Abasi là cựu sinh viên của tôi từ Kenya đã tốt nghiệp bốn năm trước. Hôm qua anh ta quay lại và nói chuyện về công ti khởi nghiệp của riêng mình. Sau đây là câu chuyện của anh ta mà tôi muốn chia sẻ cùng các bạn:

Abasi háo hức khi anh ta hỏi tôi: “Em đã học được nhiều từ chương trình nhà doanh nghiệp của thầy, đặc biệt về cơ hội ở các nước đang phát triển. Khi em trở về Kenya, thay vì làm việc cho công ti CNTT và có việc làm trả lương tốt, em bắt đầu công ti riêng của em. Kenya là một nước lớn và nông nghiệp là nghề chính với nhiều nông dân. Những người làm việc ở khu vực sâu và xa thường không có thông tin về xu hướng thị trường, dữ liệu thời tiết, giá cả cây trồng v.v. cho nên họ dựa vào các nhà phân phối để cung cấp cho họ thông tin này. Nếu nhà phân phối cho họ thông tin sau, mùa màng của họ có thể bị hỏng và họ có thể phá sản. Nếu họ trồng cây sai và giá hạ lúc mùa thu hoạch, họ có thể mất toàn bộ tiền tiết kiệm của mình. Nếu họ không biết về dự báo thời tiết, vì họ trồng cây trồng sớm trước khi mùa mưa tới, họ có thể mất toàn bộ hạt giống trong hạn hán. Có nhiều thông tin mà nông dân cần để thành công và phần lớn chúng đều dựa trên việc có dữ liệu đúng, thông tin hiện thời nhất, để cho họ có thể ra quyết định đúng.”

“Biết cơ hội này, em tạo ra một ứng dụng di động để cung cấp thông tin cho họ. Mặc dầu băng thông Internet sẵn có ở nhiều thành phố nhưng vẫn chưa vươn tới vùng sâu vùng xa. Tuy nhiên di động là rất phổ biến vì nhiều người bây giờ có điện thoại thông minh riêng. Đó là lí do tại sao em bắt đầu công ti riêng của em chuyên vào phát triển app di động cho nông dân. Từ bài giảng của thầy rằng khách hàng là điều đầu tiên bất kì ai cũng phải bắt đầu, em nhận diện các nông dân sống ở vùng sâu vùng xa có điện thoại thông minh đều là khách hàng. Gợi ý của em với họ là thông tin nông nghiệp, khi em giải quyết vấn đề của họ về cần thông tin cho nông trại của họ. Và tất nhiên kênh phân phối là website nơi khách hàng có thể đạt tới công ti của em qua điện thoại thông minh.”

Tôi hỏi: “Em biết rõ nhưng làm sao em làm tiền được bằng việc chỉ cung cấp thông tin?”

Abasi cười: “Em chưa bao giờ quên rằng thầy bao giờ cũng nhấn mạnh trong lớp về tầm quan trọng của việc có thu nhập. Sau rốt, nó là chuyện kinh doanh. Em liên hệ với các công ti giống và tạo ra kinh doanh trực tuyến trong website của em nơi các nông dân có thể mua hạt giống từ các công ti mà không phải đi nhà phân phối trung gian. Với mọi giao tác, em nhận được 5% từ công ti giống, còn tốt hơn là trả cho nhà phân phối trung gian vì những người này thường nâng giá hạt giống lên 10% tới 20%. Về căn bản, em cắt bỏ người trung gian bằng các giao tác được tự động hoá đầy đủ giữa công ti giống và nông dân. Các công ti giống hài lòng vì họ có thể vươn tới nhiều nông dân hơn trên trực tuyến; nông dân hài lòng vì họ có thể mua hạt giống rẻ hơn và hạt giống được chuyển tới cho họ qua bưu điện hay công ti vận tải (Lưu ý: Ở Kenya, công ti xe bus làm việc chuyển giao hàng hoá cho các vùng sâu vùng xa.) Em cũng liên hệ với các chợ để cho nông dân có thể bán cây trồng của họ dựa trên giá thị trường hiện thời. Nông dân biết đích xác giá thị trường vào ngày đó vì em cập nhập cho họ hàng giờ, cho nên không ai có thể lừa được nông dân vì họ biết cây trồng của họ có thể được bán bao nhiêu ở thị trường tự do. Ở Kenya, nhiều công ti giống cũng bán cây trồng cho nên kết nối này có tác dụng rất tốt cho cả hai. Tất nhiên em cũng thu được 5% cho mọi giao tác trực tuyến dùng website của em.”

