23 2 NHỮNG QUYẾT ĐỊNH TẠO NÊN SỨC MẠNH “Chúng ta sinh ra là ể sống chứ không phải ể chuẩn bị sống.” — BORIS PASTERNAK Hy vọng và ước mơ của bạn là gì? Bạn sẽ ở âu trong 10 hay 15 năm tới? Bạn sẽ sống 10 năm tiếp theo như thế nào? Hiện tại bạn phải sống như thế nào ể có thể tạo dựng nên tương lai như mong muốn? Trong hiện tại và về lâu dài, iều gì là quan trọng nhất ối với bạn? Bạn có thể làm gì ể ịnh hình nên vận mệnh cuộc ời mình?
24 ANTHONY ROBBINS Bây giờ là thời iểm thích hợp nhất ể hoạch ịnh kế hoạch cho tương lai. Đừng chờ ợi, ừng ể thời gian trôi i vô ích. Chúng ta phải tận dụng thời gian. Chỉ sau vài năm nữa thôi, nhìn lại ngày hôm nay, bạn sẽ cảm thấy vui vẻ, hài lòng hay lo sợ? Năm 1980, tôi là một chàng thanh niên 20 tuổi, lúc nào cũng cảm thấy cô ơn và buồn nản, gần như không có nguồn thu nhập nào, không ược ai tư vấn, không có những người bạn thành công và nhiều kinh nghiệm, không có mục tiêu rõ ràng. Tôi còn hậu ậu và béo ú nữa. Nhưng chỉ trong vài năm ngắn ngủi, tôi ã khám phá ra nguồn sức mạnh có thể thay ổi hầu hết mọi mặt cuộc ời tôi. Đó chính là phương tiện mà tôi sử dụng ể nâng cao lòng tự tin và nhờ ó cải thiện khả năng hành ộng ể tạo ra những kết quả trông thấy: lấy lại khả năng kiểm soát thể trạng; loại bỏ vĩnh viễn hơn 15 cân trọng lượng thừa; làm quen với người phụ nữ trong mơ, cưới nàng và gây dựng một gia ình như mơ ước. Tôi cũng dùng sức mạnh ấy ể gia tăng thu nhập từ mức ủ sống lên tới hơn 1 triệu ô-la một năm. Nó giúp tôi chuyển từ căn hộ bé xíu (nơi tôi phải rửa chén trong bồn tắm vì không có nhà bếp) tới ngôi nhà hiện tại, biệt thự Del Mar. Sự ổi thay ngoạn mục này ã giúp tôi rũ bỏ cảm giác cô ộc và vô dụng ể trải nghiệm cảm giác thoải mái, dễ chịu vì có ược những cơ hội mới mẻ – ược óng góp iều gì ó cho hàng triệu người trên khắp thế giới. Và ó cũng là sức mạnh mà tôi ang tiếp tục sử dụng hàng ngày trong cuộc sống ể ịnh hình nên vận mệnh của ời mình. Trong quyển Unlimited Power, tôi ã nêu rõ một iều rằng cách thức hiệu quả nhất ể tự quyết ịnh ời mình là tự chúng ta phải hành ộng. Trong cùng một hoàn cảnh, những hành ộng khác biệt mang lại những kết quả khác biệt. Xét về bản chất, nếu chúng ta muốn ịnh hướng cho cuộc ời mình, chúng ta phải kiểm soát thói quen hành ộng. Không phải những hành ộng nhất thời sẽ ịnh hình nên cuộc ời ta, mà chính là những hành ộng ược thực hiện một cách kiên trì, nhất quán. Vậy thì iều gì quyết ịnh hành ộng của ta, và theo ó quyết ịnh con người ta? Mục tiêu tối thượng của ta trong cuộc sống là gì? Đâu mới là cội nguồn của hành ộng?
