sở nào mình muốn sinh viên xây dựng trước khi lên lớp?”; “Loại câu hỏi nào mình nên hỏi để làm cho sinh viên đi vào hoạt động thảo luận?”; “Sinh viên có thể phát triển tri thức nào sau thảo luận trên lớp?; “Làm sao mình đo được tính hiệu quả học tập của họ?”

Trong học tích cực, thầy giáo chỉ giảng về những khái niệm chính hay những điều quan trọng mà sinh viên phải biết và phần lớn thời gian trên lớp được dành cho thảo luận nơi sinh viên diễn đạt quan điểm của họ, hỏi các câu hỏi, trả lời các câu hỏi và làm việc trên vấn đề. Tuy nhiên, phương pháp này CHỈ có tác dụng nếu sinh viên đã học những điều cơ bản bằng việc đọc tài liệu được phân công TRƯỚC KHI tới lớp để cho họ sẵn sàng học nhiều điều hơn.

Khi áp dụng phương pháp học tích cực cho việc dạy, thầy giáo phải bắt đầu bằng những khái niệm đơn giản rồi quan sát cách sinh viên phản ứng để tôn trọng cách quá trình học tích cực xảy ra và điều chỉnh từ từ cho tới khi họ có thể làm chủ phương pháp này. Lúc ban đầu, sinh viên sẽ thường phản ứng tiêu cực như “Thầy muốn chúng em làm cái gì?” hay “Tại sao thầy hỏi câu hỏi đó?” hay “Tại sao thầy không giảng?” Đừng cảm thấy không thoải mái nếu tình huống này xảy ra bởi vì nó sẽ xảy ra. Thầy giáo nên bắt đầu với một tổng quan mức cao đơn giản như “Công nghệ thông tin tác động tới xã hội của chúng ta như thế nào?” Hay “Giải thích xem làm sao điện thoại thông minh làm thay đổi cách mọi người trao đổi với nhau?”  Những kiểu câu hỏi này sẽ khuyến khích sinh viên tham gia vào trong thảo luận trên lớp vì nó không áp đặt câu trả lời “đúng” hay “sai”. Bạn cần có nhiều thảo luận như vậy để cho sinh viên cảm thấy thoải mái tham gia vào thảo luận trên lớp trước khi đi vào mức sâu hơn của học kĩ thuật.

Cách dễ nhất để bắt đầu với học tích cực là hỏi sinh viên cái gì làm họ quan tâm. ĐỪNG bắt đầu với cái gì đó quá hàn lâm mà hỏi họ điều họ quan tâm tới. Để cho họ chọn bất kì chủ đề kĩ thuật nào và phân công cho họ đọc về điều đó từ báo chí, tạp chí hay websites kĩ thuật rồi yêu cầu họ đem tới lớp để thảo luận. Để bắt đầu, tôi thường phân công cho các sinh viên làm việc theo tổ để đem các bài báo kĩ thuật từ các báo, tạp chí hay website thời sự tới lớp để thảo luận. Vì họ có thể chọn công nghệ nào họ thích, thảo luận trên lớp thường có được thú vị nhiều hơn. Các chủ đề như iPhone của Apple; kính của Google tới chuyển giao sản phẩm bằng trực thăng của Amazon và chia sẻ thông tin của Facebook hay việc mua Instagram bao giờ cũng làm cho sinh viên được hứng thú trong thảo luận.

Bước tiếp là yêu cầu từng tổ chuẩn bị bài trình bày kĩ thuật ngắn cho lớp và để lớp thảo luận về chủ đề đó. Điều này sẽ giúp phát triển kĩ năng mềm của họ và làm cho họ cảm thấy rằng họ đang học một cách tích cực. Thầy giáo nên yêu cầu sinh viên thăm dò cách chủ đề kĩ thuật tác động tới nghề nghiệp của họ hay cuộc sống cá nhân. Chẳng hạn: “Các em có cho rằng kính Google sẽ thay đổi cuộc sống của các em không?”, “Tại sao các em nghĩ máy tính bảng sẽ thay thế cho máy tính cá nhân?” Khi sinh viên bắt đầu quan tâm tới vài chủ đề kĩ thuật họ sẽ học nhiều hơn và gợi ý nhiều bài báo kĩ thuật cho thảo luận. Khi sinh viên quen thuộc với thảo luận trên lớp, thầy giáo sẽ dần dần hỏi các câu hỏi chuyên môn hơn liên quan tới điều sinh viên phải học trong môn học bắt đầu từ những câu hỏi mà sinh viên hiện hỏi. Chẳng hạn “Nếu máy tính bảng sẽ thay thế cho máy tính cá nhân thì các em sẽ cần những kĩ năng nào để phát triển phần mềm cho máy tính bảng?”; “Các em cần biết gì về máy tính bảng và ứng dụng di động?”; “Khác biệt gì giữa phát triển phần mềm cho máy PC và phát triển app cho di động và máy tính bảng?”