Tôi hỏi: “Thầy rất hài lòng là em làm tốt, nhưng có những điều khác nữa chứ.”

Abasi cười to: “Không, em không bao giờ quên điều thầy đã dạy em. Mọi kinh doanh đều là quan hệ cho nên em muốn chắc rằng mọi khách hàng đều được hài lòng với dịch vụ của em. Em có hỗ trợ trực tuyến 24 giờ nơi họ có thể liên hệ với công ti của em vào bất kì lúc nào để biết tình trạngc bán hay mua qua điện thoại, emails hay tin nhắn. Em cũng có trợ giúp cá nhân nơi các nông dân có thể nói chuyện với các chuyên gia nông nghiệp, người là sinh viên nông nghiệp mà có thể giúp trả lời các câu hỏi của họ. Em giữ mối quan hệ trực tiếp với mọi khách hàng và cung cấp mọi nhu cầu cần thiết cho họ để làm nông nghiệp trên đất của họ.”

Abasi tiếp tục: “Em cũng không quên về yếu tố tài nguyên then chốt trong lớp của thầy. Không công ti nào có thể làm tốt mà không có người cho nên em chăm nom tới nhân viên của em bằng việc trả lương tốt cho họ và cho họ tuỳ chọn cổ phần. Em thuê người tốt nghiệp máy tính để bảo trì website của em và phát triển ứng dụng di động. Em thuê người tốt nghiệp nông nghiệp để hỗ trợ cho khách hàng bằng tri thức chuyên gia của họ. Em cũng làm đối tác với các công ti giống cũng như thị trường bán cây trồng. Về căn bản em theo mọi chỉ dẫn thực hành của thầy và ngày nay công ti em là một trong những doanh nghiệp nông nghiệp trực tuyến lớn nhất ở Kenya.”

Anh ta tự hào tuyên bố: “Về căn bản công ti của em bây giờ là “Amazone.com” trong nông nghiệp. Đó là lí do tại sao em trở lại và cám ơn thầy về việc cung cấp cho em tri thức thực hành thế về khởi nghiệp.” Anh ta chỉ cho tôi xem vài bức ảnh về những phần thưởng anh ta đã nhận được từ chính phủ nước anh ta: “Có tin tức tốt lành; dữ liệu kinh tế của chính phủ thấy rằng trong hai năm qua, về trung bình, thu nhập của các làng vùng sâu vùng xa đã tăng lên 30%, xấp xỉ $ 385,000 đô la Mĩ. Nhiều nông dân thấy cuộc sống của họ được cải thiện khi lợi nhuận của họ tăng 20% tới 35%. Nhiều người coi thành công của họ là do tự động hoá của kinh doanh trực tuyến. Nhiều nông dân nhắc tới công ti của em cho nên em nhận được nhiều phần thưởng như “Nhà doanh nghiệp của năm” và “Người đóng góp kinh tế của năm.” Bây giờ hơn bao giờ hết, em tin rằng công nghệ thông tin là dẫn lái then chốt cho nền kinh tế vì nó mở ra nhiều cơ hội cho mọi người và giúp tạo ra tiến bộ trong khu vực sâu xa của các nước đang phát triển.”