25 CON NGƯỜI PHI THƯỜNGTRONG BẠN ĐÁNH THỨC Hiển nhiên lời giải áp là những gì mà tôi ã ám chỉ ngay từ ầu: sức mạnh của quyết ịnh. Mọi iều ta gặp phải trong ời – cả những iều khiến ta run sợ và những khó khăn ta vấp phải – ều bắt ầu bằng một quyết ịnh. Tôi tin rằng vận mệnh ược hình thành ngay trong lúc chúng ta ưa ra quyết ịnh. Những quyết ịnh bạn xác lập bây giờ sẽ chi phối cảm nhận của bạn hôm nay, cũng như “nhào nặn” nên con người bạn trong tương lai. “Con người tạo ra hoàn cảnh, chứ hoàn cảnh không nhào nặn nên con người.” — BENJAMIN DISRAELI Chính những quyết ịnh của chúng ta, chứ không phải do iều kiện sống, xác lập vận mệnh của chúng ta. Có những người ược sinh ra trong iều kiện vô cùng thuận lợi, họ có lợi thế về mặt di truyền, môi trường sống, thân thế, hay các mối quan hệ. Nhưng cũng có những người có thể vượt lên những iều kiện sống hạn chế nhờ biết ưa ra những quyết ịnh ột phá. Họ trở thành iển hình minh chứng cho sức mạnh không giới hạn của tinh thần con người. Nếu quyết tâm, ta có thể biến cuộc ời mình trở thành tấm gương rạng ngời như thế. Bằng cách nào? Đơn giản là ngay từ hôm nay hãy ưa ra quyết ịnh ta sẽ sống thế nào trong tương lai. Không xác ịnh ược mình sẽ sống ra sao thì ấy cũng là một… xác ịnh, phải không? Nghĩa là bạn xác ịnh ể cho hoàn cảnh xung quanh ưa ẩy thay vì tự quyết lấy vận mệnh của mình. Cả cuộc ời tôi ã thay ổi chỉ trong một ngày – vào cái ngày tôi xác ịnh rõ mình mong muốn ạt ược iều gì và trở thành người như thế nào. Đó chỉ là một sự khác biệt nhỏ nhưng lại là iểm mấu chốt. Hãy nghĩ một chút. Có gì khác nhau giữa việc thích một iều và cam kết thực hiện iều ó? Chắc chắn là rất khác! “Ôi, tôi muốn kiếm thêm tiền lắm chứ!”, “Tôi muốn gần gũi hơn với ám trẻ nhà tôi”, hay
26 ANTHONY ROBBINS “Tôi rất muốn thay ổi thế giới”… thì không phải là lời cam kết. Đó chỉ ơn thuần là sự ưa thích suông! Bạn không chỉ xác ịnh thành quả muốn ạt ược, mà còn phải xác ịnh mẫu người bạn muốn trở thành. Như ã trình bày ở chương 1, bạn phải ặt ra những chuẩn mực cho hành vi của bản thân, và xác ịnh thái ộ bạn mong nhận ược từ những người mà bạn quan tâm. Nếu không, bạn sẽ dễ dàng trượt vào những kiểu hành vi, thái ộ hay một cuộc sống dưới mức bạn áng ược hưởng rất nhiều. Do vậy bạn cần xác lập và hành ộng dựa trên những tiêu chuẩn ó cho dù có gặp phải bất kỳ trở ngại nào. Tiếc là a số mọi người chẳng bao giờ làm ược như vậy bởi vì họ luôn tìm cách bào chữa, nào là: do cách ối xử của bậc sinh thành, vì thời trẻ họ thiếu cơ hội ể phát huy, hoặc bởi không ược học hành tới nơi tới chốn, cũng có thể do họ ã quá già, hay bởi vì họ còn quá trẻ… Những lời bào chữa ó ều xuất phát từ niềm tin hạn hẹp về bản thân. Sức mạnh của quyết ịnh này sẽ giúp loại bỏ thói quen bào chữa và theo ó thay ổi ngay lập tức mọi khía cạnh trong cuộc sống, như: cải thiện mối quan hệ, môi trường làm việc, tình trạng sức khỏe, thu nhập và trạng thái cảm xúc của bạn. Nó khơi nguồn cho sự thay ổi trong phạm vi cá nhân, gia ình, cộng ồng, xã hội, và cả thế giới. Tôi thường hỏi những người hay phàn nàn về công việc của họ rằng: “Vậy tại sao hôm nay bạn còn i làm?”. Câu trả lời thường nhận ược là: “Vì tôi phải làm chứ sao”. Hãy nhớ một iều: Không ai có thể bắt buộc ta phải làm iều gì cả. “Không iều gì ngăn nổi ý chí của những ai dám hy sinh ến cả tính mạng mình cho mục ích ã xác ịnh rõ ràng.” — BENJAMIN DISRAELI