Là thầy giáo, thỉnh thoảng chúng ta quên mất rằng sinh viên có khả năng học tài liệu theo cách riêng của họ. Tất nhiên, nhiều người thích nghe giảng vì họ đã làm điều đó trong nhiều năm, từ tiểu học tới trung học. Do đó, với họ ngồi và nghe là dễ hơn và thoải mái hơn, nhưng họ cần học cách tham gia tích cực vào trong quá trình học VÀ họ sẽ KHÔNG học điều đó trừ phi chúng ta buộc họ học. Điều đó là KHÔNG dễ và nó thách thức các thầy giáo nhưng ngày nay, công nghệ thay đổi nhanh chóng và nếu sinh viên không phát triển thói quen học cả đời, họ sẽ không có khả năng cạnh tranh việc làm trong thị trường toàn cầu này. Không có thế hệ mới các công nhân tri thức chúng ta sẽ không bao giờ có thể xây dựng được xã hội tri thức và xây dựng nền kinh tế mạnh trong thời đại thông tin này.

Là thầy giáo, chúng ta cần nhắc nhở bản thân mình rằng ngày nay sinh viên không chỉ cần học tài liệu, họ cũng phải học cách ra quyết định về nghề nghiệp và cuộc sống của họ, họ cần biết họ phải có tri thức nào, họ phải phát triển kĩ năng nào và làm sao họ thu được chúng. Trong nhiều năm chúng ta tới lớp với việc cho rằng sinh viên của mình không được chuẩn bị cho nên chúng ta phải bảo họ, giảng cho họ, và hi vọng rằng họ sẽ học cái gì đó từ chúng ta. Việc học thụ động đó không còn hợp thức trong thế giới thay đổi nhanh chóng này. Chúng ta cần thay đổi phương pháp dạy của mình và mong đợi rằng sinh viên của chúng ta tới lớp và sẵn sàng học. Việc của chúng ta là hướng dẫn họ và khuyến khích họ tự học tài liệu dựa trên hướng dẫn của chúng ta.

Nhiều năm trước khi tôi bắt đầu áp dụng phương pháp này, tôi đã bảo sinh viên đọc tài liệu trước khi lên lớp. Tất nhiên ít người làm, nhưng tôi đã bắt đầu hỏi các câu hỏi từ tài liệu đọc và giả vờ không chú ý rằng phần lớn sinh viên là không thoải mái. Tôi tiếp tục: “Vì tất cả các em đã đọc và học về Cây nhị phân, chúng ta hãy bắt đầu với vài nhiệm vụ đơn giản. Hãy chuẩn bị giải quyết vấn đề sau: “Với một cây nhị phân đã cho, tìm phần tử cực đại.” Những người đã đọc chương về Cây nhị phân ngay lập tức bắt đầu giải vấn đề nhưng nhiều người không đọc tỏ ra bối rối. Trong vài ngày sau, tôi tiếp tục giả vờ rằng mọi sinh viên đều đã đọc tài liệu và tiếp tục yêu cầu họ giải quyết vấn đề trong lớp và cho điểm phụ cho những người đã làm. Trong vòng một tuần hay đại loại như vậy, phần lớn sinh viên bắt đầu học TRƯỚC KHI tới lớp và thái độ của họ bắt đầu thay đổi.

Tôi tin rằng sinh viên có khả năng học tài liệu theo cách riêng của họ NHƯNG việc tạo ra lớp học tích cực một cách thành công lại yêu cầu có thầy giáo, người có thể cho hướng dẫn đúng và hỗ trợ cho họ phát triển các kĩ năng và thái độ để cho họ có thể trở thành người học tích cực cả đời.

—English version—

Teaching with active learning method

A teacher asked me: “Do you think students can learn course materials on their own with active learning? In that case, why do they need teachers? Please explain.”

Answer: “Students can learn materials on their own but they need teachers to guide them. In active learning method, the role of teachers is very important and students cannot learn well without proper guidance from teachers.  In active learning, teachers give students clear objectives of what they expect students to accomplish and good reading materials so students can teach themselves the basics to build the knowledge foundation. Class discussion is the place where teachers ask questions to lead the class into a deeper level of learning, correct any misunderstanding and review any unclear concepts. Teachers divide the course materials into several units of learning then establish clear learning goals for each unit then select reading materials corresponding to each unit where students can develop the foundation BEFORE coming to class.

