VIOLETA BABIC
Biên dịch: Ánh Tuyết - Song Thu FIRST NEWS NHÀ XUẤT BẢN TRẺ VIOLETA BABIC Minh họa: Ana Grigorijev
Dậy thì là gì vậy ta? Có thể em sẽ tự nhận thấy một điều lạ lùng đang xảy ra với mình gần đây. Những thay đổi này rất rõ ràng đối với em nhưng với bạn bè em thì không, hoặc những gì xảy ra với các bạn không giống với em. Rồi em lấy đó làm băn khoăn: Mình có được bình thường không đây? Dĩ nhiên là em không tránh khỏi cảm giác bối rối, nhưng thật ra không có gì để phải sốt ruột lên như vậy. Một số cậu trai có những thay đổi đầu tiên từ khi mới lên mười nhưng một số khác thì phải tới mười sáu tuổi. Tất cả các cậu trai đều đến tuổi dậy thì ở một thời điểm nào đó và rồi họ cũng tạm biệt nó, thường thì đó là khi họ đã trưởng thành. Nhưng từ giờ cho tới lúc ấy thì… Trong năm sáu năm tới này, em sẽ thấy mình bỗng lớn phổng phao và chiều cao tăng vọt do sự gia tăng bài tiết của các hormone; ngoài ra, em còn phải trải qua nhiều cảm xúc trái ngược thường thấy ở lứa tuổi này. Có lúc em vui cười hớn hở rồi lại buồn bã u sầu. Có lúc em uể oải và chán nản mọi người, nổi loạn và chống đối mọi thứ nhưng chẳng mấy chốc lại tràn trề sinh khí và đầy kiêu hãnh, rồi lại đột ngột bực bội với mọi người và với chính bản thân em.
A Book for every boy 14 GIAI ĐOẠN ĐỔI THAY Thời gian dậy thì ở các bạn nam chậm hơn các bạn nữ. Những cô bạn “nhổ giò” cao vọt hơn em rất nhanh từ một hai năm trước, và đó cũng là điều mà em không lấy gì làm thích thú. Nhưng hà cớ gì phải lo buồn! Các cậu con trai sẽ mau chóng bắt kịp các cô bạn gái khi thời điểm đến. Trước kia, nam giới không bước vào tuổi dậy thì trước tuổi 14 hay 15 đâu! Tuy nhiên, ngày nay, người ta nhận thấy các bạn trai bắt đầu phát triển sớm hơn hai năm so với đầu thế kỷ trước. Cơ thể của họ trở nên cao lớn nhờ vào sự phát triển của đôi chân. Điều này cho thấy chế độ ăn uống đủ dưỡng chất hơn, mức sống cao hơn và dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn đã góp phần làm cho sự phát triển thể chất và tinh thần diễn ra sớm hơn. Nếu thấy có vẻ như bạn bè không thay đổi như mình thì em đừng lấy làm lạ vì sự thay đổi này có liên quan đến di truyền. Hay nói cách khác, nó phụ thuộc vào thời điểm mà bố mẹ, ông bà em bước vào tuổi dậy thì. Những đặc điểm di truyền và chiều cao của bố mẹ có ảnh hưởng nhất định đến thời điểm dậy thì của con cái. Thế nhưng, một số em vẫn trông giống những cậu nhóc dù đã 13-14 tuổi nên thường cảm thấy tự ti khi mình thấp bé nhất lớp. Trong trường hợp này, bố mẹ hoặc anh chị cần động viên rằng chắc chắn các em sẽ còn phát triển và lớn lên, tuy hơi chậm so với các bạn đồng trang lứa.
Cẩm nang con trai 15
A Book for every boy 16 Những điều thường xảy ra ở tuổi dậy thì: Những dấu hiệu đầu tiên của dậy thì có thể bộc lộ sớm, khi em khoảng 9 tuổi. Các em sẽ lớn rất nhanh ở độ tuổi từ 12 đến 18. Các bộ phận sinh dục phát triển (tinh hoàn, bìu và “cậu nhỏ” sẽ phát triển khi các em ở độ tuổi 10-16). Lông bắt đầu mọc khắp cơ thể (đầu tiên là lông mu quanh “cậu nhỏ”, sau đó đến lông nách, lông chân và lông ngực, cuối cùng mới tới râu và ria mép). Dưới ảnh hưởng của hormone testosterone (nội tiết tố nam), tinh hoàn bắt đầu sản sinh ra tinh trùng. Mồ hôi ở vùng dưới cánh tay toát ra nhiều và có mùi lạ hơn trước. Thanh quản bắt đầu lớn lên làm cho giọng nói thay đổi, đó là lúc bể tiếng (khoảng giữa 13 và 15 tuổi). Các em bắt đầu để ý đến giới tính. Con trai phát triển chậm hơn nhưng thời gian phát triển lâu hơn con gái. Con trai đạt đến chiều cao tối đa ở tuổi 17 hoặc 18, trong khi con gái đến tuổi 15 đã cao lêu khêu rồi. Con gái còn “nhích” thêm chút nữa và dừng lại khi 19 tuổi; trong khi đó, con trai tiếp tục phát triển cho tới 22 hoặc 23 tuổi.
Cẩm nang con trai 17 Ban đầu, em thấy hào hứng trước tất cả những thay đổi đang diễn ra. Em “khoái chí” khi thấy mình lớn dần lên và trông ra dáng một chàng trai trẻ. Nhưng rồi sau đó, “cơn ác mộng” bắt đầu khi em thấy cơ thể mình toát mùi khó chịu, mồ hôi nhễ nhại, mụn trứng cá và mụn đầu đen đua nhau mọc, da và tóc lúc nào cũng bết dính, còn giọng nói cứ đứt quãng và ồm ồm. Không chỉ thế, khi em lớn lên, không phải tất cả các bộ phận trên cơ thể em đều “chạy” cùng một tốc độ. Vì thế, em thấy cơ thể mình dần mất cân đối: mũi và tai hóa khổng lồ so với gương mặt, tay chân dài ngoằng, bàn tay và bàn chân trở nên quá to (hoặc quá nhỏ) so với những bộ phận khác của cơ thể. Rồi tay chân em bắt đầu đau nhức, nhất là ban đêm. Người ta gọi đó là sự đau nhức do cơ thể tăng trưởng. Không có gì phải cuống cuồng lên đâu! Mọi thứ sẽ ổn cả thôi. Chẳng mấy chốc, trông em sẽ nở nang hơn, có nhiều cơ bắp hơn nhờ vào chế độ ăn uống và luyện tập thích hợp. Nếu em buồn nản về tất cả những thay đổi đang xảy ra với mình, hãy tâm sự với bố mẹ hoặc một người lớn nào đó mà em tin tưởng. Em sẽ thấy dễ chịu hơn vì sau những lần trò chuyện, em sẽ hiểu ra vấn đề.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjI4NTM1Ng==