27 CON NGƯỜI PHI THƯỜNGTRONG BẠN ĐÁNH THỨC Ai dám nghĩ tính quả quyết và sự vững tin của một người trầm lặng, khiêm tốn – một luật sư theo chủ nghĩa ôn hòa – lại có sức mạnh lật ổ sự cai trị của một ế quốc hùng mạnh? Chính tính cách quả quyết bất khuất của Mahatma Gandhi ã giải phóng Ấn Độ khỏi ách thống trị của nước Anh, và sự kiện làm thay ổi vĩnh viễn cán cân quyền lực thế giới này là một minh chứng sống ộng cho sức mạnh ý chí. Tính quả quyết cũng là nguồn gốc cho sự phát triển nhảy vọt ưa Donald Trump tiến tới ỉnh cao của thế giới tài chính, và cũng là nguyên cớ dẫn ến sự suy vi nhanh chóng của ông. Tính quả quyết có lẽ là nguồn gốc của cả hai thứ: rắc rối và niềm vui, cũng như những cơ hội không ngờ. Những quyết ịnh úng ắn là chất xúc tác giúp biến ước mơ của chúng ta thành hiện thực. Điều vô cùng tuyệt vời là nguồn sức mạnh tiềm ẩn vô song ấy không phải là ặc quyền của riêng ai. Tất cả chúng ta ều ang sở hữu và ược toàn quyền sử dụng nếu như quyết tâm ánh thức nó. Nếu bạn ang nghĩ: “Tôi cũng muốn ưa ra những quyết ịnh như thế lắm chứ, nhưng tôi ã phải trải qua những bi kịch thực sự trong cuộc ời mình!” thì hãy ể tôi ưa ra một ví dụ khác về Ed Roberts, một người “tầm thường” phải ngồi xe lăn, ã trở thành một người ặc biệt như thế nào khi quyết ịnh sẽ hành ộng vượt lên những hạn chế của bản thân. Ed bị liệt từ cổ trở xuống từ khi ông 14 tuổi. Ông sử dụng một thiết bị trợ giúp hô hấp ể hàng ngày sống một cuộc ời “bình thường” như bao người, rồi hàng êm ông lại phải dùng ến một lá phổi nhân tạo. Sống với chứng bệnh bại liệt suốt ời, nhiều lần Ed gần như sắp lìa xa cuộc sống, dĩ nhiên ông có thể lựa chọn tập trung vào nỗi au của mình, nhưng thay vào ó ông ã có một quyết ịnh khác hẳn giúp thay ổi cuộc ời mình và cuộc ời của biết bao người.
28 ANTHONY ROBBINS Vậy ông ã làm gì? Trong 15 năm cuối ời, ông quyết ịnh ấu tranh ể nâng cao chất lượng sống cho người khuyết tật. Bỏ qua những lời ồn oán về sự hạn chế khả năng thể chất, Ed truyền ạt cho cộng ồng và ưa ra nhiều ý tưởng về những ường dốc dành riêng cho xe lăn, nơi ỗ xe ặc biệt giúp người khuyết tật có thể u vào các thanh xà… Ông trở thành người bị liệt cả tay chân ầu tiên tốt nghiệp Đại học California, Berkeley; sau ó ông giữ chức giám ốc Phòng Hồi phục Chức năng bang California, và trở thành người tiên phong trong vị trí này. Ed Roberts là một bằng chứng ầy sức thuyết phục cho thấy không phải nơi bạn bắt ầu mà chính quyết ịnh lựa chọn ích ến mới là iều trọng yếu. Mọi hành ộng của ông ều nảy sinh từ một khoảnh khắc quyết ịnh mạnh mẽ, tận tâm và dứt khoát. Vậy, bạn có thể làm gì cho cuộc ời mình nếu bạn thực sự tự chủ trong các quyết ịnh? Rồi nhiều người khác lại ưa ra ý kiến: “Ồ, tôi cũng muốn ưa ra những quyết ịnh như thế, nhưng tôi không biết chắc tôi sẽ thay ổi cuộc ời mình như thế nào!”. Họ ã bị nỗi sợ khiến cho ờ ẫn, mụ mị ến nỗi không biết chính xác phải làm gì ể biến ước mơ thành hiện thực. Vì thế họ không bao giờ ưa ra ược những quyết ịnh có thể làm cho cuộc sống trở thành một tuyệt phẩm mà họ xứng áng thụ hưởng. Điều quan trọng không phải là biết chắc ngay từ ầu mình phải làm gì ể ạt ược kết quả, mà là xác ịnh rõ rằng bạn sẽ tìm ra hướng i bất kể trong iều kiện nào. Trong quyển Unlimited Power, tôi ã giới thiệu Công thức Thành công Chủ chốt, ó là tiến trình cơ bản giúp bạn xác ịnh ích ến của mình: 1) Xác ịnh iều bạn mong muốn, 2) Hành ộng, 3) Nhận ra iều gì hiệu quả và/hoặc không hiệu quả, rồi 4) Thay ổi cách tiếp cận cho ến khi ạt ược iều mình muốn. Ngay khi thực sự quyết tâm thực hiện iều gì, tức khắc bạn sẽ tìm ra phương pháp.