Active learning requires more efforts from teacher than traditional lecturing method. Breaking up materials into separate units then creating learning goals for each is a skill that require teachers to do it several times to master it. Designing class activities that lead to effective discussions also requires a lot of time and experiences to make it effective. Teachers must constantly ask themselves “What do I want students to learn?”; “How do I make sure that students read assigned materials before coming to class?”; “What are the basic foundation that I want students to build before class?”; “What kind of questions should I ask to get students into discussion activities?”; “What knowledge can students develop after class discussion?; “How do I measure their learning effectiveness?”

In active learning, teachers only lectures on the main concepts or important things that students must know and most of the class time is for discussion where students expressing their views, asking questions, answering questions and working on problems. However, this method ONLY works if students have learned the basics by reading the assigned materials BEFORE coming to class so they are ready to learn more things.

When apply active learning method to teaching, teachers should start with simple concept then watch how students react to observe how the active learning process happens and adjust slowly until they can master this method. In the beginning, students will often react negatively such as “What do you want us to do?” or “Why do you ask that question?” or “Why don’t you lecture?” Do not feel uncomfortable if this situation happens because it will. Teachers should start with a simple high level overview such as “How does information technology impact our society?” or “Explain how smartphone changes the way people communicate with each other?”  These types of questions will encourage students to participate in class discussion as it does not impose a “Right” or “Wrong” answers. You need to have several discussions like that to let students feel comfortable to participate in class discussion before go to the deeper level of technical learning.

The easiest way to start with active learning is to ask students what interests them. Do NOT start with something too academic but ask them what they care about. Let them choose any technical topic and assign them to read about that from newspapers, magazines or technical websites than ask them to bring to class for discussion. To start, I often assign students to work in teams to bring technical articles from current newspapers, magazines or websites to the class for discussion. Since they can choose what technology they like, the class discussion often gets more interesting. Topics such as Apple iPhone; Google’s glass to Amazon ‘s delivery products by drones and Facebook’s sharing information or the acquisition of Instagram always make students get excited in discussions.

The next step is to ask each team to prepare a short technical presentation to the class and let the class discuss about that topic. This will help develop their soft-skills and make them feel that they are learning actively. Teacher should ask students to explore how that technical topic impacts their career or personal lives. For example: “What do you think Google glass will change your life?”; “Why do you think tablets will replace personal computer?” When students begin to interest in several technical topics they will learn more and suggest more technical articles for discussions. When students are familiar with class discussion, teachers will slowly asking more specific questions relate to what students must learn in the course starting with the questions that students currently ask. For example “If tablets will replace personal computer then what skills do you need to develop software for tablets?”; “What do you need to know about tablets and mobile application?”; “What is the difference between develop software for PC and develop app for mobile and tablets?”

As teachers, sometimes we forget that students are capable to learn the materials on their own. Of course, many like to listen to lecture because they have been doing that for many years, from elementary to high school. Therefore, it is easier and comfortable for them to sit and listen but they need to learn how to actively engage in to the learning process AND they will NOT learn that unless we force them to. It is NOT easy and it is challenging to teachers but today, technology changes fast and if students do not develop the lifelong learning habit, they will not be able to compete for jobs in this global market. Without a new generation of knowledge workers we will never be able to build a knowledge society and build a strong economy in this information age.

As teachers, we need to remind ourselves that today students not only need to learn the material, they must also learn how to make decisions about their career and their lives, they need to know what knowledge that they must have, what skills they must develop and how do they acquire them. For many years we come to class expecting our students to be unprepared so we have to tell them, lecture to them, and hope that they will learn something from us. That passive learning is no longer valid in this fast changing world. We need to change our teaching method and expect that our students come to class and are ready to learn. Our job is to guide them and encourage them to learn the material by themselves based on our guidance.

Several years ago when I began to apply this method, I told my students to read the materials before class. Of course few did, but I started to ask questions from the reading materials and pretended not to notice that most students were uncomfortable. I continued: “Since all of you have read and learned about Binary Tree, let us begin with some simple tasks. Please prepare to solve the following problem: “Given a complete binary tree, find a Maximum element.” Those who read the chapter about Binary Tree immediately started solving problem but many who did not were embarrassed. For the next few days, I continued to pretend that all students have read the materials and continued by asking them to solve problems in class and gave extra points to those who did. Within a week or so, most students began to study BEFORE coming to class and their attitude began to change.

I believe that students are capable of learning materials on their own BUT successfully creating an active learning classroom requires teachers who can give proper guidance and support to help them develop the skills and attitudes so they can become active life-long learners.