—English version—

An enterpreneur story

Abasi is my former student from Kenya who graduated four years ago. Yesterday he came back and talked about his own startup company. Following is his story that I want to share with you:

Abasi was excited as he told me: “I learned a lot from your entrepreneur program, especially about the opportunity in developing country. When I returned to Kenya, instead of working for IT companies and have a good paying job, I started my own company. Kenya is a big country and agriculture is the main occupation with many farmers. People who work in rural area often do not have information about market trends, weather data, crops prices etc. so they rely on distributors to provide them with this information. If the distributors give them wrong information, their crops can be ruined and they could bankrupt. If they plant the wrong crops and the price goes down by harvest time, they can lose their entire savings. If they do not know about weather forecast, as they plant their crops early before the rain come, they could lose all their seeds in the drought. There is so much information that farmers need in order to succeed and most of them are based on having the right data, the most current information, so they can make the right decision.”

“Knowing this opportunity, I create an agriculture mobile application to provide information for them. Although Internet broadband is available in many cities but not yet reach rural area. However mobile is very popular as many people now own smartphone. That is why I start my own company specializes in developing mobile apps for farmers. From your teaching that customer is the first thing anyone must start, I identify farmers who live in rural area with smartphone as customers. My proposition to them is agriculture information, as I solve their problem of needing this information for their farms. And of course the distribution channel is the website where customer can reach my company via smartphone.”

I asked: “You learned well but how do you make money by just providing this information?”

Abasi laughed: “I never forget that you always insist in your class the importance of having revenue. After all, it is a business. I contact seeds companies and create an online business in my website where farmers can buy seeds from these companies without have to go through middle-distributors. For every transaction, I receive 5% from seeds companies which is better than pay middle-distributors because these people often raise seeds price by 10% to 20%. Basically, I cut out the middle people by fully automated transactions between seeds companies and farmers. The seeds companies are happy because they can reach more farmers on-line; farmers are happy because they can buy seeds cheaper and seeds are shipped to them via post office or transportation companies (Note: In Kenya, Bus companies do deliver merchandises in rural area.) I also contact markets so farmers can sell their crops to them based on current market prices. Farmers know exactly the market price on that day as I update them every hour, so no one can cheat farmers because they know how much their crops can be sold on the open market. In Kenya, many seeds companies are also selling crops so this connection works very well for both. Of course I also collect 5% for every online transaction that use my website.”

I asked: “I am very happy that you are doing well, but there are other things too.”

Abasi laughed out loud: “No I never forget what you have taught me. Every business is a relationship so I want to make sure that all customers are satisfied with my services. I have 24 hours online assistance where they can contact my company at anytime to get sales or purchasing status via phone, emails or text messages. I also have personal assistance where farmers can talk to agriculture experts, who are agriculture students that can help answer their questions. I keep a direct relationship with all customers and provide all the necessary means for them to farm their land.”

Abasi continued: “I also do not forget about key resources factor in your class. No company can do well without people so I care for my employees by paying them good salary and given them stock option. I hire computer graduates to maintain my website and develop mobile applications. I hire agriculture graduates to support customers with their expertise. I also partner with seeds companies as well as markets that sell crops. Basically I follow your all your practical instructions and today my company is one of the largest on line agriculture businesses in Kenya.”

He proudly declared: “Basically my company is now the “Amazone.com” in agriculture. That is why I return and thank you for providing me with such practical knowledge about entrepreneurship.” He showed me several pictures of the awards that he received from his government: “There is good news; government economic data found that in the past two years, on the average, rural village’s income has increased by 30%, approximately $ 385,000 US Dollars. Many farmers saw their lives improve as their profit increased 20% to 35%. Many attributed their successes to the automation of online business. Several farmers mentioned my company so I received several awards such as “Entrepreneur of the year” and “Economic contributor of the year”. Now more than ever, I believe that Information technology is the key driver for the economy as it opens many opportunities for people and helps create progress in the rural area of developing countries.”