29 CON NGƯỜI PHI THƯỜNGTRONG BẠN ĐÁNH THỨC “Trong hoạt ộng phát minh và sáng tạo, khi con người hoàn toàn quyết tâm thì ến ý Trời cũng phải lay chuyển.” — JOHANN WOLFGANG VON GOETHE Nếu việc ra quyết ịnh quá ơn giản và hiệu quả như thế, thì tại sao không mấy người áp dụng? Theo tôi, một trong những lý do ó là hầu hết chúng ta không nhận thức ược ý nghĩa của việc ưa ra quyết ịnh úng ắn, không thấy ược sức mạnh thay ổi to lớn mà một quyết ịnh hợp lý và dứt khoát có thể tạo ra. Một phần của vấn ề là do lâu nay chúng ta ã quen sử dụng từ “quyết ịnh” một cách tùy tiện ến mức dường như nó trở nên ồng nghĩa với “ao ước”, “mong muốn”. Thay vì ưa ra quyết ịnh, chúng ta cứ nêu ra những iều mình ưa thích. Thực ra từ “quyết ịnh” (decision) trong tiếng Anh có nguồn gốc từ tiếng Latinh, trong ó “de” có nghĩa là “khỏi ( iều gì ó)” và “caedere” có nghĩa là “loại bỏ”. Một quyết ịnh thực sự chính là sự cam kết toàn tâm toàn ý ạt cho bằng ược kết quả, và gạt bỏ bất kỳ khả năng gây cản trở nào. Chẳng hạn như người nghiện rượu thừa biết rằng ngay cả sau nhiều năm tuyệt ối kiêng khem, nếu anh ta ánh lừa bản thân bằng suy nghĩ có thể uống một chút, anh ta sẽ phải bắt ầu lại từ ầu. Sự minh ịnh như vậy mang lại sức mạnh cho bạn, giúp tạo ra những kết quả mong muốn. Nhưng do ã không ưa ra quyết ịnh một cách úng nghĩa trong một thời gian dài nên chúng ta cũng quên mất cảm giác ấy, ã “cùn” mất khả năng ra quyết ịnh! Vậy làm thế nào ể củng cố khả năng ra quyết ịnh? Một cách ể có thể ưa ra những quyết ịnh úng ắn là hãy quyết ịnh nhiều hơn nữa. Sau ó học hỏi từ mỗi quyết ịnh bạn ã xác lập, bao gồm cả những quyết ịnh có vẻ như không i ến âu – trong
30 ANTHONY ROBBINS ngắn hạn – ể giúp bạn cân nhắc và có những quyết ịnh tốt hơn trong tương lai. Càng ưa ra nhiều quyết ịnh, bạn sẽ càng nhận thức rõ bạn ang thực sự kiểm soát cuộc sống của mình. Bạn sẽ sẵn sàng ón nhận những thử thách trong tương lai, và xem chúng như là cơ hội ể tạo ra sự khác biệt, nâng chất lượng cuộc sống lên một tầm cao mới. “Vận mệnh của bạn ược ịnh hình chính trong khoảnh khắc bạn ưa ra quyết ịnh.” — ANTHONY ROBBINS Có ba quyết ịnh sẽ chi phối vận mệnh con người. Ba quyết ịnh này xác ịnh bạn sẽ lưu tâm ến iều gì, bạn sẽ cảm thấy thế nào, bạn sẽ làm gì, sẽ óng góp những gì, và sẽ trở thành con người như thế nào. Không làm chủ ược ba quyết ịnh này nghĩa là bạn không kiểm soát ược cuộc ời mình. Còn khi ã thực sự iều khiển ược chúng, bạn bắt ầu tạo ra những trải nghiệm như ý muốn. Ba quyết ịnh chi phối vận mệnh của bạn là: 1. Xác ịnh những iều cần quan tâm. 2. Xác ịnh những iều có ý nghĩa quan trọng ối với bạn. 3. Xác ịnh bạn sẽ làm gì ể tạo ra kết quả như mong muốn. Không phải là những iều xảy ra với bạn hôm nay hay trong quá khứ quyết ịnh bạn sẽ trở thành người như thế nào. Có thể thấy rõ ràng là Ed Roberts ã lựa chọn tập trung vào iều gì ó khác hẳn với hầu hết những người cùng cảnh ngộ như ông. Ông chú trọng tới cách tạo ra sự khác biệt. Khiếm khuyết về mặt thể chất chỉ là “thử thách” ối với ông. Những quyết ịnh ông ưa ra ều hướng tới việc cải thiện chất lượng cuộc sống của những người có hoàn cảnh tương tự như ông.
347 Mục Lục Chương 1: Ước mơ cuộc ời 9 Chương 2: Những quyết ịnh tạo nên sức mạnh 23 Chương 3: Sức mạnh ịnh hình cuộc ời 39 Chương 4: Niềm tin – Sức mạnh sáng tạo và sức mạnh hủy hoại 53 Chương 5: Sự thay ổi có thể diễn ra ngay lập tức hay không? 77 Chương 6: Những bước chủ ạo cho sự thay ổi theo phương pháp Điều phối Liên hợp Thần kinh 97 Chương 7: Làm thế nào ể ạt ược iều bạn thật sự mong muốn 115 Chương 8: Câu hỏi cũng chính là câu trả lời 137 Chương 9: Ngôn từ tạo nên thành công tột bậc 153 Chương 10: Sức mạnh của những ẩn dụ 167 Chương 11: Mười tín hiệu hành ộng 177 Chương 12: Đam mê vĩ ại – Nền tảng cho một tương lai tươi sáng 201 Chương 13: Mười ngày thử thách tâm trí 225 Phần 1 GIẢI PHÓNG SỨC MẠNH BẢN THÂN
348 ANTHONY ROBBINS Phần 2 Phần 3 LÀM CHỦ HỆ THỐNG ĐIỀU KHIỂN BẢY NGÀY ĐỊNH HƯỚNG CHO CUỘC ĐỜI Chương 14: Hệ thống iều khiển – Các yếu tố ảnh hưởng ến việc ánh giá 233 Chương 15: Những giá trị sống – La bàn ịnh hướng cuộc ời 245 Chương 16: Những quy tắc cho một cuộc sống hạnh phúc 255 Chương 17: Những trải nghiệm tham chiếu – Sợi chỉ dệt nên cuộc ời 271 Chương 18: Nhân dạng bản thân – Bí quyết ể phát triển 281 Chương 19: Làm chủ cảm xúc 297 Chương 20: Rèn luyện thể chất 301 Chương 21: Tạo dựng và duy trì mối quan hệ 309 Chương 22: Quản lý tài chính 313 Chương 23: Tạo lập quy tắc ứng xử 321 Chương 24: Làm chủ thời gian, làm chủ cuộc ời 327 Chương 25: Nghỉ ngơi và Vui chơi 331
349 CON NGƯỜI PHI THƯỜNGTRONG BẠN ĐÁNH THỨC Phần 4 BÀI HỌC ĐỊNH MỆNH Chương 26: Thử thách tối thượng 335
RkJQdWJsaXNoZXIy MjI4NTM1Ng==